ALS hastalığının, istemli kas hareketinin denetiminden sorumlu hudut hücrelerinin hasarından kaynaklanan az bir nörolojik hastalık olduğunu söyleyen Nöroloji Uzmanı Dr. Leyla Polat, “Türkiye’de yaklaşık 10 bin kişi ALS ile savaşıyor. Hastalık, kalem ya da fincan tutmakta zorluk çekme, yürürken bacaklarda takılma, kaslarda kramp, yutkunmada zahmet, istemsiz gülümseme üzere belirtiler ortaya çıkabiliyor” dedi.
Ünlü profesör Stephen Hawking’in hastalığı olan amyotrofik lateral skleroz yani ALS birçok kişi tarafından merak ediliyor. Medical Park Fatih Hastanesi Nöroloji Uzmanı Dr. Leyla Polat, 21 Haziran Dünya ALS Günü’nde hastalıkla ilgili kıymetli bilgiler verdi.
İstemli kasların çiğneme, yürüme ve konuşma üzere hareketlerin yapılmasında misyonlu olduğunu belirten Nöroloji Uzmanı Dr. Leyla Polat, “ALS bir çeşit motor nöron hastalığıdır. Motor nöronları olarak bilinen istemli kas hareketlerinde kullanılan hudut hücrelerine saldırır. Bunlar, kollar, yüz ve bacaklar üzere denetim edebileceğimiz aksiyonlardır. Motor nöronlar beyin ve omurilikte bulunur. ALS ilerledikçe, bu hücreler hasar alır ve ölür. Beyin artık istemli hareketleri denetim edemez. Kaslar zayıflar ve tükenir” diye konuştu.
HASTALIĞIN KESİN TEDAVİSİ ŞİMDİ YOK
Hastalığın çoklukla erişkin yaşlarda (40-50) ve erkeklerde daha sık görülebildiğini söyleyen Dr. Polat sözlerini şöyle sürdürdü:
“Hastalığa çok sık rastlanmıyor ve Türkiye’de yaklaşık 10 bin kişinin ALS olduğu biliniyor. Genç yaşta yatağa bağımlı hale gelen ve ömrünü yitiren ünlü futbolcu Sedat Balkanlı da ülkemizde bilinen ALS hastalarından biriydi. ALS hastalığı ilerleyicidir ve belirtiler vakitle kötüleşme eğilimi gösterir. Günümüzde, ALS hastalığının ilerleyişini durdurmak ya da tam tedavi sağlamak için rastgele bir tedavi seçeneği yoktur lakin bu mevzudaki araştırmalar devam etmektedir.”
BELİRTİLER TIPKI, HASTALIK FARKLI OLABİLİR
ALS’nin başlangıç ??belirtileri farklı hastalarda farklı hallerde kendini gösterebildiğini belirten Nöroloji Uzmanı Dr. Leyla Polat, “Hastalardan biri kalem ya da kahve fincanını tutmakta zorluk çekerken, bir öbür kişi de konuşma ile ilgili sorun yaşayabilir. Şayet anahtarla kapıyı açarken, düğme iliklerken zorlanıyorsanız, yürürken bacaklarınız takılıyorsa, yutkunmada zahmet çekiyorsanız, yüzünüzde istemsiz bir gülümseme oluşuyorsa, kaslarda seyirme, ağrı ve kramplar varsa vakit kaybetmeden bir uzmana görünmeniz gerekir. Teşhis klinik belirti ve bulgulara dayanarak konur. Tekrar de, hastalık pek çok kas ve hudut hastalığı ile karışabildiği için kimi tetkiklerin yapılması gerekir” sözlerini kullandı.
HAYATTA KALMA MÜHLETİ 5 YAHUT 10 YIL
Dr. Leyla Polat, ALS’nin nedenlerinin tam olarak belirlenemediğini kaydederek, şunları söyledi:
“Tüm ALS hastalarının yüzde 90’ı sporadik (bireysel), yüzde 10’u ailesel ALS hastasıdır. Hastalığın ilerleyiş suratı, hastadan hastaya hayli değişkenlik gösterir. ALS hastalarında ortalama hayatta kalma müddeti 3 ila 5 yıl olmasına karşın, birçok hasta 10 yahut daha fazla yıl yaşayabilmektedir. Tedavi için birçok alanda eğitilmiş entegre bir doktor ve sağlık personeli takımına muhtaçlık vardır. Bu hayatta kalma sürenizi uzatabilir ve hayat kalitenizi artırabilir. Tedavide çeşitli ilaçlar, fizik tedavi ve rehabilitasyon, konuşma terapisi, beslenme destekleri, ruhsal ve toplumsal takviye tedavileri kullanılmaktadır.”
– İstanbul