AKCİĞER damarlarının tıkanması ve kan akımını yavaşlatması sonucu oluşan bir hastalık olan kronik tromboembolik pulmoner hipertansiyon (KTEPH) konusunda farkındalık yaratmak için Ankara Cer Modern’de bir dizi aktiflik düzenlendi. Aktiflikte, KTEPH hastalarının hayatı fotoğraf standı ve tiyatro oyunuyla sahneye taşındı.
Ankara Cer Modern’de, akciğer damarlarının tıkanması ve kan akımının yavaşlaması sonucu ortaya çıkan kronik tromboembolik pulmoner hipertansiyon (KTEPH) hakkında kamuoyunda farkındalık yaratmak için çeşitli etkinlikler gerçekleştirildi. 23 Kasım’da gerçekleştirilen etkinlikler ney dinletisi ile başlarken ‘KTEPH Aklımda’ tiyatro oyunu ve fotoğraf standıyla devam ederken hastalık hakkında da iştirakçilerle kıymetli bilgiler paylaşıldı.
3 HASTANIN DRAMATİK HAYATI SAHNEYE TAŞINDI
Tiyatro oyunu ile KTEPH hastalığından muzdarip 3 hastanın hayatından dramatik kesitler sahnelendi. Antik Tiyatro oyuncuları tarafından sahnelenen oyun, Mehmet Yılmazsoy tarafından yönetilirken, fotoğraf standı de Fotokolektif fotoğraf atölyesi tarafından düzenlendi.
Hastalığın hayat kalitesini önemli manada düşüren önemli bir hastalık olduğunu belirten Ulusal Vasküler ve Endovasküler Cerrahi Derneği Lideri Prof. Dr. Tankut Akay şunları söyledi: “Kronik tromboembolik pulmoner hipertansiyon (KTEPH), pulmoner tromboemboli’nin (PTE) uzun devirde ömür kalitesinde çok önemli düşüşe hatta hayat kaybına neden olan önemli bir komplikasyonudur. Pulmoner hipertansiyonun alt sınıflarından biri olan pıhtının ya da akciğer damar duvarının yine biçimlenmesinin sonucunda akciğer damarlarının tıkanması ve kan akımını yavaşlatması sonucunda oluşan gidişatı berbat bir hastalık olarak tanımlanabilir. KTEPH toplum genelindeki görülme sıklığı çok az olmakla birlikte (yüzde 0,57), akciğer damarında pıhtı atan bireylerde yani pulmoner tromboembolizm geçiren hastalarda bu oran daha fazladır (yüzde 1,5). Hastalığın görülme yaşı 60 yaş ve üzerinde artarken, çocukluk çağında görülmesi azdır.”
Akciğer damarına pıhtı atan şahısların dörtte üçünün, bacak toplardamarlarında pıhtı oluşan bireylerin ise yarısının risk altında olduğunu belirten Prof. Dr. Akay “Bu hasta kümesine bilhassa dikkat etmek gerekir. Daha evvel pulmoner tromboemboli geçirmiş olan ve nefes darlığı şikayeti ile başvuran her hasta KTEPH için potansiyel bir adaydır” dedi.
“YANLIŞ TEDAVİ ALAN BİRÇOK HASTA VAR”
Bu hastalıktan muzdarip olan ve başka akciğer hastalıkları ile karıştırılıp yanlış tedavi alan, hatta psikiyatrik hastalık teşhisi konulan ve uygun tedavi alamayan birçok hasta olduğunu söyleyen Prof. Dr. Akay, “Solunum kahrı ile başvuran bir hastada yeniden her vakit söylediğimiz multidisipliner, yani birden fazla branşın teşhis ve tedavi etaplarına dahil olduğu bir sürecin başlaması gerekiyor. Bu hastalarda, akciğerin olağan havalandığı lakin olağandan az kanlandığı bir durum kelam bahsidir. Bu hastalara göğüs hastalıkları, kardiyoloji, kalp ve damar cerrahisi, radyoloji nükleer tıp ve ağır bakım branşlarının devreye girmesi ve ortak çalışması ile 6 dakika yürüme testi, sintigrafi, ekokardiyografi, akciğer damarlarının görüntülenmesi hedefi ile bilgisayarlı tomografi ve anjiyografi uygulanması gerekmektedir. Bu teşhislerin sonucunda akciğer damarlarındaki basıncın ne kadar yükseldiği ve cerrahi tedaviden ne kadar yarar göreceğini belirlemek için sağ kalp kateterizasyonu dediğimiz özel bir anjiyografi sistemi uygulanmaktadır” dedi.
“DÜNYADA VE ÜLKEMİZDE FARKINDALIK GİDEREK ARTIYOR”
KTEPH hastalığının kesin ve aktif tedavisinin cerrahi olduğunu söyleyen Prof. Dr. Akay sözlerine şunları ekledi: “KTEPH tanısı konulan hastalarda küratif tedavi cerrahi operasyondur. Dünyada ve ülkemizde farkındalığın artması ile giderek yaygınlaşmaya başlayan bu ameliyat, görüntüleme ve teşhis usullerindeki gelişmeler, kalp damar cerrahisinde kalp muhafaza tekniklerindeki ilerlemeler, ameliyat sonrası bakımda yardımcı dayanak sistemlerindeki ilerlemeler sayesinde düşük vefat oranları ile uygulanabilmektedir. Temel mantık, akciğer damarlarının içerisinde bulunan ve damar içine yapışmış ve artık kronikleşmiş pıhtı malzemesinin cerrahi olarak çıkarılmasıdır.”
KTEPH hastalığının tedavisinin Türkiye’de hala istenilen seviyede olmadığını belirten Prof. Dr. Akay, “Bu bahis ile ilgilenen ve bünyesinde göğüs hastalıkları, kardiyoloji, radyoloji, nükleer tıp, ağır bakım ünitesi ve kalp ve damar cerrahisi takımlarını barındıran yeni merkezlerin olması gerektiğini düşünüyoruz” dedi.
– Ankara