Sıhhatsiz ve hareketsiz ömürle gelen tehlike: Metabolik sendrom
İZMİR – Hareketsiz ömür, sistemsiz beslenme ve bilhassa fast food usulü beslenmenin metabolik sendroma yol açtığını belirten uzmanlar, Diabet, İnsülin direnci, Hipertansiyon, Kolesterol yüksekliği ve obezite olan bireylerin bu sendromu taşıyabileceğini belirterek bir grup ikazlarda bulundu.
Metabolik sendromun farklı nedenleri olmakla birlikte insülin direnci hastalığın temelini oluşturduğunu söz eden Özel Egesante Tıp Merkezi İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Hakan Demirel, metabolik sendromun “İnsülin direnci zemininde” gelişen heterojen bir hastalık olduğunu belirtti. Metabolik sendromu olan şahısta diabetes melitus, glukoz toleransı bozukluğu ya da insülin direncinden en az birisine sahip olmakla birlikte, yeniden hipertansiyon, dislipidemi (kolestrol yüksekliği), abdominal obeziteden en az ikisine sahip olmalıdır. Türkiye endokroin ve metabolik derneği kriterlerine nazaran, şayet şahısta diabet, insülin direncinin yanında hipertansiyon, dislipidemi, abdominal obezite de varsa ‘Acaba bende metabolik sendrom mu var’ diye bir dahiliye yahut endokrin uzmanına görünmesi şarttır” dedi. Sendromun nedenleri
Sendromun belirtileri hakkında bilgiler veren Dr. Demirel, hastada sistolik kan basıncının 130 mmHg, diyastolik kan basıncının 85 mmHg üzerinde olması hipertansiyon olarak isimlendirildiğini, Dislipidemi yani kolestrol ve kan yağlarının yüksekliği de Trigliserid düzeyinin 150 miligram üzerinde olduğu, HDL kolesterolü olarak bilinen uygun kolestrolün de erkeklerde 40’ın, bayanlarda 50’nin altında olduğu durumlar için kullanılır. Metabolik sendromun en değerli nedenlerinden olan abdominal obezite de beden kitle endeksi olarak bilinen oranın 30’un üzerinde olması, bel etrafı ölçüsünün erkeklerde 94 cm üzerinde, bayanlarda 80 cm üzerinde olduğu durumlar abdominal obezite olarak tanımlanmakta ve sendromun değerli bir modülünü oluşturmaktadır. Metabolik sendromun insülin direnciyle bir arada nedenlerinden diyabet için de açlık kan şekeri bedelleri ve 75 gramlık glikoz yani şeker yükleme testinde yapılan ikinci saat plazma glikoz ölçümlerine nazaran farklı ayrı kriterlerimiz var. Açlık kan şekerimizin olağanda 100 miligramın altında olması gerekiyor. Şayet 100 ve 125 mg ortasında ise buna bozulmuş açlık glikozu diyoruz, 126 mg üzerindeyse hastaya diyabet tanısı koyuyoruz. 75 gramlık şeker yükleme testinde ise ikinci saat glikoz pahasını aldığımızda 140 mg’ın altında olmasını dilek ederiz. Şayet 140 ve 199 miligram ortasında ise bozulmuş glikoz toleransı tanısı, 200 miligram üzerindeyse hastaya aşikar diyabet tanısı koyabilmekteyiz” diye konuştu.
“Yaşam formunun değiştirilmesi gerekiyor”
Türk toplumunda sistemsiz beslenme ve hareketsiz hayatın getirdiği sedanter hayatla birlikte metabolik sendrom yaygınlığına dikkat çeken Dr. Hakan Demirel, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Abdominal obezite, yani obez insanlarımızda orta bölgede yağ toplanmasının abdominal obezite, kan yağlarımızın yüksek olduğu dislipidemi ve Diabetes melitus dediğimiz şeker hastalığı ya da halk tabiriyle saklı şeker dediğimiz pre- diyabet olması, Hipertansiyon olması, kalple ilgili koroner hastalığın olması ya da bunlardan rastgele birine sahip olması halinde,hastanın tabibe giderek sanki ben metabolik sendrommuyum biçimindeki soruya cevap araması gerekiyor. Bunun için hastamıza klinik ortamda kimi testleri; açlık kan şekeri, kan yağları, trigliserid ve bilhassa abdominal obezitenin en uygun göstergesi olan ve bayanların çok düzgün bildiği BEL etrafı ölçümü kesinlikle yapmalıdırlar. Beden kitle indeksi dediğimiz kilonun boyun karesine bölünmesi ile elde edilen sayı, şayet 30’un üzerindeyse kişiyi obez bir birey olarak tanımlıyoruz. Bunların dışında şayet doktor, bu saydığımız bileşenlerden bir ya da birkaç adedinin bulunması halinde hastaya metabolik sendrom tanısı koyarak öncelikle hayat formunun değiştirilmesi, daha sonra şayet gerekiyorsa metabolik casus ile tedaviye ilaç ekleyebilir. Ama temel olarak metabolik sendrom tedavisinde ömür biçiminin değiştirilmesi, kilo kaybının temini, sağlıklı beslenme, sistemli beslenme, sigaranın kesilmesi ön planda tutulmalıdır. Bilhassa fast food beslenme yani yüksek kalorili beslenme, hareketsiz bir ömür metabolik sendrom için bizim en tehlikeli gördüğümüz risk faktörleridir. O yüzden gençlerde çok yaygın olan fastfood’un daha çok konut tipi, Akdeniz beslenme halinde yapılmasını şiddetle öneriyorum. İkinci olarak da nizamlı idman. Maalesef çağdaş kent hayatın getirdiği uğraşlardan ötürü tertipli antrenman yapamıyoruz.Oysa ki bu tedavide temel faktörlerden bir tanesi.”
Sıhhatsiz ve hareketsiz ömürle gelen tehlike: Metabolik sendrom
Kaynak: İHA
