Adaçayı faydaları ortasında ağız diş sıhhati, üst teneffüs sıhhati, iltihap giderme ve anti-bakteriyel tesirler yer almaktadır. Alzheimer’a karşı gözetici tesirleri de olan adaçayı yararları ortasında bağışıklık sistemi güçlendirme ve kimi kanser cinslerine karşı müdafaa sağlama yer almaktadır. Adaçayından tam manasıyla istifade edebilmek için adaçayının yararları ve ziyanları bilinmeli, adaçayı yararları ve ziyanları hakkında ayrıntılı bilgi alınmalıdır, Adaçayı yararları nelerdir?
ADAÇAYI NEDİR?
Bilimsel ismi Salvia officinalis olan adaçayı,griye yakın yeşil yapraklı ve odunsu sapa sahip, yapraklarını dökmeyen çok yıllık bir çalı bitkidir. Lavanta, kekik, biberiye ve nane üzere bitkilerin olduğu ballıbabagiller familyasından olan adaçayı, Akdeniz ve Orta Doğu’ya has bir bitki çeşididir.Yaz başında ve ilkbahar sonunda beyaz, pembe ve mor renklerde çiçekler açan adaçayı, trikom isimli küçük saça misal yapı ile kaplıdır. Adaçayı endüstriyel olarak da kullanılmakta olup bilhassa kozmetik ve sabun endüstrisinde parfüm olarak tercih edilir.
ADAÇAYI HANGİ VİTAMİNLERİ İÇERİR?
Adaçayı K, A, B3, B9, B6, C ve E vitaminleri içermektedir. Adaçayı bu vitaminlerin yanı sıra kalsiyum, demir, potasyum, çinko, bakır magnezyum ve manganez üzere mineraller de içermektedir. Protein, lif ve kalori de içeren adaçayı, bu bileşenler sayesinde yararlı bir bitki özelliğine kavuşur. 160’tan fazla polifenol içeren adaçayı, rosmanirik, klorojenik, kafeik, elagik asit içeriklere sahiptir. Adaçayı ayrıyeten Apigenin, diosmetin ve luteolin üzere flavonoidler de içerir.
ADAÇAYI ÇEŞİTLERİ NELERDİR?
Dünyada 5600’den fazla adaçayı çeşidi bulunmaktadır. Anadolu’da ise 565 farklı adaçayı tipi bulunmaktadır.
Tıbbi adaçayı çeşidi (Salvia officinalis): ilaç bölümünde ve sıhhat sıkıntılarının tedavisinde kullanılan tıbbi adaçayı tipi, en çok bilinen adaçayı tiplerindendir. Aromaterapi gayeli olarak da kullanılan tıbbi adaçayı, ekseriyetle çay biçiminde tüketilmektedir.
Anadolu adaçayı çeşidi (Salvia triloba):Ülkemizde yaygın biçimde tüketilen Anadolu adaçayı, sıhhate çok istikametli biçimde yarar sağlamaktadır. Tıbi adaçayı ile benzeri biçimde Anadolu adaçayı yararları ile şifalı bir bitkidir. Kurutulup tütsü olarak kullanılabilen Anadolu adaçayı, çay olarak ve acı elma yapı olarak kullanabilir.
İspanyol adaçayı tipi (Salvia lavandulifolia): Güney Fransa ve İspanya civarında görülen bu bitki, yetişkinlerde hafıza güçlendirici tesir göstermektedir.
ADAÇAYININ YARARLARI NELERDİR?
Adaçayı menopoz semptomlarını azaltır: Menopoz sırasında hormonal dengesizlikler oluşur. Adaçayı içeriğinde bulunan östrojen gibisi içerikler sayesinde menopozda yaşanan çok terleme, sıcak basmaları, hudut üzere problemleri önlemeye yardım eder. Adaçayı yaprağı desteği ile adet düzensizlikleri, ağrılı adet periyotları ve adetten kesilme üzere meseleler en aza iner. Adaçayı tıpkı vakitte terlemeyi engelleyici tesir gösterir. Tüberküloz hastalarında çok terleme sıkıntısına karşı kullanılır.
