TOPLUMDA yaygın olarak görülen böbrek hastalıklarından biri olan böbrek taşı şiddetli ağrı ile kendisini gösteriyor. Lakin böbrek taşından korunmak beslenmeye dikkat ederek mümkün. Tuz tüketimini azaltmak, su içmek ve birtakım besinlerden kaçınmak böbrek taşı oluşumu riskini düşürebilir.
Böbrek taşı hastalığı hakkında bilgi veren Üroloji Uzmanı Prof. Dr. Şahin Kabay, “Her 10 şahıstan biri hayatı boyunca taş oluşumuyla karşılaşır. Erkeklerde, bayanlardan 3 kat daha sık taş oluşumuna rastlanır. 30-50 yaş ortasında taş oluşma riski daha yüksektir. Taş oluşumuna karşı yumurta, mercimek, beyaz pirinç, soyulmuş elma, üzüm, karnabahar, kabak üzere düşük oksalat içeren besinleri tüketmeye itina gösterin” dedi.
Böbrek hastalıklarından biri olan ve sıklıkla karşılaşılan böbrek taşı, şiddetli göğüs, karın ve bel ağrıları, bulantı ve kusma ile idrarda kan görülmesi üzere belirtilerle ortaya çıkıyor.
Altınbaş Üniversite Hastanesi Medical Park Bahçelievler Üroloji Uzmanı Prof. Dr. Şahin Kabay böbrek taşı oluşumunun nedeni tam olarak bilinemese de hastalığın oluşum riskini artıran birtakım faktörlerin bulunduğunu söyledi. Prof. Dr. Şahin Kabay, “İnsan bedeni istikrarlı ve daima olarak idrar üretir. Bu idrarı üretme biçiminde bir dengesizlik olması halinde bedende taş oluşabilir. Buradaki en kıymetli etken içilen su ölçüsüdür. Başka bir etken ise taş oluşumuna neden olan unsurların idrarda bulunup bulunmamasıdır. En kıymetli bulgu, birçok hastada görüldüğü üzere ağrıdır. Lakin ağrı taşın uzunluğu, formu ve idrar yollarındaki yeri üzere özelliklerine bağlı olarak değişkenlik gösterir. Bazen büsbütün ağrısız olabilirken bazen de tedavilere dahi cevap vermeyen şiddetli ağrılar olabilir. Taş olağan idrar akışını engelliyorsa ‘renal kolik’ olarak bilinen şiddetli ağrıya neden olur. Bu ağrı bel ve böğür bölgesinde hissedilen keskin bir ağrıdır. Ağrı kasık yahut uyluk bölgesinde de hissedilebilir. Erkekler yumurtalıklarında da ağrı hissedebilir. Ayrıyeten ağrı ile birlikte, bulantı, kusma, idrarda kan, idrar yaparken ağrı hissetme, ateş üzere belirtiler de görülebilir. Taşlar böğür bölgesinde tekrarlayan ağrılara neden olabilir. Bazen taşlar ağrı olmaksızın da görülebilir. Bu taşlar fakat genel denetimler ya da ekseriyetle başka hastalıklar için yapılan görüntüleme süreçleri sırasında tespit edilir” diye konuştu.
TEDAVİDE 3 PROSEDÜR ÖNE ÇIKIYOR
Üroloji Uzmanı Prof. Dr. Şahin Kabay bütün taşların tedavi gerektirmediğini lakin böbrek yahut üreter taşların belirtilere yol açmaları halinde tedavi edilmesi gerektiğini kaydetti. Prof. Dr. Şahin Kabay tedavi sistemleri hakkında ise şu bilgileri verdi: “Taşın rahatsızlığa yol açması ve doğal yollarla idrarla atılmaması halinde tedaviye gereksinim olabilir. Bu taşların böbreğe rastgele bir ziyan vermediğinden emin olmak için sistemli aralıklarla denetimlerin yapılması gerekmektedir. Birçok böbrek yahut üreter taşı idrar ile bedenden atılır. Böbrek yahut üreter taşları, belirtilere yol açmaları halinde tedavi edilmelidir. Taş tedavisinde en çok kullanılan 3 sistem, şok dalgaları ile taşın kılması (ESWL), üreteroskopi (URS) ve perkütan nefrolitotomi (PNL)’dir. Hangi tedavi yolunun en yeterlisi olduğu birçok faktöre bağlıdır. En kıymetli faktörler, taşın sebep olduğu belirtiler, taşın yeri, büyüklüğü ve böbrekte oluşabilecek yahut oluşan hasarın seviyesidir.”
BOL BOL SU İÇİN, BESLENMENİZE DİKKAT EDİN
“Böbrek yahut üreterinde taş bulunan ve taş tedavisi gören hastaların bir kısmı ileride daha fazla taş oluşturma riskine sahiptir” diyen Prof. Dr. Şahin Kabay, aşağıdaki teklifler dikkate alındığında taş oluşum riskinin en aza ineceğini söyledi ve şu unsurları sıraladı:
1. Her gün 2.5 ile 3 litre ortası sıvı tüketin. Sıvı alımınızı gün içine istikrarlı dağıtın.
2. Su yahut süt üzere nötr pH’lı içecekleri tercih edin.
3. İdrar miktarınızın günlük 2-2.5 litre civarında olduğunu denetim edin.
4. İdrarınızın renginin açık renkte olması kıymetlidir.
5. Sıcak iklimde yaşıyorsanız yahut ağır fizikî antrenman yapıyorsanız daha fazla sıvı alın.
6. Kişisel durumunuz ve taşınızın tipine nazaran diyetinizi hekiminizin tekliflerine nazaran ayarlayın.
7. Dengeli ve çeşitlendirilmiş bir diyet uygulayın.
8. Bol ölçüde zerzevat, lifli besin ve meyve (özellikle turunçgiller) yiyin.
9. Yumurta, mercimek, beyaz pirinç, soyulmuş elma, üzüm, karnabahar, kabak üzere düşük oksalat içeren besinleri tüketmeye itina gösterin.
10. Diyetinizin kâfi kalsiyum içerdiğinden emin olun (günde yaklaşık 1000 milligram). Lakin kalsiyum takviye eserleri konusunda dikkatli olun ve hekiminizin tekliflerini alın.
11. Diyetinizdeki tuz ölçüsünü azaltın (günde 3-5 gramı aşmamalıdır).
12. Özellikle hayvansal proteini çok fazla tüketmeyin. Bunun yerine avokado, karnabahar ve bezelyede bulunan zerzevat proteini tüketin.
13. Sağlıklı beden yükünüzü koruyun (Vücut Kitle Endeksiniz 18-25 kg/m2 ortasında olmalıdır).
14. Haftada 2 yahut 3 defa idman yapmaya çalışın.
15. Gerilimden kaçının.
– İstanbul