Gırtlak kanserinin altında yatan en kıymetli nedenin sigara kullanımı olduğunu belirten Kulak Burun Boğaz Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Arif Şanlı, sigara bırakılsa bile bedendeki ziyanlı tesirinin 20 yıl sürdüğünü söyledi. Ulu, alkol ve sigaranın birlikte alınmasının ise daha ziyanlı olduğunu söyleyerek kıymetli ikazlarda bulundu.
Gırtlağın sesin çıkmasını sağlamasının yanı sıra yemeklerin yemek borusuna kaçmasını engellemesi ve alınan havanın akciğerlere gönderilmesi üzere kıymetli bir vazifesi olduğunu aktaran Emsey Hospital Kulak Burun Boğaz Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Arif Şanlı, gırtlak kanserlerinin en çok erkeklerde görüldüğünü söz etti.
PAKLIK YAPARKEN DİKKAT EDİN
Günde 10 adetten fazla sigara içilmesi kanserin oluşmasında tesirli olduğunu söyleyen Kulak Burun Boğaz Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Arif Şanlı, kanser oluşma riskinin tiryakilerde 20 kat fazla olduğunu, günden 25 adet ve 30 yıl sigara içen bir kişinin gırtlak kanserine yakalanma ihtimali, içmeyen bireye nazaran 40 kat fazla olduğunu ve sigara bırakılsa bile bedende 20 yıl kadar tesirinin sürdüğünü tabir etti.
BESLENME YANLIŞLARI DA HASTALIĞA TABAN HAZIRLIYOR
Gırtlak kanserini oluşturan öteki nedenler hakkında da bilgi veren Ulu, şöyle devam etti:
“Sigara ve alkol bir ortada alınması sinerjik tesir yaptığı için başka ayrı kullanılmasından daha fazla ziyanlı olmaktadır. Bayanlarda genital sistemde hastalıklara yol açan HPV son yıllarda ağız içindeki kanserlerden sonra gırtlak kanserlerinde risk faktörü olmaya başlamıştır. Çalışma ortamında asbest, ağaç tozu, nikel bileşikleri, kömür tozu, boya dumanı, form aldehit, polisiklik aromatik hidrokarbon, mineral yağlar, paklık çözücü olarak kullanılan izopropil alkol üzere toksik hususlara uzun periyodik maruz kalınması. Son yıllarda uzun vadeli larengözefagial reflünün gırtlak kanserine neden olabileceği gösterilmiştir. Beslenme stilleri da tesirlidir. Kırmızı ve kızarmış etler, A ve E vitamini eksikliği de etkenler ortasında sayılabilir. Haliyle yukarda bahsedilen ziyanlı hususlardan uzak durmak, zerzevat yüklü beslenmek, ağız hijyenine dikkat edilmelidir.”
GENETİK FAKTÖRLER ÖNEMLİ
Sıhhat Bakanlığı’nın 2013 yılı istatistik datalarına nazaran gırtlak kanserinin erkeklerde yüzde 7 ile altıncı sırada olduğunu söyleyen Prof. Dr. Arif Şanlı, dünyada baş boyun bölgesinin en yaygın kanseri olduğunu ve her yıl ABD de 156 bin yeni gırtlak kanseri olayı görüldüğünü 83 bininin mevt ile sonuçlandığını tabir etti. Erkeklerde bayanlara nazaran daha sık görülen gırtlak kanserinin çoklukla 40-60 yaş ortasında 138 bini erkek, 18 bini bayan olduğunu aktaran Ulu, son yıllarda bayanlardaki sigara içme oranının artmasıyla birlikte kanser görülme sıklığı da arttığını ve bütün kanserlerde olduğu üzere gırtlak kanserinde de genetik faktörlerin tesirli olduğunun altını çizdi. Prof. Dr. Arif Şanlı, gırtlak kanseri olan bireylerde bilhassa P53 gen mutasyonun araştırılması gerektiğine vurgu yaptı.
SES KISIKLIĞI İLE KENDİNİ BELİRLİ EDİYOR
Hastanın sesinde kısıklık, yorulma, eforlu ve hırıltılı, zayıf ses varsa, sigara içenlerde tedaviye karşın 15 günün üzerinde geçmiyorsa ses kısıklıklarının kanser belirtisi olduğunun altını çizen Prof. Dr. Arif Şanlı, ses telleri dışındaki bölgelerden gelişen tümörler ise daha ileri evrelerde fark edilebilir, kulağa vuran ağrılar ile ortaya çıkabileceğini söyledi. Ses tellerinin üzerinde bir bölgede gelişen kanserin ise ses kısıklığı yapmayacağını, daha çok yutma zahmeti, boğazda sıcak patates hissi, yumru hissi verdiğini aktaran Ulu, şayet kanser ses tellerinin altındaki gırtlak bölgesinde gelişmişse evvel nefes darlığı, hırıltılı teneffüs ve öksürük üzere şikayetleri olur” dedi.
“Özellikle erken evrede tedaviyle hastalığın büsbütün ortadan kalkar ve nüks oranı çok düşük olur lakin ileri evre kanserlerin öteki bölgelere yayılabilir” diyerek ihtarlarda bulunan Prof. Dr. Arif Şanlı, üçüncü evre gırtlak kanserinin uzunluğunda metastaz görüldüğünü, dördüncü evrede ise akciğer, sindirim sistemi ve beyin üzere uzak organlara metastaz olabildiğini, uzak metastaz olan hastalarda cerrahi tedavide muvaffakiyet oranı çok düşük olduğu için radyoterapi ve kemoterapi uygulamasının gerektiğini aktardı.
TEDAVİ GÜNLÜK YAŞANTIYI OLUMSUZ ETKİLEMİYOR
Erken evre kanserlerde uygulanan tedavi formülleri hakkında bilgi veren Prof. Dr. Arif Şanlı, “Bu süreçte gırtlağın tamamı alınmaz, ses telinin bir kısmı yahut bir ses teli büsbütün çıkarılır, hastanın sesi kaybolmaz, biraz kalitesi düşer. Nefes borusuna delik açılmaz yahut süreksiz olarak açılır, aşikâr bir mühlet sonra kapatılır ve burundan olağan nefesini alır. Radyoterapi tedavisi yapılan hastalarda gırtlak tamamen korunmuş olur, ancak ses kalitesi bir miktar bozulabilir” ifadelerini kullandı.
İleri evre kanserlerdeki tedavi yöntemlerine de değinen Şanlı, “Özellikle dördüncü evrede gırtlağın tamamı alınacağı için hastanın sesi olmaz ve nefes borusuna kalıcı delik açılır, hasta bu delikten nefes alır verir. Ancak gelişen teknolojilerle hastanın nefes borusu ve yutak arasına, küçük görünmeyen ses protezi takılarak ve açılan delik valvli kapakla kapatılarak konuşma sağlanabilir. Hastaya yemek borusundan konuşma terapisi uygulanarak protez takılmadan ses çıkarma ve konuşma öğretilebilir” dedi.
Şanlı, ileri evre kanserlerde hastalar boyunda delik olacağı için ameliyat olmaktan kaçmakta ve tedavi şanslarını yitirmektedir diyerek hastaların endişelenmemesi gerektiği söyledi. Çünkü boynun altında dikkat çekmeyen bu delik valvli kanüllerle veya fularla kapatılabilir, yaşamak varken ufak bir kusur yüzünden tedaviyi reddetmek hastanın hayatını kaybetmesine neden olabileceğini hatırlattı.