Doğal ve sağlıklı olduğu algısıyla son yıllarda hem dünyada hem de Türkiye‘de bitkisel eserlere ağır talep var. Fakat bitkisel ibaresiyle satılan ambalajlı eserlerin büsbütün bitkisel içerikli olup olmadığı, içeriği ile ambalajın üstündeki etiketin birbirini tutup tutmadığı, yabancı hususlar ya da katkı hususları içerip içermediği merak konusu olmuş durumda. Altınbaş Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Dr. Öğr. Üyesi Ebru Özdemir Nath, bu hususta laboratuvar ortamında yürüttükleri bilimsel çalışmanın çarpıcı sonuçları açıkladı.
Piyasada satılan poşet çaylar ve tek çeşit olarak paketlenmiş bitkisel drogların içinde böcek modülleri, kaş, kirpik üzere yabancı unsurlar tespit ettiklerini belirten Dr. Nath, “Mikroskobik incelemelerde neler bulunduğunu ve yanlışsız çeşidin olup olmadığını tespit ediyoruz. Ne yazık ki hem poşet hem de mono drog dediğimiz tek olarak bitkilerin paketlendiği ambalajların içerisinde böcek kesimleri, kaş, kirpik ve saç teli üzere çok farklı yabancı unsurlara rastladık. Tıpkı vakitte üzerinde yazan bitkiyi bulamadığımız çok örnek oldu. Örneğin üzerinde adaçayı diyor lakin içerisine öteki birçok bitki karışmış durumda olabiliyor” dedi.
FAYDASINDAN ÇOK ZİYAN VEREBİLİR
Bu üslup yabancı hususların insan sıhhati için yan tesirlerinin olduğunu söyleyen Dr. Nath, “Bizim için en ziyanlı olan şey bitkisel çay yahut bitkisel eser olarak piyasaya sürülmüş şeylerin içerisinde kimyasal unsurlar de çıkabiliyor. Bunu da kimyasal tahlillerle ortaya çıkarabiliyoruz. Bu çok daha önemli bir tehdit oluşturuyor. Aslında bu hususta bitkisel eserler de çok kıymetli. Zira tek bir bitkinin içinde bile yüzlerce etken husus olabiliyor. Hasebiyle bitkisel eser, besin desteği diye satılan birçok eserin içerisindeki unsurlar bireylerin kronik hastalıkları için kullandıkları ilaçlarla etkileşebiliyor. Bir de içerisine bu usul kimyasal unsurlar eklenmişse o vakit çok daha önemli risk faktörü oluşturuyor. Karaciğer ve böbrekler üzerinde çok önemli toksik tesir oluşturabilir” sözlerini kullandı.
ECZACILARA İSTİŞAREDEN ALMAYIN
“Bitkilerin yeterli tarım uygulamaları çerçevesinde her bir çeşidin denetimli bir formda üretilmesi ve standart bir halde paketlenip halka ulaştırılması gerekiyor” diyen Dr. Nath, Tıbbi bitkisel çayların kıymetli bir uzmanlık gerektirdiğini vurgulayarak şunları söyledi:
“Bu bahiste lisans seviyesinde eğitim alan tek meslek kümesi eczacılardır. Bu nedenle de tıbbi tesiri olan her türlü bitkisel eserin kullanımı konusunda danışılması gereken şahıslar eczacılardır.”
Dr. Nath sözlerini şöyle noktaladı:
“Türkiye’de bitkileri çok farklı yerlerde bulabiliyoruz. Halk buna alışık. Lakin benim teklifim bu eserleri eczanelerden almaları. Eczacıların da bu bahiste halka biraz daha fazla takviye olmasını istiyoruz. Eczanelerde bitkisel eserleri bulundurmaları gerektiğini düşünüyorum.”