Bilim insanları gerilimin saçları nasıl beyazlattığı sorusuna bir cevap bulduklarını açıkladı. Gerilimin saçların beyazlamasında tesirli olduğu varsayım ediliyor lakin bu beyazlama sürecinin bedende nasıl oluştuğu bilinmiyordu.
FARELER ÜZERİNDE DENEY YAPILDI
Fareler üzerinde yapılan bir deneyde talih yapıtı, ağır gerilimin deriyi denetim eden kök hücrelerini ve saç rengini etkilediği görüldü. İncelemeler sırasında tüyleri koyu renk olan bir farenin bir kaç hafta içinde büsbütün beyaza döndüğü gözlemlendi.
ABD’li ve Brezilyalı araştırmacılar bu bulguların, yaşlanmayla birlikte oluşan saç dökülmesini önlemede tesirli olan ilaçların da geliştirilmesine yardımcı olacağını söylüyor. Ailelerin genetik özelliklerine bağlı olarak 30’lu yaşların ortalarındaki insanların saçları beyazlamaya başlayabiliyor.
STRES SAÇLARIN BEYAZLAMASINDA TESİRLİ OLUYOR
Asıl olarak doğal yaşlanma süreci ve genlerin tesiri büyük olsa da, gerilimin de saçların beyazlamasında tesirli olduğu düşünülüyor. Fakat bilim dünyası gerilimin saçları nasıl etkilediğine dair net bir bilgiye sahip değildi.
Sao Paolo ve Harvard üniversitelerinden araştırmacıların Nature mecmuasında yayımlanan araştırmasında, saçların ağarmasının saç ve saç rengi oluşturmada tesirli olan melanin unsurunu yaratan melanosit kök hücresine bağlı olduğunu savunuyorlar. Fare üzerinde yapılan deneyler sırasında, bu kanıyı destekleyecek bir ispat bulduklarını söylüyorlar.
Harvard Üniversitesi araştırmacısı Prof. Ya-Cieh Hsu “Saç ve ciltteki değişimlerinin en büyük sorumlusunun gerilim olduğundan artık eminiz” diyor.
HASAR KALICI
Acı yaşayan farelerin bedenlerinde salgılanan adrenalin ve kortizol, hudut sistemlerini etkileyerek şiddetli gerilime, kalplerinin daha süratli atmasına ve tansiyonlarının yükselmesine sebep oldu. Bu durum, saç köklerinde oluşan melanin hormonunu etkileyerek saç köklerinin azalmasında artışa yol açtı.
Prof. Hsu stresin insan vücuduna olumsuz tesirinin olduğunu bilindiğini belirterek “Keşfimiz, gerilimin ziyan verici tesirinin, varsayım ettiğimizden daha fazla olduğunu gösteriyor. Bir kaç gün sonra, pigment yenileyici kök hücreleri tamamiyle kaybolmuştu. Kök hücreler bir kez kaybolduğunda, pigment tekrardan yenilenemez. Bu sebeple hasar kalıcıdır” dedi.
KÖK HÜCRELERE ZİYAN VEREN PROTEİN TESPİT EDİLDİ
Öteki bir deneyde, araştırmacılar bu değişimi farelere yüksek tansiyon hastaları için kullanılan, çok hassaslığı engelleyen kimi ilaçlar verdiklerinde saçta oluşan değişimlerin engellendiğini gözlemlemişler.
O deneyde de acı çektirilen fareyle çekmeyen fareleri karşılaştırarak gerilimle birlikte oluşan ve kök hücrelere ziyan veren proteini tespit etmişler.
CDK (sikline bağımlı kinaz) isimli bu protein farelere enjekte edildiğinde, bu tedavi tüylerindeki renk değişimini önlemiş. Bu bulgu, saçların beyazlamasını önlemek ve CDK unsurunu ilaç olarak kullanmak konusunda bilim adamlarına umut oldu.
Prof. Hsu, bu keşfin insanların hayatlarını nasıl etkileyeceği konusunda, “Bu bulgular beyaz saç için bir tahlil ya da bir tedavi değil. Fareler üzerinde yapılan bu deney, beşerler için yapılabilecek müdahaleler için uzun bir seyahatin başı oldu. Tıpkı vakitte gerilimin, bedenin öteki organlarını nasıl etkileyebildiğine dair bize bir fikir verdi” diyor.
