2050 yılında bu sayının 110 milyona ulaşacağı varsayım ediliyor. Unutkanlığın toplumsal yaşama yansıyarak sorumlulukları yerine getiremez hale gelmesi, en kıymetli Alzheimer belirtisi olarak karşımıza çıkıyor. Alzheimer hastalarının bakımını üstlenen yakınları ise tüm bu zorlukları en az onlar kadar çekmekle kalmıyor, ağır gerilim ve sorumluluk münasebetiyle depresyon ve Alzheimer riskiyle de karşı karşıya kalıyor. Memorial Şişli Hastanesi Nöroloji Kısmı’ndan Prof. Dr. Türker Şahiner, Alzheimer hastalığı hakkında bilgi verdi ve Alzheimer hastalarının bakımını üstlenen şahıslara depresyondan ve bu hastalıktan korunmak için kıymetli tavsiyelerde bulundu.
ALZHEİMER’I YALNIZCA UNUTKANLIK OLARAK ALGILAMAYIN
Toplumda yaygın bir niyet olarak Alzheimer yalnızca unutkanlık olarak algılanmaktadır. Meğer beynin yeteneklerini yitirmesi demektir. Alzheimer bir yangın üzere düşünülürse bu yetenek kaybı, kıvılcımın birinci başladığı yerdir. Bazen duygusal belleğin hasarı olabilir, bazen görsel belleğin hasarı olabilir, bazen uzayda pozisyonlanma yani adres bulma yetisi kaybolabilir, bazense konuşma ya da yazma yetileri kaybolabilir. Hasar, beynin her noktasından başlayabilmektedir. Lakin Alzheimer’ın en sevdiği bölge yakın bellek merkezi olan hipokampustur. Hipokampus, birinci kere öğrenilen bilgilerin tekrar edilmeden evvel atıldığı yakın, süreksiz hafıza kısmıdır. Bu merkeze atılan bilgiler tekrar edilirse kalıcı hafızaya aktarılır, tekrar edilmez ise muhakkak bir müddet sonra yeni bilgiler eklendikçe yakın bellek merkezinden silinir. Bu merkez hasar gördüğünde kalıcı belleğe atılmak istenen bilgiler de kullanılamaz. Bilgiler tekrarlandığında ise birinci defa öğrenilmiş hissi yaratmaktadır.
BEYİN SAĞLINIZ İÇİN UYKUNUZDAN ÖDÜN VERMEYİN
Uyku kalitesi bozulduğunda beyin hücreleri erken ölmektedir. Kronik uykusuzluk çekenlerin Alzheimer riskleri çok yüksektir. Uykusuzluk depresyonla birleştiğinde ise bu risk kat kat artmaktadır. Alzheimer’ın oluşma sebebi beyinde biriken amiloid beta ismindeki proteinlerdir. Amiloid beta, beynin öğrenmesi için gerekli bir protein olmasına karşın beynin proteini işledikten sonra tekrar parçalayıp kullanıma hazır hale getirmesi gerekmektedir. Bu süreçse uyku sırasında gerçekleşir. Gereğince uyumayan şahısların beyninde amiloid beta birikimi artar. Bu nedenle az uyuyan şahısların Alzheimer riskleri yüksektir. Fakat bu durum; “çok uyumak Alzheimer’a düzgün geliyor” demek değildir. Bu proteinin birikimi beyin MR çekimlerinde de görülebilmekte ve böylelikle bireylerin gelecekteki Alzheimer riskleri de iddia edilebilmektedir. Alzheimer hastalığına karşı şu an üzerinde çalışılan aşılar bu amiloid beta kalıntılarını temizlemeyi amaçlamaktadır.
GERİLİM, SORUMLULUKLAR VE UYKUSUZLUK ALZHEİMER’I TETİKLİYOR
Tüm bu süreçlerde Alzheimer hastalarının en yakınları gerilim yaşamaktadır. Bu gerilim nedeniyle Alzheimer yahut depresyon üzere hastalıklara yakalananların oranı da yüksektir. Bu nedenle geçmişte Alzheimer’ın bulaşıcı olduğu dahi düşünülmüştür. Alzheimer hastalarının daima meskende kalmaması önerilmektedir. Yürüyüş yapmak ve hava almak Alzheimer hastaları için birçok ilaçtan daha tesirlidir. Fakat bunu gerçekleştirmek bakımını üstlenen şahıslar için sıkıntı olmaktadır. Bütün bunları yapamamak, tüm yükün bakım verenin üzerine kalması ve buna bir de gece uykusuzlukları eklendiğinde bakıcının Alzheimer’a yakalanma riski epeyce artmaktadır. Uzmanların Alzheimer’dan korunmak ismine ‘yapılmaması gerekenler’ olarak sıraladığı tüm faktörleri hasta yakınları gerçekleştirmiş olmaktadır.
ALZHEİMER’DAN KORUMAK VE KORUNMAK İÇİN 9 TEKLİF
Yakınınızın birinci teşhisi aldığı evreden itibaren psikiyatrik olarak sıhhatiniz kendiniz ve hastanız için çok daha değer kazanır.
Bu bakımı profesyonel olarak düşünün. Profesyonel rehabilitasyon kurumları olan gündüz bakım konutlarında hastalara yönelik toplumsal rehabilitasyonlar hastaya olduğu kadar ailelerine kıymetli fayda ve yararları vardır.
Toplumsal hayat da hastanın ömür kalitesi ve motivasyonu açısından çok değerlidir.
Kendinize ayıracağınız vaktin aslında gelecekte hastanın hayat kalitesini artırmaya yönelik yatırım olduğunu unutmayın.
Uyku kalitenizi artırın.
Zihinsel ve fizikî aktivite depresyondan uzak durmak ismine çok değerlidir.
Tansiyon ve kan şekerinizi düzgün yönetin. Tansiyon ve kan şekeri bozuk olanlar daha süratli demansa yani bunamaya gitmektedir.
Büyük sorumluluklar sonucunda hasta yakınının gireceği tükenmişlik sendromu yalnızca kendisini değil hastayı da olumsuz etkileyecektir.
İnternet üzerinde bulunan BEYNEX üzere fiyatsız programlarla hem hastanızın gelişimini hem de kendinizde Alzheimer gelişme riskini takip edin. Bu programların kullanımı her geçen gün artmaktadır. Hastaneye sık sık gelip bellek testi yaptırmak sıkıntı ve maliyeti yüksek bir süreçtir. Lakin hastalığın gelişip gelişmediğinin de takip edilmesi gerektiğinden meskenden kolaylıkla kullanılabilecek bu cins bir uygulama konfor sağlamaktadır.