Erkeklerde, bayanlara oranla daha sık karşılaşılan böbrek taşlarının nedeninin genelde sıvı alımı azlığı ve metabolik bozukluklardan kaynaklandığını belirten Üroloji Uzmanı Doç. Dr. Murat Tolga Gülpınar, hastalığın risk faktörleri ortasında coğrafik kaidelerin, yanlış beslenmenin ve obezitenin tesirli olduğunu söyledi. Gülpınar, “Doğu ve Güneydoğu Bölgesi’nde hastalığın görülme oranı daha yüksektir” dedi.
Emsey Hospital Üroloji Uzmanı Doç. Dr. Murat Tolga Gülpınar, böbrek taşlarının nedeninin genelde sıvı alımı azlığı, birtakım metabolik bozukluklar, idrarda atılan kristallerin yoğunluğunun artması olduğunu lisana getirdi. Birinci taş tespitinden itibaren 10 yıl içinde hastalığın tekrar etme mümkünlüğünün yüzde 50 olduğunu vurgulayan Gülpınar, “Ülkemizde taş hastalığı çok sık görülmektedir. Doğu ve Güneydoğu Bölgesi’nde bu oran daha da artmaktadır. Hayatı boyunca bir erkeğin taş hastalığına yakalanma oranı yüzde 10, bayanın ise yüzde 5’tir” dedi.
“GENETİK FAKTÖRLER RİSKİ 2,5 KAT ARTIRIYOR”
Sık karşılaşılan bu hastalığa erkeklerin yakalanma riskinin bayanlara oranla daha fazla olduğuna dikkat çeken Gülpınar, bilhassa genetik faktörlerin bu riski iki buçuk kat arttığını belirtti.
Riski arttıran başka faktörlere de değinen Murat Tolga Gülpınar, kelamlarına şöyle devam etti:
“Beslenme biçimi, birtakım meslek gurupları, sıvı tüketimin azlığı, coğrafik koşullar, iklim şartları ve kişinin böbrek, barsak, iltihaplı romatizma, gut ve diyabet üzere rahatsızlıklara sahip olması risk faktörleri ortasındadır. Taş hastalığı için yüksek risk gurubunda olan şahıslar var. Genetik faktörlere dayanarak aile geçmişinde taş hastalığı olanlar, tek böbrekli şahıslar, anatomik bozukluklar, CA Oksalat dışı taşa sahip bireyler, hastalığı tekrardan eden hastalardır.”
GÜNLÜK TUZ ALIMINA DİKKAT!
Taş hastalıklarının tetiklenmesinde ve tedavi metotlarında beslemenin kıymetine dikkat çeken Gülpınar, tuz alımının değerine vurgu yaparak “Hayvansal besinlerin tüketimi, protein yüklü beslenmek, çok kalsiyum, zerzevat ve posalı besinler ile beslenmek, günlük tuz alımını 3-5 gramdan fazla tüketmek hastalığı tetiklemektedir. İstikrarlı beslenerek, günlük 2,5-3 litre sıvı tüketimi ile taş oluşumu önlenebilmektedir. Taş hastalığına yakalanmış yahut aile hikayesinde taş hastalığı olan şahısların limonlu su ve portakal suyu tüketmeleri önerilmektedir” diye konuştu.
“TEDAVİ ŞAHSA NAZARAN FARKLILIK GÖSTERİR”
Böbreklerde taş oluşumu hakkında da bilgi veren Murat Tolga Gülpınar, “Böbreklerimiz kanı süzerek idrarı oluşturuyorlar. Kimi elementler kristaller oluşturuyor. Bu kristaller sıvı alım azlığında idrarda ağırlaşıyor ve taşları oluşturuyor. Taşlar kristal cinsine nazaran 5’e ayrılıyor ve bunların yüzde 75’ini kalsiyum okzalat oluşturuyor. Bedende yüzde 10 oranında kalsiyum fosfat cinsi taşlar görülürken, strüvit, ürik asit ve sistin taşı üzere kristallerde oluşabiliyor. Kalsiyum oksalat taşları olanların çilek, incir, ıspanak, pazı, pırasa, badem, kahve ve turşu üzere besinleri daha az tüketmeleri gerekmektedir” dedi.
ARTIK AÇIK AMELİYAT ÇOK TERCİH EDİLMİYOR
Hastanın şikayetleri göz önünde tutularak hakikat müdahale yapılabilmesi için hastadan ultrason ve tomografi imajları istendiğini belirten Gülpınar, şunları söyledi:
“Hasta genelde üroloji hekimliğine böbrek ağrısı ya da yan ağrı şikayeti ile başvurur. Buna ek olarak hasta, kolik ağrısı, künt ağrı, sık idrara çıkma, idrar yaparken yanma, idrar yapamama hissi, testiste hissedilen ağrılar, bulantı kusma ve bazen kanlı idrar üzere şikayetler de hastalığın belirtileri ortasında görülebiliyor. Taş hastalığında yapılacak olan tedavi taşın büyüklüğüne, taşın içeriğine, taşın yerine, böbrek anatomisine, vücut anatomisine, hastanın ahengine nazaran farklılıklar göstermektedir. Taş kırmada uygulanan prosedürler ortasında ESWL süreci hamilelere, enfeksiyon kanalı hastalara, beyin tümörü bulanan hastalara, tıkalı sistemler, kalp pili bulunan hastalara uygulanmamaktadır. Açık ameliyatlar taş hastalıkları tedavisinde neredeyse hiç uygulanmıyor, onun yerini endoskopik aygıtlar ve peruktan nefrolitotomi denilen teknolojik ameliyatlar uygulanmaktadır. Bu ameliyatlar hastanın hastanede kalış müddetini ve güzelleşme sürecini son derece kısaltmaktadır.”