Adaçayı sindirim sistemine yararlıdır: Adaçayı yaprakları bağırsak hareketlerinde yatıştırıcı olarak kullanılır. Hazımsızlık meselelerini azaltır, gaz giderici tesir gösterir. Adaçayında bulunan rosmarinik asit,bağırsak ve mide spazmlarına karşı tesirlidir. Bu unsur gastrit ve ishal üzere sıkıntıları önlemede de tesirlidir. Adaçayı yaprakları, bağırsakta oluşabilecek enfeksiyon, iltihaplanma ve ebdominal kolik üzere problemlerin tedavisinde de kullanılır.
Adaçayı berbat kolesterol ve diyabete uygun gelir:2-3 hafta boyunca sistemli adaçayı kullanmak, berbat kolesterolü pürüzler, yeterli kolesterol düzeyini yükseltir. Adaçayı yaprakları, 2 diyabet hastalarında da düzgünleştirici tesir gösterir.
Adaçayı kanserle savaşır: Adaçayının başlangıç düzeyinde olan kolon kanserini baskılayabildiği araştırmalarda ortaya konulmuştur.Adaçayında bulunan arnosol, rosmarinik ve kuersetin üzere güçlü antioksidanlar,kanser hücrelerinin büyümesini maniler,ağız kanseri, göğüs kanseri, karaciğer kanseri, serviks kanseri ve böbrek kanseri üzere kanser çeşitlerine karşı muhafaza sağlar.
Adaçayı bellek ve Alzheimer üzerinde olumlu tesir gösterir: Adaçayının hafif düzeyli Alzhemier hastalığı belirtilerinin giderilmesine yardımcı olduğu ortaya konulmuştur. Bellekte haberci olarak çalışan ACH seviyesinin parçalanmasını durdurma, bilgi sürece, öğrenme ve yeteneklerin gelişmesini sağlamaya yardımcı olma özellikleri vardır.
Adaçayı depresyona düzgün gelir: Sakinleştirici ve dert giderici özelliği olan adaçayı, gerilim ve depresyon ile çaba eder. Adaçayı içerek depresyondan uzaklaşabilir, adaçayının yararlarından istifade edebilirsiniz.
Adaçayı kemik sıhhatine düzgün gelir: Besinlerde az ölçüde bulunan K vitamini, adaçayında bulunmaktadır.Bu içeriği sayesinde kemik sıhhatine düzgün gelen adaçayı, beslenme rutinlerinize sıhhat getirecek.
Adaçayı cilt sıhhatine uygun gelir: Adaçayı bulunan topikal kremler, antibakteriyel tesiri ile sedef, akne ve egzaman üzere problemlere karşı tahlil olmaktadır. Ciltte oluşan problemli bölgelerin giderilmesine yardım eden adaçayı,kademeli olarak bu problemlerin ortadan kaldırılmasına yardım eder.
Adaçayı ağız ve diş eti hastalıklarına yeterli gelir: Adaçayı dişleri beyazlatma özelliği yanında antimikrobiyal tesiriyle diş apselerinin ve ağız ülserlerinin giderilmesine yardım eder. Gargara yaparak adaçayının bu yararlarından istifade edebilirsiniz.
İltihap giderir ve anti-bakteriyeldir: Adaçayının içerdiği luteolin, ursolik asit ve rosmarinik gibiasitler, bronşit, astım ve gut hastalığı ile çaba eder. Adaçayında bulunan metilisin ve penisilin güçlü bakterilerin büyümesini pürüzler. Topikal uygulama ile viral ve bakteriyel enfeksiyonlardan tedbire sağlanır.
Adaçayı kas gerginliğini azaltır: Düz kaslardaki gerginliği alan adaçayı,antispazmodik tesir ile astık ataklarında buhar solunmasında kullanılabilir.Solunum yollarındaki mukoza tıkanıklığını gidermeye de yardım eden adaçayı, iltihabı denetim etmeye ve önlemeye yardım eder.
