Kimi çocuklar havanın kararması ve uyku saatinin yaklaşmasıyla birlikte huysuzlaşmaya, uyumamak için direnmeye başlar. Kimi çocuklar ise çok kolay uykuya geçmesine karşın, gece çığlıklar içinde uyanabilir. Şayet çocuklar kaygıyla uyanıyor ve kendinde değilmiş üzere davranıyorsa yaşadığı durum uyku terörü olabilir. Bebek ve çocuklarda görülen gece terörü nedir?
Kıymetli bir uyku sorunu olan gece terörü, uykunun ikinci evresinin yani nREM evresinin üçüncü ve dördüncü kısımlarında meydana gelir. Çocuğun uykuya dalmasından yaklaşık 90 dakika sonrasına tekamül eden bu vakit aralığında yaşanır.Kabuslardan sonra en çok karşılaşılan uyku sorunudur. