Ayakta görmeye alışık olduğumuz nasırlar sırtta da oluşabiliyor. Daha çok bayanları tehdit eden sırt nasırı kol hareketi ile ortaya çıkan tıkırtı sesi, kürek kemiğinin üst kalkması ve etrafında şişlik, kolda kuvvetsizlik, kol ve sırt ağrısı olarak kendini gösteriyor.
Uzmanlar ise teşhis konulduktan sonra cerrahi ile çıkarılması gerektiğine vurgu yapıyor. Mevzu ile ilgili bilinmesi gerekenleri Göğüs Cerrahisi Uzmanı Doç. Dr. Özkan Demirhan anlattı.
Sırt nasırlarının oluşum nedenlerini anlatan Demirhan, “Elastofibroma Dorsi ender görülen güzel huylu ve yavaş büyüyen göğüs duvarı tümörüdür. Kürek kemiği (Skapula) ve göğüs duvarı ortasında mekanik sürtünme ve basıya bağlı gelişen, bu nedenle tümöral olmaktan çok reaktif olarak kabul edilen fibroelastik yapıda bir yalancı tümördür (psödotümör). Ekseriyetle orta yaş kümesini etkilemektedir. 40 yaş üstü daha çok bayanlarda görülür (kadın erkek oranı 6/1), çoğunlukla tek taraflı olmasına karşın (tek ve çift görülme oranı) 3/1’dir. Tek taraflı lezyonların birden fazla sağ tarafta görülmektedir.”dedi.
Omuz ve kolu daima kullananlar ile ağır işler yapanlarda daha sık görülür.
Kolu zorlayan hareketlerin sırt nasırını tetiklediğine değinen Dr. Demirhan,”Elastofibroma Dorsi’nin gerçek bir tümör olup olmadığı tartışmalı olup, etiyolojisinin mültifaktöriyel olduğu söylenebilir. Yapılan çalışmalarda kas gücü ile çalışanlarda tekrarlayıcı travmalarla görülme sıklığının artabileceği bildirilmiştir. Omuz ve kolunu daima kullanan ya da ağır iş yapan şahıslarda, sıklıkla da sağ kürek kemiği etrafında sırt nasırının daha fazla görülmesi bu görüşü desteklemiştir. Bununla birlikte Elastofibroma Dorsi, hayatı boyunca kolunu zorlamayan bireylerde de gözlenmektedir. Kürek kemiği dışında farklı yerleşimlerde de görülebilir.” halinde konuştu.
Belirtilere dikkat!
Sırt nasırlarının 5 santimden büyük oldukları vakit belirti vermeye başladıklarını tabir eden Doç. Dr. Özkan Demirhan,” Olguların yüzde 50’si genelde belirti vermez. Belirti veren durumlarda hastaların birçoklarında sırtta kürek kemiği etrafında şişlik, kolda kuvvetsizlik, sırt omuz ağrısı görülmektedir. Başka belirtiler ortasında kol hareketiyle ortaya çıkan kürek kemiğinin kitleye takılmasına bağlı tıkırtı sesi (click), eklem sertliği, kürek kemiğinin öbür tarafa nazaran yüksek olması üzere yakınmalar sayılabilir. Bu yakınmalarla başvuran hastalar, fizik muayenede olağandışı bulgu yok ise de kesinlikle radyolojik olarak değerlendirilmelidir. En kolayından komplekse yanlışsız Ultrasonografi (USG), Bilgisayarlı Tomografi (BT) ve MRG inceleme bu patoloji için epey faydalı görüntüleme prosedürleridir. Radyolojide bazen toraks duvarı kasları ile net ayırt edilemeyen, malign kitle gibisi lezyon olarak tanımlanır. Aslında Elastofibroma Dorsi açısından lezyonun yeri ve kliniği tipiktir radyolojik olarak da tipik bulgular elde edildiği için insizyonel biyopsiye gerek yoktur. Elastofibroma Dorsi teşhisinde görüntülemenin kâfi olmadığında ve agresif bir tümör üzere düşünüldüğü vakit az de olsa biyopsi yapılması gerekebilir. Lakin derin yerleşimli yumuşak doku ve yağ dokusuna uzanan karakteristik lezyonlarda öteki testlere gerek olmayabilir. Küçük Elastofibroma Dorsi olgularında BT ve MR kâfi olmayabilir. O vakit gadolinium kullanılabilir. Bilgisayarlı tomografinin Elastofibroma Dorsi teşhisindeki duyarlılığıMRG’ye nazaran daha düşüktür. Fakat tipik lokalizasyonu ve iki taraflı lezyon olması durumunda BT teşhiste yardımcı olabilir. MRG bulguları varlığında elastofibroma dorsi tanısı çarçabuk düşünülebilir. MRG’de atipik bulguların varlığı durumunda ise lezyonun tipik lokalizasyonu, iki taraflı (bilateral) oluşu, hastanın ileri yaşta ve bayan hasta olması elastofibroma dorsi teşhisini takviyeler. Lezyonun iki tarfalı olması ayırıcı teşhiste düşünülebilecek malign kitleleri büyük oranda ekarte edebilir. Bu yüzden elastofibroma dorsi teşhisinden klinik olarak kuşku edildiğinde göğüs duvarı kesinlikle iki taraflı değerlendirilmelidir. Ayırıcı teşhiste öbür göğüs duvarı tümörleri de akla gelmelidir.”şeklinde bilgi verdi.
Tedavisi cerrahi…
Sırt nasırlarının tedavi sistemlerine değinen Doç. Dr. Özkan Demirhan,”Tedavide cerrahi ile tahlil sağlanabiliyor. Cerrahide radikal davranılarak kanser cerrahisi üzere yaklaşılır en ufak bir kitle kalıntısı bırakılmamalıdır. Başarısız cerrahide kitle yine ortaya çıkabilir ikinci ameliyatta daha büyük bir cerrahi gerekebilir.Bu nedenle tedavisi tümörün büsbütün temizlenmesi ile gerçekleşir. Tümör kol ve omuz da işlevsel yetersizlik, bası bulguları, ağrı ve göğüs duvarında şişliğe neden oluyorsa ve tümörün çapı 5 santimi aşıyorsa muhakkak çıkarılmalıdır. Daha küçük ve şikayete yol açmayan lezyonlarda cerrahi tedavi uygulanmadan hasta izlenebilir. Elastofibroma Dorsinin ikiye katlanma vakti dediğimiz “Dubling time” mühleti epeyce uzun olduğu için hastalığın kansere dönüştüğüne dair kanıt yoktur. Rezeke edilemeyen kitlelerde ender de olsa radyoterapinin kullanılmaktadır.”dedi.