ADAÇAYI YAĞININ BİLİNMEYEN FAYDALARI
Adaçayı yağında 120’den fazla bileşik bulunur. Adaçayı bitkisinin çiçek ve yapraklarının buhar ile ısıtılması ile elde edilen adaçayı yağı, ekseriyetle Salvia officinalis çeşidinden elde edilir. Anadolu’da genel olarak yetiştirilen cins ise salvia trilobadır ve bu acı elma yağı olarak da bilinir.
Adaçayı yağı her yaş kümesinden şahısta hafıza güçlendirici tesir gösterir ve bellek gücünü artırır.
Adaçayı yağında bulunan bileşenler saçı temizler, kepeği önler. Adaçayı yağını saç tabanlarına uygulayıp 15 dakika bekleyin ve saçınızı durulayın. Böylelikle adaçayının saçınıza olan yararlarından istifade etmiş olacaksınız.
Banyo suyuna 3-5 damla adaçayı yağı damlatılarak bronşit ve astı için kullanılabilir.
Adaçayı yağı yorgunluğu alır, güç verir.
Adaçayı yağı masaj yağı olarak tercih edilebilir.
Adaçayı yağı uykusuzluğa uygun gelir.
Adaçayında bulunan bileşenler cilt mantarları ve dermatit ile çaba eder.
Adaçayı yağı ağız diş sıhhatine uygun gelir. 100 ml bir kasede 1-2 damla adaçayı yağıyla karanfil, nane yağını karıştırın. Karışımı suyla karıştırın ve yutmadan gargara yapın.
Adaçayı yağı regl ağrıları için de tahlildir. Karna ve kollara krem üzere sürülmelidir.
ADAÇAYI NASIL KURUTULUR?
Adaçayı bitkisi gövdesi ile birlikte toplanır. Ilık su ile yıkanır.Kuruması için kevgire kağıt havlu serilir ve üzerine yıkanan adaçayı bitkisi serilir. Kuruyan adaçaylarından demetler oluşturulur. Yapraklar ve gövdeler kese kağıdına alınıp ağzı kapatılır. Havalanması için odanın serin ve kuru olmasına dikkat edilmelidir. Küflenme ihtimaline karşı sık sık denetim edilmelidir. Kurulduktan sonra yapraklar ve gövdeler birbirinden ayrılır.6 ay kadar saklayarak kullanabilirsiniz.
ADAÇAYI NASIL DEMLENİR?
Adaçayı demlemek için yarım tatlı kaşığı kıyılmış kuru adaçayı yaprağını bir su bardağı suyla haşlayın ve üstü kapalı halde 10 dakika demlenmeye bırakın.Günde 2-3 bardak adaçayı içebilirsiniz. Taze adaçayı yaprağı kullanacaksanız 4-5 dakika bekleme mühleti kafidir.
ADAÇAYI NASIL YAKILIR?
Adaçayı yakmak hoş ve rahatlatıcı hava solumak için hoş bir tahlildir. Beyaz adaçayı, adaçayı yakmak için yanlışsız seçenektir. Birkaç kol kuru adaçayını uzun yakın ve söndürün. O kendi kendine hafif hafif tütmeye devam edecektir.
ADAÇAYININ ZİYANLARI NELERDİR?
Adaçayı hamilelik periyodunda kullanılmamalıdır.
Emziren bayanlar kullanmamalıdır. Zira anne sütünü azaltıcı tesir gösterir.
6 yaşından küçük çocuklara adaçayı verilmemelidir.
Günde 3 fincandan fazla adaçayı içilmemelidir.
Konsantre adaçayı tüketilmemelidir.
Düşük kan şekeri sorunu olanlar adaçayı içmemelidir. Ameliyat öncesinde ve ameliyat sonrasında adaçayı kullanılmamalıdır.
Alzheimer, diyabet ve sakinleştirici ilaçlarla birlikte adaçayı tüketilmemelidir.
