PERŞEMBE günü meydana gelen 5.8 büyüklüğündeki deprem İstanbullular’ı yine sokaklara döktü. Bilhassa birinci gece binlerce İstanbullu geceyi sokakta geçirse de sarsıntının üzerinden iki gün geçmiş olmasına karşın birden fazla vatandaş konutunda korkusuzca uyuyamadığı için parklarda kurduğu çadırlarda kalmayı tercih etti. 17 Ağustos travmasını çok yakından hisseden İstanbul’da “deprem psikolojisi”nin tekrar nüksedebileceğini belirten uzmanlar, günlük hayattaki akışı tam engelleyecek seviyedeki telaş bozukluğu durumunda psikiyatrik dayanak alınması gerektiğini söylüyor.
BİR AN EVVEL ÖMRÜN DOĞAL SEYRİNE DÖNMEK GEREK
Bahçeşehir Üniversite Hastanesi Medical Park Göztepe’den Psikiyatri Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Alparslan Asil Budaklı esasen bireylerin büyük kentlerde anksiyete, tasa düzeyinin yüksek olduğunu anlatarak “Doğal afetlerin de ömrü tehdit edici tesiriyle bir arada bu korku pekişebiliyor. Öteki yandan doğal afetlerde ve hayatı tehdit eden öbür durumlarda şahıslarda birtakım kaçınma davranışları görülüyor. Örneğin zelzele olur, konutu yıkılır ve enkaz altında kalınır. Bu tipik bir üçlemedir. Elbette tedbirler alınacak, bunu aslında uzmanlar belirtiyorlar, sarsıntı anında nerede bulunulması gerektiğine, ne yapılması gerektiğine dair uzmanlar çeşitli tedbirler açıklıyorlar. Lakin Perşembe günü 14: 00’den evvel kişi ne yapıyorsa, bir an evvel o yaşama geri dönmeli ki sarsıntının o travmatik tesirinden kurtulabilsin” dedi.
PSİKİYATRİK HASTALIKLAR TETİKLENEBİLİR
Korku seviyesi yüksek şahısların yazılı ve görsel medyada sarsıntı haberlerini sıkça izlemesi, sarsıntıya maruz kalıp sarsıntıdan korkan ve dış yerlere çıkmış bireylerle çok fazla etkileşim halinde bulunmasının psikolojilerini daha da olumsuz etkileyeceğini vurgulayan Dr. Budaklı, şunları söyledi: “Bir de aslında psikiyatrik rahatsızlığı olup bu türlü bir yıkıcı afete maruz kalanlarda, ya da yıkıcı olmasa bile o endişeyi hisseden bireylerde doğal ki birtakım hastalıklar tetiklenebiliyor. Rahatlamak ismine kişi alkol kullanımını, husus kullanımını artırabiliyor. Öbür yandan esasen bu türlü panik atağı olan birisinin bu atakları tetiklenebiliyor, artabiliyor, sıklığı artabiliyor. Daha evvelce tedavi görüp iyileşmişse bile panik ataklar nüksedebilir.”
RUHSAL YARDIM ALMAKTAN ÇEKİNMEYİN
Dr. Alparslan Asil Budaklı kelamlarını şöyle sürdürdü: “Psikiyatride kıymetli bir konu vardır. Evet kimi belirtiler vardır, kaçınma davranışı, dert hali, bunaltı… Mesela işe geç kaldığımızda da kaygılanırız. Bu, hayatın içerisinde olan bir tasadır. Lakin bu telaş düzeyi örneğin bir mesken hanımının meskenle ilgili işlerini ya da çocukları ile ilgili bakımını aksatmasına neden olacak derecede hayatını engelliyorsa; bir çalışanın hem toplumsal, hem de mesleksel fonksiyonellik dediğimiz iş başarısına, iş temposuna adaptasyonuna pürüz oluyorsa, o vakit psikiyatri tedavisi alabilirler. Doğal afetlere yalnız yakalananlar da olabiliyor. Aile olarak yaşayanlar biraz doğal ömürlerine dönmeye başladıklarında birbirlerine takviye olarak olağana daha çabuk dönebiliyorlar. Yalnız yaşayanlarda bilhassa bu travmatik anı nerede yakalandıysa oraya girememe, orada bulunamama üzere kaçınma davranışlarına neden olabiliyor. Şayet tekrar döndüklerinde mesleksel, toplumsal fonksiyonellikleri azalıyorsa kesinlikle bir ruhsal yardım almalarını öneriyoruz.”
– Karabulut