–Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Prof. Dr. Mehmet Aydoğan, halk ortasında omurga eğriliği olarak bilinen ve çoklukla çocuklarda görülen skolyozun hamilelik periyodunda daha çok artığını söyledi.
Skolyozun önden geriye gerçek bakıldığında asimetrik durum ile eğriliğin aile ve kişi tarafından fark edilebildiğini belirten Emsey Hospital ileri Omurga Cerrahi Ünitesi Başkanı Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Prof. Dr. Mehmet Aydoğan, skolyozun oluşma sebeplerinin farklı nedenlere dayandığının altını çizdi. Prof. Dr. Aydoğan, “Çocuk sahibi olmak isteyen bayanlarda hamilelik sürecinde bu eğrilik yılda 2 dereceye kadar çıkabiliyor. Bu durumda 13 yaşında 40 derece eğikliğe sahip bir çocuk 50 yaşına geldiğinde 90 derece skolyoza sahip bir kişi oluyor” dedi.
Prof. Dr. Aydoğan, “Anne karnından itibaren, kas hastalığı yahut sinirsel hastalıklar üzere faktörler tüm skolyoz hadiselerinin yüzde 15’ni kapsamaktadır. Skolyozun yüzde 85’nin ise sebebi bilinmemektedir. Başlama yaşları göz önünde tutulduğunda 10 yaşından evvel başlayana ‘erken’, 10 yaşından sonra başlayanlara ise ‘geç’ skolyoz ismini veriyoruz. En sık görülen biçimi ergenlik periyodunda görülen sebebi bilinmeyen skolyozdur. Kız çocukları için 9-11 yaş, erkek çocukları içinse 12-14 yaş ortasında görülmektedir” diye konuştu.
Ekseriyetle eğrilik hastaya sırtından bakıldığında fark edilebildiği üzere bilhassa bel bölgesine yerleşen eğrilikler daha dikkatli muayene gerektirmekte diyen Prof. Dr. Aydoğan, “Ebeveynler çocuklarında gördükleri omuz asimetrisi kürek kemiklerinin çıkık olması, kalçanın bir tarafının yüksekte durması yahut daha besbelli olması. Her iki tarafta kollar ve gövde ortası aranın eşit olmaması. Çocukların kalçalarından 10 derece öne eğildiklerinde kaburganın bir tarafa daha yüksek ve çıkıntılı durduğunu gördüklerinde skolyoz olabileceğini akıllarına getirmeli ve bir tabibe başvurmalıdır” sözlerini kullandı.
FİZİKÎ MUAYENE ÖNEMLİ
Skolyoz teşhisinde öncelikle hastanın fizik muayenesinin yapıldığını söyleyen Prof. Dr. Aydoğan, “Hastanın muayene bulguları değerlendirildikten sonra, hastaya ayakta önden ve yandan röntgen çekilir. Radyolojik kıymetlendirme sırasında hastalar mümkün olduğunca dik durmalı, dizleri düz, ayakları bitişik olmasına dikkat edilir. Eğer hastanın bacak uzunluk farkı varsa kısa tarafta ayağın altına uygun bir yükseklik konulabilir. Ayakta duramayan hastalarda, takviyesiz oturma konumunda grafi çekilebilir. Omurganın yana eğilme grafileri sırf ameliyat öncesi esnekliğinin kıymetlendirilmesi için çekilir. Bu radyografiler birebir vakitte kaynama düzeylerinin belirlenmesine de yardımcı olur” diye konuştu.
AKCİĞER İŞLEVLERİNDE BOZULMAYA SEBEBİYET VEREBİLİYOR
Skolyozun tedavi edilmediği takdirde ve 70 derece eğriliğin üzerindeyse iler ki yaşlarda akciğer ve kalp işlevlerinin etkilenmesine, efor kapasitesinin düşmesine sebebiyet verebildiğini söyleyen Prof. Dr. Mehmet Aydoğan, “Sırt bölgesi skolyoz eğriliklerinde 40 derecenin üzerinde tedavi edilmediği takdirde yılda 1 derece, bel bölgesi eğriliklerde o bölgede hareket daha ağır yaşandığı için 35 derecelik eğrilikler yılda yarım yahut 1 derece ilerleyebiliyor. Çocuk sahibi olmak isteyen bayanlarda hamilelik sürecinde bu eğrilik yılda 2 dereceye kadar çıkabiliyor. Bu durumda 13 yaşında 40 derece eğikliğe sahip bir çocuk 50 yaşına geldiğinde 90 derece skolyoza sahip bir kişi oluyor” dedi.
