Görülme sıklığı her geçen gün artan diyabet hastalarına beslenme tekliflerinde bulunan Beslenme Uzmanı Gizem Köse, “Diyabet hastalarının tüketmesi gereken en kıymetli şey süt eserleridir. Zira bütün makro besin öğelerini içeriyor” dedi.
Halk ortasında şeker hastalığı olarak da bilinen diyabet her geçen gün artıyor. Memleketler arası Diyabet Federasyonu (IDF) datalarına nazaran; dünyada diyabetli hasta sayısı 2000 yılında 151 milyon iken, 2017’de bu sayının 425 milyona yükseldiği görülüyor. Türkiye’de ise diyabet sıklığı erişkinlerde 1997’de yüzde 7,2 iken, 2010’da bu oranın yüzde 13,7 ‘ye çıktığı biliniyor. 2045 yılında dünyadaki diyabetli hasta sayısının 629 milyona ulaşacağı varsayım ediliyor. Beslenme alışkanlıklarının sıhhatle birebir alakası olduğuna dikkat çeken İstanbul Kent Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Kısmı Dr. Öğr. Üy. Gizem Köse, diyabetli hastalara beslenme teklifinde bulundu. Öğünleri tertipli tüketmenin en değerli unsur olduğunu vurgulayan Köse, meskende beslenmeyi tavsiye etti.
“DİYABETLİ HASTALAR PASTANE ESERLERİNDEN UZAK DURSUN”
Dışardan alınan eserlerin içinde ne olduğunun bilinmemesinin risk faktörü olduğuna dikkat çeken Köse, “Bazı eserlerde şeker kullanıyorlar, kimileri şekersiz yapılıyor, kimileri beyaz undan yapılıyor. Bu yüzden etiketi olmayan besinleri tüketmek diyabetli hastalar için birazcık riskli olabiliyor. Etiketi olan besinlerde içindekilere bakarak şeker ya da şeker eserleri olup olmadığını görebiliyoruz. Etiketlerde glikoz ya da früktoz şurubu kullanılan bir eser varsa bunlardan katiyen uzak durulması gerekiyor. Diyabetli hastalar bilhassa pastane eserlerinden uzak durmalı ve dışarıdan bir şey satın aldıklarında içeriğini bilmeyecekleri için misal bir formda tıpkı şeyi meskende yapmalılar. Diyabetli hastalarımız için en kıymetli olan şey meskende beslenmedir” dedi.
“EN DEĞERLİ ÖĞÜN ‘İKİNDİ'”
Gizem Köse, diyabette beslenme unsurlarından en değerli şeyin öğünleri nizamlı tüketmek olduğuna vurgu yaptı.
Köse, şunları söyledi:
“3 ana öğün, mümkünse orta öğünlerle bir arada besin tüketimi yapmak. Kan şekerinin dengesizliğine bağlı olarak diyabetin daha da kronikleşmesine sebep olabiliyoruz. Ana öğünlerin sistemli tüketilmesi, bilhassa her bir besin kümesinden farklı farklı alınması gerekir. Orta öğünlerde mümkünse birazcık protein yüklü olarak beslenilmesi gerekiyor. Standart Türk kahvaltısının içinde reçel, bal, pekmez biçimi eserlerin olmasını önermiyoruz. Kahvaltının akabinde bir porsiyon meyve yanına bir avuç kadar badem ya da ceviz üzere bitkisel protein kaynağı, akabinde öğlen yemeğinde çorba, ana yemek yanında az ölçüde da olsa bulgur pilavı ve bir kase yoğurt üzere öğün planlanabilir.
En kıymetli öğün öğle ve akşam ortasındaki ikindi orta öğünüdür. O orta öğünde genelde çok fazla acıkıp akşam yemeğini bekleyebiliyor. Diyabette de kan şekerinin istikrarını sağlamak için kesinlikle bir süt eseri tüketmek gerekiyor.
“KARBONHİDRAT TÜKETMEKTEN KORKMAYIN”
Diyabet hastalarının karbonhidrattan korkmaması gerektiğini belirten Köse, “Karbonhidratın çeşidi ve porsiyonu değerlidir zira gün içerisinde almamız gereken makul bir ölçü karbonhidrat var. Bunu almazsak beynimiz düzgün çalışmıyor. Güç sistemimiz de çalışmıyor. Kan şekerinin istikrarı için kaliteli karbonhidratlar almalılar. Beyaz ekmek yerine esmer ekmek, pirinç yerine bulgur tüketmek, makarna yerine tam tahıllı makarnalar tüketilmek gerekir. Mercimek, nohut ya da yanında tüketeceğiniz bir yoğurtla makarnayı da birleştirebiliriz. Ancak karbonhidrattan kaçınmak yanlışsız bir usul değil” diye konuştu.
“SÜT VE SÜT ESERİ TÜKETİN”
Diyabet hastalarının tüketmesi gereken en değerli şeyin süt eseri olduğunu söyleyen Gizem Köse, bunun sebebini süt eserlerinin bütün makro besin öğelerini barındırması olarak açıkladı.
Köse, “Hem karbonhidrat, hem protein, hem yağ içeriyor. Bu yüzden orta ve ana öğünlerde kesinlikle tüketmeleri gerekiyor. Süt ve süt eserlerinde porsiyon ölçüsüne ehemmiyet verilmeli. Bir seferde en fazla 3-4 kaşık tüketilmeli ve mümkünse yarım yağlı tercih edilmelidir. Yağsız eser tüketelim ve daha düşük kalorili olsun diye bir kusur da yapılıyor. O vakit da içerisindeki kalsiyum ve D vitamini emilemiyor. Münasebetiyle da yağsız beslenelim derken kemik erimesine yol açabiliriz” diye konuştu.
“TAZE MEYVEDEN UZAK DURMAYIN”
Diyabetli hastalarda bedenin bazen bağışıklık sistemini zayıflatıcı öğeler ürettiğine dikkat çeken Köse, “Bunun için de taze meyveden şeker içeriyor diye kaçınmamak gerekiyor. Taze meyve porsiyonuna dikkat edilerek yanında ufak bir protein kaynağı ile tüketmek gerekiyor. Günde 2 porsiyon taze meyve ve taze zerzevat tüketimini artırmak gerekiyor” tabirlerini kullandı.