Yazın bitmesiyle birlikte havaların erken kararması ve dış yer aktivitelerinin azalması sonucunda sonbahar depresyonu belirtilerinin ortaya çıkabildiğini tabir eden Uzman Klinik Psikoloğu Ece Özçırak, sonbahar depresyonunun belirtileri ve başa çıkma prosedürleri hakkında bilgiler paylaştı.
Doğanın tazelendiği, tatillerin yapıldığı ve güneşin parladığı yaz mevsiminden gündüzlerin kısaldığı sonbahara geçişte, tabiattaki tüm değişimlerin insanlarda birtakım ruhsal sıkıntıları da beraberinde getirebildiğini söz eden Uzman Klinik Psikoloğu Ece Özçırak; “Sonbahar depresyonunun sebebi gün ışığının azalmasının insanın kendini düzgün hissetmesi üzerindeki olumsuz tesiri. Sonbahar mevsimiyle birlikte havaların erken kararması, soğuk hava tesiri ve dış yer aktivitelerinin azalması, bireylerin iç dünyalarına çekilmelerine sebep olabiliyor ve bu da şahısların psikolojilerini olumsuz istikamette etkileyebiliyor. Beşerler ilkbahar ve yaz aylarında kendilerini daha düzgün hissederken, sonbahar ve kış aylarında mutsuzluk, meşakkat ve yorgunlukla başa çıkmaya çalışıyor” dedi.
undefined
Hormonal değişiklikler de tetikliyor
Mevsimsel his durum bozukluğu olarak da isimlendirilen sonbahar depresyonunun çoğunlukla sonbahar – kış periyodunda sürüp, baharda düzelme eğilimi gösterdiğini söyleyen Uzman Klinik Psikolog Ece Özçırak; “Sonbahar depresyonunun isteksizlik, ümitsizlik, ilgisizlik, güç kaybı, çok yorgunluk, iştah artışı, uykuya düşkünlük, dikkat ve konsantrasyon bozukluğu üzere belirtileri bulunuyor. Bayanlarda erkeklere nazaran daha sık görülebiliyor. Yapılan araştırmalar sonucu, sonbahar depresyonun oluşumunda genetik, yaşanan gerilim verici olaylar ve biyokimyasal hususların de rol oynadığı ortaya çıkıyor” biçiminde bilgi verdi.
Güneş ışığının azalmasıyla insanlarda hormonal istikrarın de değişerek depresyonu tetikleyebildiğini belirten Uzman Klinik Psikolog Ece Özçırak “Melatonin ismi verilen hormonun da mevsimsel depresyonun oluşumunda tesirli olduğu belirlenmiştir. Güneş ışığının azlığına bağlı olarak salgılanan melatonin hormonu, fazla salgılandığında kişinin fiziki hareketlerinin yavaşlamasına, uykulu, bitkin ve mutsuz hissetmesine neden olabiliyor. Kişinin uygun hissetmesinde değerli bir tesiri olan serotonin hormonu ise güneş ışığının azalmasına bağlı olarak düşme eğilimi gösteriyor. Mevsimsel depresyonun belirtileri bu hormonal dengesizliklerden ötürü da ortaya çıkabiliyor” dedi.
Depresif ruh halinden çıkmak için neler yapılmalı?
Mevsimsel depresyonun yoğunluğunu önlemek ve azaltmak için gün ışığından olabildiğince fazla faydalanmanın kıymetli olduğunu vurgulayan Uzman Klinik Psikoloğu Ece Özçırak; “Günde 20-30 dakika gün ışığından faydalanmak, bireylerin his durumları üzerinde olumlu bir tesir oluşturuyor. Tertipli spor yapmak da beyindeki serotonin seviyesini arttırarak, sonbahar depresyonu ile baş etmeyi kolaylaştırıyor. Bunun yanında, kış aylarında beden sıhhati B ve C vitaminleriyle desteklenmeye muhtaçlık duyuyor, ayrıyeten nizamlı beslenme de ruh halini olumlu etkiliyor. Uyku tertibine dikkat etmek de bedenin biyolojik ritmi için hayli kıymetli. Bunun yanında toplumsal hayatın keyif alınacak aktivitelere nazaran tekrar planlaması da var olan depresif belirtilerin azalmasına yardımcı oluyor” dedi.