Hitit Üniversitesi (HİTÜ) Tıp Fakültesi Dekan Vekili Prof. Dr. Nurcan Baykam, dünyada her yıl 700 bin kişinin antibiyotiklere dirençli bakteriyel enfeksiyon hastalıkları nedeniyle hayatını kaybettiğini belirtti.
Baykam, HİTÜ Tıp Fakültesince Ethem Erkoç Konferans Salonu’nda düzenlenen “Tek Sağlık” panelinde, dünyada antibiyotik kullanımının geldiği noktayla ilgili sunum yaptı.
Beşerler, hayvanlar ve ekosistemin uyumlu formda çalışmasının, toplum sıhhatini oluşturduğunu anlatan Baykam, bu ahenkte sorun çıktığında toplum sıhhatinin da tehlikeye düştüğüne işaret etti.
Çok antibiyotik kullanımının toplum sıhhati sorunlarından biri olduğunun altını çizen Baykam, şöyle devam etti:
“Tek Sıhhat, dünyada en fazla antibiyotik direncine atıf yapmaktadır. 1928 yılında AIexander Fleming’in laboratuvarındaki pis bir ortamda üreyen küfün bakterileri öldürdüğünü tespit etmesi kıymetli bir gelişme olarak algılandı. 1940’lı yıllarda kullanılmaya başlanan antibiyotikler vakitle gelişti. Beşerler artık 2000’li yıllardan sonra hiçbir antibiyotiğin etkilemediği mikroorganizmalarla enfekte olmaya başladı.”
Baykam, antibiyotik kullanımının ekonomik boyutuna değinerek, “2014 yılında ABD’de yapılan bir araştırmaya nazaran antibiyotik direncine sahip bir şahıstaki enfeksiyonu tedavi etmenin maliyeti bin 383 dolar daha artıyor. Bu da yılda 2,2 milyar dolar ek maliyet getiriyor. Artık antibiyotiğe dirençli mikroorganizmalar süratle artıyor, ancak geliştirilen antibiyotik sınıfı gitgide azalıyor. Zira artık firmalar, ürettikleri antibiyotiği birkaç yıl sonra işe yaramaz halde görüyor. Hasebiyle çok maliyetli bu işe çok fazla yönelmemeye başladılar.” diye konuştu.
Dünyanın, antibiyotikle ilgili global bir kriz sinerjisiyle karşı karşıya olduğunu aktaran Baykam, Dünya Sıhhat Örgütü’nün “21. yüzyılda post antibiyotik devir olması ihtimali hiç de uzak değildir” tezini paylaşarak, “Tedavi için diğer alternatifler bulunabilir. Tahminen ota, çöpe tekrar döneceğiz, zira antibiyotiklerin tesiri yok.” tabirinde bulundu.
Baykam, antibiyotiğin sırf ilaç olarak değil ziraî ya da hayvani besinlerden da alınabildiğine dikkati çekerek, şunları lisana getirdi:
“Dünyada her yıl 700 bin kişi antibiyotiklere dirençli bakteriyel enfeksiyon hastalıkları nedeniyle hayatını kaybetmektedir. 2020 yılına kadar dünyada 10 milyon kişi antibiyotiklere dirençli bakteriyel enfeksiyon hastalıkları nedeniyle hayatını kaybetmiş olacak. Şu anda en çok söylenen şey, kanserden ölenlerden daha ön plana geçiyor. Antibiyotik tarım ve hayvancılıkta da kullanılıyor. Gözardı ettiğimiz, farkında olmadığımız süreçler başlıyor. Yurt dışında yapılan bir çalışmada besin olarak tüketilen etlerin çok büyük oranda antibiyotiğe dirençli mikroorganizma içerdiği görülmüş. Zira, antibiyotik kullanılıyor.”
“72 ülkenin 711 ırmak suyunda antibiyotik tespit edilmiş”
Baykam, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Doktora gidip, ‘Ben hiç antibiyotik kullanmadım, her şeye hassas olmam lazım’ diyorsunuz lakin neler kullanmışsınız, neler. Dicle Irmağı’nda yapılan bir çalışmaya nazaran antibiyotik kirliliği çok fazla. Avrupa’nın en kirli ırmağı Tuna Irmağı olarak görülmüş. Yedi farklı antibiyotik tipi görülmüş. Bangladeş’te bir ırmakta olması gerekenin 300 katı antibiyotik kirliliği var. Altı kıtadan 72 ülkenin 711 ırmak suyunda, en çok bulunan 14 antibiyotik tespit edilmiş. Ziraat bölümündeki antibiyotik kullanımı hem toplumu hem zirai alanları etkiliyor ve tekrar beşere dönüyor. En son noktada toplum sıhhati kilitleniyor. Münasebetiyle işimiz güç. Dünyadaki bütün devlet otoriteleri, antibiyotik direncine karşı bir aksiyon planını gündeme getiriyor. ‘Tek Sağlık’ta bu aksiyon planının bir kesimi.”
Paneli, Hitit Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Ali Osman Öztürk, Vilayet Sıhhat Müdürü Ömer Sobacı, akademisyenler ve öğrenciler takip etti.
