2019 Nobel Tıp Ödülü’nü, ABD’den William Kaelin ve Gregg Semenza ile İngiltere‘den Peter Ratcliffe kazandı. Üç bilim insanı, kanser ve anemi hastalıklarına karşı çabada yeni stratejiler geliştirilmesi maksadıyla, hücrelerin değişen oksijen düzeylerine nasıl karşılık verdiğini araştırmışlardı.
Nobel Tıp Mükafatı Heyeti; William Kaelin, Gregg Semenza ve Peter Ratcliffe’in çalışmalarının, “oksijen düzeyinin hücre metabolizmasını ve fizyolojik işlevi nasıl etkilediğine dair anlayışımızın temelini oluşturduğunu” belirtti.
Üç bilim beşerinin çalışması, bedenimizin oksijeni nasıl işlediği ve oksijene nasıl cevap verdiği konusunda çığır açtı.
Kaelin, Semenza ve Ratcliffe, 914 bin dolar para mükafatını paylaşacak.
EPO geni
Gregg Semenza, bedenin daha fazla kırmızı kan hücresi üretmesini sağlayan ve DNA’yı birtakım kısımlara ayrıştırarak bedenin düşük oksijen düzeyine ahenk göstermesini sağlayan EPO ismi verilen bir gen üzerinde çalıştı.
Daha sonra Semenza, Peter Radcliffe ile birlikte bu bilgiyi oksijeni algılayan sistemin bütün insan dokularında olduğunu bulmak için kullandı.
Kaelin ise bir diğer geni bularak bunun hastalarda kimi kanserlere daha yatkın olmalarını sağlayan bir genetik bozukluğa yol açtığını keşfetti. Bu gen bedenin kanser başlangıcını tedbire yeteneğini olumsuz etkileyerek kanser hücrelerinin düşük oksijen düzeylerine karşılık verme halini etkiliyor.
Üç bilim beşerinin çalışması, düşük oksijen düzeylerinde bedenin antrenman sırasında nasıl cevap verdiği ve yüksek rakımda yaşama nasıl adapte olduğu üzere hususlara ışık tuttu.
İlaçlar üzerinde çalışılıyor
Böbrek yetersizliği ve güçlü anemi üzere EPO’ya bağlı olarak ortaya çıkan çok sayıda hastalık var.
Kanserli tümörler, bedenin oksijeni tertibe sokan araçlarını ele geçirerek kanser hücrelerinin çoğalmasına neden oluyor.
Nobel Komitesi, mükafatla ilgili olarak yaptığı açıklamada bu süreci durdurmak için ilaç geliştirmek ismine yapılan deneylerin olduğunu söyledi.
Salı günü Nobel Fizik, Çarşamba günü Nobel Kimya, Cuma günü Nobel Barış, Pazartesi günü ise Nobel Ekonomi Mükafatlarını kazananlar açıklanacak.
Perşembe günü ise edebiyat kolunda iki ödül verilecek.
Geçen yıl, cinsel taciz skandalı nedeniyle Nobel Edebiyat Mükafatı verilmemişti.
