Türkiye’de birinci koronavirüsü hadisesi dün gece Sağlık Bakanı Fahrettin Koca tarafından açıklandı. Açıklamanın akabinde uzmanlar ihtarlarını sıklaştırdı. Limon kolonyası kullanımının değerine dikkat çeken Prof. Dr. Nuriye Taşdelen Fışgın, “İçerisinde yüzde 60’ın üzerinde alkol barındıran limon kolonyalarını kullanın” dedi.
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca tarafından yapılan koronavirüs açıklamasının akabinde gözler virüsün yayılmasını engellemenin yollarına çevrildi. İstinye Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Kısmı öğretim üyesi Prof. Dr. Nuriye Taşdelen Fışgın, virüsün Türkiye’de görülmesinin beklenen bir durum olduğunu belirtti. Çin’in Vuhan kentinde ortaya çıkan koronavirüsün 2002 ve 2012’de salgına neden olan virüs ile emsal olduğunu belirten Prof. Dr. Nuriye Taşdelen Fışgın, “Çin’de şu anda olgular azalıyor ve mevt oranları düştü. Çin’de salgın denetim altına alındı diyebiliriz. Dünya genelinde seyahat çok olduğundan Avrupa’da önemli bir salgın yaşanıyor. Türkiye virüsün ortaya çıktığından bu yana tedbirlerini sıkılaştırdı, yeterli tedbirler aldı hasebiyle Türkiye’ye bulaş gecikti. Bulaşın bu kadar yüksek olduğu salgının (enfekte bir kişi 3 kişiyi hasta edebiliyor) Türkiye’ye gelmemesi beklenemezdi. Hasebiyle beklediğimiz bir durumdu” diye konuştu.
“ELLER EN AZ 20 SANİYE YIKANMALI”
El yıkamanın kıymetine değinen Prof. Dr. Nuriye Taşdelen Fışgın, “El yıkama oranlarımız arttı fakat bunun daha fazla artması lazım. Ellerimiz bulaşma noktasında en kritik yerler. Ellerimizi su ve sabunla en az 20 saniye yıkamalıyız. Daima elimizi yıkayamıyorsak kesinlikle alkol bazlı el dezenfektanı ya da kolonya kullanmalıyız. Bilhassa alkol oranı en az yüzde 60’ın üzerinde olan limon kolonyaları tercih edilmeli. İkincisi ise öksürüp hapşırırken kesinlikle bir peçete ile ağzınızı kapatmalısınız. Hapşırma ve öksürme sırasında bir milyon partikülü ağzımızdan etrafımıza yayıyoruz. 15 dakikanın üzerinde yakın temasta süratle bulaşıyor. O yüzden ağzımızı kapatmamız gerekiyor. Kapattığımızda da o mendil kirlendiği için onu çöpe atıp ellerimizi yıkamalıyız” ihtarında bulundu.
“KOLONYANIN İÇERİĞİ YÜZDE 60 ALKOL OLMALI”
Özellikle limon kolonyası kullanılmasını öneren Prof. Dr. Fışgın şu ayrıntılara dikkat çekti:
“Kolonyayı elinize döktükten sonra parmak ortaları başta olmak üzere her alanını ovuşturmalısınız. El dezenfektanı ve kolonya üzere unsurları kullandıktan sonra rastgele bir peçeteyle silmeden doğal yollarla kurumasını beklemelisiniz. Parfümlü kolonyaları değil limon kolonyasını kullanmalısınız. İçerisinde bilhassa yüzde 60’ın üzerinde alkol bulunan kolonyaları kullanmalısınız. İran’da kolonyayı içtikleri istikametinde haberler çıktı. Bu muhakkak çok yanlış.”
Okulların tatil edilmese bile havalandırılması gerektiğinin altını çizen Prof. Dr. Fışgın, “Aileler çocuklara öncelikle el hijyenini öğretmeliler. Bilhassa tuvaletlerde yeteri ölçüde köpüren sabunlar kullanılmalı. Antibakteriyelli sabuna gerek yok. Çöp kovaları kesinlikle kapaklı olmalı, öğretmenlerin her teneffüste sınıfların kapı ve camını açarak havalandırması gerekiyor. Hava akımı sağlarsak partikülleri temizlemiş oluruz” dedi.
VİRÜS YAZIN ORTADAN KALKAR MI?
Grip aşısına bile gerekli değerin verilmediğini söz eden Prof. Dr. Nuriye Taşdelen Fışgın, “İnsanlar grip aşısını bile yaptırmıyor. Mevsimsel grip de riskli, şu anda salgın var. Koronavirüs aşısına baktığınız vakit kısa müddette ortaya çıkması beklenemez. Bir aşının ortaya çıkması yaklaşık 20 ayı bulur. Erken devirde bu salgına yetişecek üzere görünmüyor. Yaz geldiğinde salgın devam eder mi, etmez mi bilmiyoruz. 2002’de görülen SARS virüsünde salgın yaz devrinde bitmiş ve bir daha çıkmamıştı. Suudi Arabistan çok sıcak olmasına karşın Mers-CoV ismi verilen virüsün görülmesi devam ediyor. Münasebetiyle bu virüs yazın sıcaktan ötürü ölür mü? konusunda çok net bilgimiz yok. Lakin yaz periyodunda insanların toplu yaşadığı alanlar azalıyor. Beşerler sokaklara çıkıyor. Yakın temas azaldığından bulaş oranı da düşüyor. Salgın o devirde azalabilir” değerlendirmesinde bulundu.
Kaynak: DHA