DÜNYADA yaklaşık 500 milyon böbrek hastası bulunurken Türkiye‘de her 7 şahıstan 1’i böbrek hastası. Böbrek hastalıklarının en kıymetli nedenlerinden birinin diyabet olduğunu belirten İç Hastalıkları ve Nefroloji Uzmanı Prof. Dr. Gülçin Kantarcı, Türkiye’nin böbrek hastalıklarını önlemede attığı en kıymetli adımın ekmekte tuz ölçüsünü kısıtlamak olduğunu belirtti.
Her yıl mart ayının ikinci perşembesi “Dünya Böbrek Günü” olarak kutlanırken, bu yılın temasının “Böbreğine Kelam Ver” olarak belirlendiğini söz eden Yeditepe Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Kolu Lideri Prof. Dr. Gülçin Kantarcı, “Her yıl mart ayının ikinci perşembesi Dünya Böbrek Günü olarak kutlanıyor fakat bu aslında bir kutlama değil de farkındalık günü” dedi.
Böbreklerin işlevlerinin yüzde 70’ini kaybedene kadar hiçbir bulgu vermediğine dikkat çeken Kantarcı, “Bu nedenle tabibe gitme ya da erken teşhis alma bahtı kayboluyor. Bu yıl Dünya Böbrek Günü’nün teması da ‘Böbreğine kelam ver.’ Ben bundan şunu anlıyorum, ‘Zararlı tesirlerden korunun, böbreğinize ziyan verecek şeyler kullanmayın. Böbrek işlevlerini bozacak şeyler yapmayın.’ diye konuştu.
“DÜNYADA YAKLAŞIK 500 MİLYON KİŞİ, TÜRKİYE’DE HER 7 ŞAHISTAN 1’İ BÖBREK HASTASI”
Böbrek hastalarına ait bilgilere de değinen Prof. Dr. Gülçin Kantarcı, “Dünyada yaklaşık 500 milyon bireyde böbrek hastalığı olduğunu biliyoruz. Türkiye’de de her 7 bireyden 1’inde böbrek hastalığı var. Bu epey yüksek bir orandır. Bir öteki kıymetli nokta, böbrek hastalığı olanların kıymetli bir kısmının hastalığının farkında olmaması. Zira böbrekler işlevlerinin yüzde 70’ini kaybedene kadar hiçbir belirti vermiyor” formunda konuştu.
“DİYABET ARTIŞ SURATINDA NEREDEYSE BİRİNCİYİZ”
Böbrek hastalıklarından korunmada beslenmenin değerine dikkat çeken Prof. Dr. Gülçin Kantarcı kelamlarına şöyle devam etti: “Biz aslında çok yeterli bir coğrafyada yaşıyoruz lakin buna karşın ülkemizde diyabet artış suratından baktığımızda neredeyse biz birinciyiz. Çok süratle kilo alan bir toplumuz ve çok süratle tip 2 diyabet artıyor. Böbrek yetmezliğinin en kıymetli nedenlerinden biri diyabet. Ülkemizdeki böbrek hastalarının yaklaşık yüzde 40’ı diyabet nedeniyle diyalize giriyor. Biliyoruz ki önlenebilir mevt nedenleri ortasında Dünya Sıhhat Örgütü’nün bilgilerine nazaran birincisi sigara, ikincisi ise hipertansiyon. Bunların ikisi de kronik böbrek yetmezliğine sebep oluyorlar. Bu da hayat kalitesini bozan ve ömür kaybına neden olan bir süreç. Ülkemizde hakikat ve yeterli bir tedaviye karşın mevt riski yüksek olan hastalıklar içerisinde kronik böbrek yetmezliğini 7’inci sırada sayabiliriz.”
PROTEİN TOZLARINA DİKKAT
Böbrek hastalıklarında, kimi atletlerin kullandığı protein tozları ve sigara üzere faktörlere de değinen Yeditepe Üniversitesi Hastanesi İç Hastalıkları ve Nefroloji Uzmanı Prof. Gülçin Kantarcı, sözlerine şöyle devam etti: “Böbreklerimizi korumak için öncelikle yapmamız gereken denetimsiz ilaç kullanmamak ve sigara tüketmemek. Bir de son vakitlerde daha güzel kas yapabilmek için protein tozlarının tüketildiğini ve yüksek proteinli bir beslenmenin tercih edildiğini görüyoruz. Lakin daha âlâ kaslara ulaşayım derken böbreklerin sıhhati bozulabilir. Böbrek yetmezliği hayat kalitesini çok etkiliyor ve aslında insanların spor yapmasına da mahzur olacak süreçlere götürüyor. Bununla birlikte böbrek yetmezliği kas erimesine de neden olur. Bir yandan kas yapacağız derken başka taraftan böbreklerimizden olabiliriz”
ÖNERİLENİN 2 KATI TUZ TÜKETİYORUZ
Ülkemizde tuz tüketiminin da çok yüksek olduğunun altını çizen Prof. Dr. Gülçin Kantarcı, “Dünya Sıhhat Örgütü’nün önerdiği 5-6 gram ve biz 10 gramın üzerinde tuz tüketiyoruz. Ben hastalarıma sorduğumda tuz tüketmediklerini söylüyorlar fakat yemekler hala çok tuzlu yapılıyor” dedi. Son yıllarda tuz tüketimini azaltmak için başlatılan uygulamalara dikkat çeken Prof. Dr. Kantarcı şunları söyledi: “Yapılması gerekenlerden biri ekmekte tuz oranını azaltmaktı ve yapıldı. Bunda da başarılı olundu. Fakat hala içine daha fazla tuz katılan ekmek tercih ediliyor. Çocuklarda obeziteye pürüz olmak çok değerli. Zira çocuk obezitesi ileride tip 2 diyabete yakalanma riskini arttırıyor. Tip 2 diyabet de ileride böbrek yetmezliği ve öbür diyabet komplikasyonlarına açık olmak manasına geliyor. Tüm bunları önlemek için, çocukların tekrar sokakta oynayabileceği, bilgisayar, tablet, telefon karşısında olmayacağı, yani sporla, hareketle geçirmeleri çok kıymetli. Çocuklarımızı küçük yaşlardan itibaren antrenmana alıştırmalıyız. Zira antrenman yapan bir bireyin ilerde tip 2 diyabet olma talihi epeyce düşük. Bununla birlikte kantinlerdeki paketli eserlerden de çocukları kurtarmak lazım. Onların daha çok taze besin, zerzevat tüketebileceği beslenme öğünlerini okul kaidelerinde elde etmek gerekli.”
– Çakmak
Kaynak: DHA