TÜRKİYE’DE özel ihtiyaçlı çocukların vücut eğitimi dersinden yoksun kaldığını tabir eden Prof. Dr. Dilara Özer, “Ülkemizdeki özel eğitim hizmetlerinde en büyük eksiklik vücut eğitimi çalışmalarının olmaması. Meğer bu çocukların topluma dahil olmalarını sağlamak için spor çalışmalarının yapılması çok önemli” dedi.
Otizmli yahut zihinsel, işitme, görme engelli çocuklar özel ihtiyaçlı bireyler olarak tanımlanıyor. En son 2002 yılında yapılan araştırmaya nazaran, engelli bireyler toplumun yüzde 12’sini oluşturuyor. Çocukların eğitimi noktasında farklı prosedürlerin izlendiğini belirten İstanbul Kent Üniversitesi Çocuk Gelişimi kısmından Prof. Dr. Dilara Özer, çocukların vücut eğitimi dersinden mahrum bırakıldığını tabir etti. Vücut eğitimi ve spor aktivitelerinin çocukların özgüven ve toplumsal marifetleri üzerinde son derece faydalı olduğunu tabir eden Prof. Dr. Özer, bu manada spor çalışmalarının çocukların topluma faal bir formda dahil olmasına çok büyük bir katkı sağladığını belirtti.
EĞİTİM SAATLERİ YETERSİZ
Özel ihtiyaçlı çocukların dahil olabildiği eğitim programları hakkında bilgi vererek konuşmasına başlayan Prof. Dr. Dilara Özer, “Türkiye’de bu çocukların eğitimi ile ilgili olarak farklı modeller izleniyor. Onların gereksinimlerine yönelik yapılandırılmış özel eğitim okulları var. Ayrıyeten bu çocuklar son yıllarda, büyük oranda kaynaştırmaya yönlendiriliyorlar. Yani manisiz olan akranları ile birlikte tıpkı ortamlarda eğitim alıyorlar. Bazı çocuklarda birinci ve ortokul bünyesinde bulunan özel eğitim sınıflarına yönlendiriliyorlar. Tüm bunların yanında da takviye eğitim hizmeti almak üzere özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinden yararlanabiliyorlar.
Özel eğitimin, tüm hayatı kapsayan bir süreç olduğunu ve çocukların çok çeşitli hizmetlere gereksinim duyduğunu kaydeden Prof. Dr. Özer, “Bunun için çocukların kıymetlendirilmesi ve eğitim muhtaçlıklarının belirlenmesi gerekiyor. Lakin buradaki sorun, bu takviye eğitim hizmetleri kapsamında verilen eğitim saatlerinin epey yetersiz olması. Haftada 1 saat küme eğitimi, 2 saat de ferdi eğitim imkanlarından yararlanıyorlar. Lakin tabi ki hiçbiri kâfi olmuyor” diye konuştu.
BU ÇOCUKLARA BEDEN EĞİTİMİ DERSİ VERİLMİYOR
“Ülkemizdeki özel eğitim hizmetlerinde olan en büyük eksiklik vücut eğitimi çalışmalarının olmaması” diyen Prof. Dr. Özer, “Çocukların hareket maharetlerini destekleyecek, motor maharetlerini üst düzeylere çıkaracak, işlevselliklerini arttıracak programların uygulanması mümkün olmuyor. Bunun en kıymetli nedeni de özel eğitim grubu içerisinde vücut eğitimi öğretmenlerinin yer almamasıdır. Halbuki çocukların gelişimsel muhtaçlıkları çok farklı ve özel ihtiyaçlı çocukların, bütün bu farklı alanlardaki muhtaçlıklarının karşılanması lazım. Mesela özel eğitim sınıflarında vücut eğitimi öğretmeni vazife yapmıyor. Özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinde de zarurî hizmet elemanı olmadığı için vücut eğitimi öğretmeni istihdamı sağlanmıyor” tabirlerini kullandı.
ÇOCUKLARIN HAREKET MARİFETLERİNİN GELİŞİMİNİ DESTEKLEMİYORUZ
Bahsi geçen çocuklar için vücut eğitimi dersinin gerek motor hünerleri gerekse bilişsel ve toplumsal gelişim açısından çok kıymetli olduğunu da kelamlarına ekleyen Prof. Dr. Özer, “Aslında bu durumu en âlâ aileler tabir ediyor. Sporla buluşma imkanı olan çocukların ‘spor aktiviteleriyle hayatlarının değiştiğini’ lisana getiriyorlar. Bu nedenle bizim beklentimiz de özel eğitim hizmetlerinin içine vücut eğitimi öğretmenleri tarafından gerçekleştirilen spor çalışmalarının dahil edilmesi. Bu durumu bir yapboz üzere görebiliriz. ve düşünün ki o yapbozun bir kesimi eksik. Çocukların hareket maharetlerinin gelişimini yeteri kadar desteklemiyoruz. Halbuki hareket hünerleri gelişen çocukların özgüvenleri gelişiyor, toplumsal ortamlara uygun maharetler kazanıyorlar ve böylelikle topluma daha kolay ahenk sağlıyorlar.
BAĞLANTI KURMALARI İÇİN SPOR ŞART
Bu bireylere karşı büyük bir önyargının olduğunu da kelamlarına ekleyen Prof. Dr. Özer, “Çünkü bu çocukları yalnızca manisiz çocukların devam ettiği okullara yerleştirmek kâfi olmuyor. Şayet o çocukların ortasında etkileşim sağlanmazsa, kâfi seviyede öğretmen desteği sağlanmazsa bu çocuklar o kalabalık ortamlarda tek başına ve yalıtılmış bir hayat sürdürebiliyorlar. Ön yargıları yıkmanın en değerli yollarından biri de bu çocukları sporla güçlendirmek, hünerlerini geliştirerek akranlarıyla bağlantı kurmalarını desteklemek” diye konuştu.
ENGELLİLİKTEN ETKİLENEN BÜYÜK BİR KİTLE VAR
Özel ihtiyaç gerektiren durumların yalnızca bireyi değil aileyi de tıpkı oranda etkilediğini lisana getiren Prof. Dr. Özer, “2002 yılında yapılan ‘Türkiye Özürlüler Araştırması’ sonucuna nazaran toplumun yüzde 12,29’u engelli bireylerden oluşuyor. Tabi ki bu durum yalnızca bu sayıyla kalmıyor. Bu bireyler aileleriyle birlikte yaşıyorlar ve münasebetiyle aile bireyleri de etkileniyor. Bu açıdan bakıldığında aslında toplumun yarısının bu durumdan etkilendiğini söyleyebiliriz” dedi.