ADAÇAYI HAKKINDA UZMAN TAVSİYELERİ
Fitoterapi Uzmanı Prof. Dr. Erdem Yeşilada, mikropların antibiyotiğe karşı bedende oluşturacağı direnci yeşil çayın kırdığını söyledi. Prof. Dr. Yeşilada, soğuk algınlığı tedavisinde antibiyotik kullanmak zorunda kalanlara, antibiyotiğin dirençli bakterilere karşı tesirini göstermesi için şekersiz yeşil çay içmelerini önerdi.
BİTKİ ÇAYINA ŞEKER ATMAYIN
Bitki çaylarının hastalıklardan esirgeyici özelliği olduğunu söyleyen Prof. Dr. Yeşilada, “Yeşil çayı, ada çayını her gün tüketmek ve ağır formda hazırlanan çay ile gargara yapmak gerekir. Ancak bu çayları şekersiz tüketmeliyiz. Şekerle içtiğimiz vakit mikroplar bu şekerlerin üzerine yapışıp ağzımızda üremeye başlıyor ve bize hayatı zehir ediyorlar” dedi.
ALIÇ KALP KRİZİNİ ÖNLÜYOR
Bitki çaylarının kalp krizine yol açmayacağını belirten Prof. Dr. Erdem Yeşilada, “Aksine örneğin alıç bitkisi çay olarak da kullanıldığında kalp krizini önler, tansiyonu istikrarlar. Hiçbir ziyanı yoktur, tam da vaktidir. Bol bol alıç yemek lazım. Görseli hoş değil diye fazla kıymeti bilinmiyor, her yerde de bulunmuyor lakin çok yararlıdır. Damla biçiminde yapılanı var o daha tesirli oluyor” diye konuştu.
BOĞAZ AĞRISINA DEVA; ADAÇAYI
Adaçayını her mevsimde içmek gerektiğini belirten Prof. Dr. Yeşilada, “Kış çayı olarak hazırladığınız karışımların içine zencefil koyabilirsiniz. Ihlamur vazgeçilmez kış çaylarındandır. Adaçayı, bundan 3 bin yıl evvel İtalya’daki tabipler, ‘bahçesinde adaçayı yetişen neden ölsün ki’ demiş, bu kadar değerli. Adaçayını yaz-kış tüketmek gerekir. Şayet boğazınızda ağrı, etrafınızda öksüren varsa, hastalanacağınızı hissediyorsanız 3-4 poşet adaçayını, yeni demlenmiş suyun içerisine koyup ağzını çabucak kapatıp ılıyınca onunla gargara yapmak güzel gelecektir” dedi.
BUZDOLABINDA SAKLAYIN
Fitoterapi Uzmanı Prof. Dr. Erdem Yeşilada, bitki çayı paketlerinin yaz aylarında küflenmesin yahut böceklenmesin diye buzdolabında, kış aylarında ise naylon değil hava geçirgenliği olan bez ve kağıt torbalarda saklanması gerektiğini söyledi.
ÇAYLARDA HASTALIK RİSKİ
Uygun şartlarda yapılmayan bitki çaylarının tüketilmesi halinde kansere kadar pek çok hastalığa neden olacağını söyleyen Prof. Dr. Erdem Yeşilada, “Hijyenik olmayan şartlarda hazırlanan bitki çaylarının tüketilmesi, bağırsak enfeksiyonlarına bağlı olarak iltihaplı bağırsak hastalıklarından ishale kadar birçok hastalığın gelişime yol açabilir. Karaciğer ve böbrek hasarı riski artar. Günümüzde neden bu kadar çok böbrek enfeksiyonu var? Beşerler açıkta satılan bitki çaylarını doğal olduğu için aldıklarını söylüyorlar. Artık doğala ölçülü yaklaşmak gerekiyor. Tabiat artık doğal değil çok risk var. Sıhhat tıpkı vakitte risk kontrolüdür. Bitki çaylarının kalitesi çok kıymetli, mikrop, tarım ilacı, çevresel zehirler taşıyıp taşımadığından emin olabileceğiniz eserleri kullanın” tabirlerini kullandı.
Haber Görüntüsü: Adaçayı yararları nelerdir? Adaçayı yararları ve ziyanları