Memnunluk iksiri: ‘Safran’
UNESCO Dünya Miras Listesi’nde yer alan safran bitkisi; dünyada memnunluk iksiri olarak biliniyor
KARABÜK – UNESCO Dünya Miras Listesi’nde yer alan Karabük’ün Safranbolu ilçesiyle özdeşleşen safran bitkisi; kanser, öksürük, astım, bronşit, cilt, bağışıklık ve hormon bozukluğu üzere hastalıklara yeterli gelirken, memnunluk hormonu serotonin salgılanmasına yardımcı olduğu için dünyada memnunluk iksiri olarak biliniyor.
Besin, ilaç, kozmetik üzere birçok alanda kullanılan ve kilosu 30 bin liradan satılması hasebiyle “dünyanın en kıymetli baharatı” olarak isimlendirilen safran bitkisi, hastalıklara karşı kullanılmasıyla da insanların ilgisini çekiyor. İlçede, 12 çiftçi tarafından 30 dekar alanda ağustos ayında ekimi yapılan safran, ekim-kasım aylarında uzunluğu 15-30 santimetre uzunluğa geldiğinde toplanıyor.
Safranın kırmızı renkteki poleni en bedelli kısmı olurken, soğanı, mor renkli çiçekleri ile sarı polenleri de satılarak üreticisine gelir kaynağı oluyor. Yükünün 100 bin katı kadar sıvıyı sarıya boyayabilen ve 80 bin çiçekten yalnızca yarım kilogram üretilebilen safran; akciğer hastalıkları, teneffüs yolu, öksürük, ateş düşürücü, iştah dengeleyici, kanserli hücreler, cilt hastalıkları, gerilim, depresyon, bağışıklık ve hormon bozukluğu üzere rahatsızlara âlâ geliyor.
İlçenin en büyük safran üreticisi olan İsmail Yılmaz, hasat devrinin ağır geçtiğini söyledi.
Çok sayıda ziyaretçinin safran tarlasına geldiğini söz eden Yılmaz, “Herkes çiçek topluyor, kokluyor, özeliklerini, ne işe yaradığı öğreniyor. Mevsim olarak çok uygun gidiyoruz çok da yüksek. Şuan en pik devri o kadar çok” dedi.
Safranbolu’da safranı çok kullanıldığını aktaran Yılmaz, şunları kaydetti:
“Lokumda kullanılıyor, lokum yapılıyor. Safranlı helva yapılıyor. Tatlılarda çok kullanılıyor. Safranlı zerde tatlısında bilhassa aşurelerde, et yemeklerinde, tavuk soslarında, makarnalarda, balıkta her şeyde safran çiçeği kullanılıyor. Bunun yanında çay olarak çok içiliyor, yabacı konuklarımız safran çayına çok meraklılar. Bizde genelde gelen konuklarımıza ikram ediyoruz. Bala karıştırılıp macun olarak da tüketiliyor sıhhat açısından.”
“Safran dünyada memnunluk iksiri olarak bilinir”
Safranın birçok hastalığa âlâ geldiğini vurgulayan Yılmaz, “Safran dünyada memnunluk iksiri olarak bilinir. Çok içtiğiniz vakit gülme krizine sokar, bu türlü bir özelliği vardır. Bunun için depresyon rahatsızlığında kullanılıyor. Alzheimer’de kullanılıyor, içildiğinde Alzheimer’in ilerlemesini durduruyor. Kanserde kullanılıyor hücre yenileme özelliğinden ötürü, sakinleştirici, sonları yatıştırıcı, uykusuzluğa düzgün gelir, metabolizmayı hızlandırır, beden direncini artırır. Son vakitlerde gözdeki sarı nokta rahatsızlığında kullanıyor. Beşerler sıhhat açısında safranı çok kullanıyorlar. Safranı afrodizyak olarak kullanan çok beşerler var. Bala katıp başka bitkilerle karıştırıp macun halinde tüketen çok konuğumuz var” diye konuştu.
Safranın organik olduğunu ve insanların da ilgisini çektiğini anlatan Yılmaz, şu tabirlere yer verdi:
“Dış mor yapraklarından safran reçeli yapılıyor. Sarı polenleri genelde kozmetikte çok kullanılıyor. Sabun, kolonya, parfüm üzere eserlerde kullanılıyor. Artık kumaş boyalarında da kullanılıyor, safranlı elbiseler yapılıyor. Yazı işlerinde de safran kullanılıyor. Eser organik doğal direk tabiattan toplandığı için beşerler tercih ediyor.”
