Uzmanlar, 30’lu yaşların ortasındakilerin, beyin sıhhatlerini korumak için tansiyon kıymetlerine dikkat etmeleri ikazında bulunuyor.
Lancet Neurology mecmuasında yayımlanan yeni araştırmaya nazaran, beyin sıhhatinin korunması için “fırsatlar penceresi” 30’lu yaşların ortasından 50’lili yaşların ortasına kadar açık kalıyor.
Araştırma için 1946 yılında doğan 500 kişi incelendi. Orta yaşın başlarında görülen yüksek tansiyonun, daha sonra ortaya çıkan kan damarlarındaki hasar ve beynin küçülmesiyle irtibatlı olduğu anlaşıldı.
Uzmanlar, “kritik dönem” olarak görülen 30 ve 40’lı yaşlardaki yüksek tansiyonun “beynin gördüğü hasarı hızlandırdığını” söylüyor.
Orta yaşlardaki kan basıncı kıymetlerinin demans riskiyle ilişkili olduğu daha evvel yapılan araştırmalarda da görülmüştü fakat bilim insanları bu zararın ne vakit ve nasıl oluştuğunu anlamak için yeni dataları inceledi.
Araştırma boyunca iştirakçiler beyin taramasından geçirildi ve kan basınçları ölçüldü.
36-43 yaşları ortasında kan basıncındaki artışın beynin küçülmesiyle temaslı olduğu sonucuna varıldı.
Herkesin beyni yaşlandıkça küçülür lakin tesirleri, vasküler demans üzere nörodejeneratif hastalıklardan mustarip olanlarda daha fazla görülüyor.
İncelenen bireylerde kognitifi yetersizlik görülmese de araştırmacılar beynin küçülmesinin kognitif yetersizlik belirtilerinden evvel yaşandığını söylüyor. Tıpkı bireyler gelecek yıllarda da bu belirtileri gösterip göstermediklerinin tespiti için incelenmeye devam edecek.
‘Kritik önemde’
43-53 yaşları ortasında kan basıncındaki artışın, 70’li yaşlardaki bireylerin kan damarlarında oluşan ziyanla da irtibatlı olduğu sonucuna varıldı.
Araştırmaya, UCL Üniversitesi Nöroloji Enstitüsü’nde vazifeli klinik nörolog Prof. Jonathan Schott öncülük etti.
Schott, “30’larımızda bile kan basıncındaki bedeller on yıllar sonra bile beyin sıhhatini etkileyebiliyor. İlerleyen yaşlarda beyin sıhhatinin korunabilmesi için orta yaşların başında incelemelere ve takibe başlanmalı” dedi.
Oxford Üniversitesi’nde misyonlu kardiyovasküler tıp profesörü Paul Leeson, “Bir müddettir yüksek tansiyonu olanların, ilerleyen yaşlarda farklı beyin yapılarına sahip olduklarını biliyorduk. Ancak tabipler, kan basıncına erken yaşlarda müdahalenin beyindeki değişimleri önleyici tesiri olup olmadığını tartışıyordu” diyor.
Leeson, erken yaşlarda müdahalenin değerini şöyle anlatıyor:
“Şimdi ise yüksek tansiyonu anca yaş ilerleyince ciddiye alıyoruz. Hasebiyle beyinde önemli hasarlar oluşmuyor oluyor.
“Bu araştırma, 30 ve 40’lı yaşlar üzere hayatın kimi periyotlarının kritik kıymette olabileceğini gösteriyor. Bu devirlerde yüksek tansiyon beynin gördüğü ziyanı hızlandırıyor.”
Alzheimer araştırma merkezinden Dr. Carol Routledge da orta yaşlarda görülen yüksek tansiyonun demans riskini artıran en büyük etkenlerden biri olduğu ve erken yaşlarda kan basıncının denetim altına tutulması için tedbirler alınması gerektiği ikazında bulunuyor.