EĞRİLİK DERECESİ TEDAVİ İÇİN ÖNEMLİ
20 derece skolyozu olan bir hastaya cerrahi müdahale yapılmadan müşahede altında tutulduğunu belirten Prof. Dr. Aydoğan, “20-45 derece eğikliğe sahip hastalar bireye özel hazırlanmış korse tedavisine alınarak süreci takip ediliyor. 45 derecenin üzerinde eğikliğe sahip hastalarda cerrahi sistem gündeme gelmektedir” diye konuştu.
FÜZYON CERRAHİSİ KİREÇLENMEYE SEBEBİYET VERİYOR
Skolyoz tedavilerinde birinci uygulanan metotların başında füzyon cerrahisinin yer aldığını aktaran Prof. Dr. Aydoğan, “Omurganın eğriliğine katılan omurları cerrahi hareket ile düzletip, tüm omurları birbirine kaynatma usulüne denilen füzyon cerrahisi ile kişi profesyonel olmamakla birlikte spor yapabilmekte ve ilerleyen yaşlarda skolyozun tekrar etme üzere bir durumu yaşanmamaktadır. Füzyonlu cerrahide eğriliği oluşturan omurgaların üzeri büsbütün açılıyor, kaslar omurların üzerinden sıyrılıyor omurganın pedükül denilen kısımlarından vidalar yerleştiriliyor ve bu vidalar üzerine konulan çubuklar sayesinde yana olan eğrilik düz hale getiriliyor. Fakat bel bölgesine yapılan füzyon cerrahisi 20-25 yıl sonrasında bölgenin hareketli olması sebebiyle erken kireçlenmeye sebebiyet verebilmekte ve ek ameliyat ihtiyacı oluşabilmektedir” tabirlerini kullandı.
İPLİ SKOLYOZ İLE HAREKET ÖZGÜRLÜĞÜ KAZANILIYOR
Türkiye’de birkaç yıldır uygulanan iple gerdirme prosedürüyle omurga sabitlenmeye gerek kalmadan eğriliğin düzeltildiğini lisana getiren Prof. Dr. Aydoğan, “Hatta hasta büyüdükçe tedrici olarak düzelmesini sağlamaktadır. Hasılı füzyonlu usulün dezavantajı olan hareketin ortadan kaldırılması ve büyümenin durdurulması üzere dezavantajları gerdirme tekniğiyle büsbütün ortadan kaldırılmaktadır. Bu formül ile çocuklarda büyüme uzunluk uzaması üzere durumlar engellenmemiş olmaktadır. Füzyon cerrahisinde yaşanılan kısıtlamalar, ipli skolyoz yoluyla büsbütün ortadan kalkmış oluyor. Torokoskopik prosedürle koltuk altından açılan üç küçük deliklerden omurgaya vidalar yerleştirildikten sonra bir iple omurganın ön tarafı gerdirilerek düzelme elde ediliyor. Bu sayede daha az kanamalı daha az cerrahi insizyon ve daha az ağrı ile kişi büyüdükçe eğrilik düzelmesi sağlanıyor” dedi.
İPLİ SKOLYOZ İÇİN UYGUN HASTALAR
Omurga esnekliğini kaybetmiş hastalarda füzyonlu cerrahinin uygun olduğunu söyleyen Prof. Dr. Aydoğan, esnekliği olan ve büyümekte olan çocukların ipli skolyoz ameliyatına uygun olduğunu ve 8 yaşından küçük çocukların omurga gövdesinin küçük olması bunun yanında büyüme potansiyellerinin çok fazla olması nedeniyle şimdi uygun olmadıklarının altını çizerek bu hastalarda korse ile takip yada süratli ilerleyen bir skolyoz varsa büyümeye yardımcı sistemlerle cerrahi yapılması gerektiğini belirtti.
– İstanbul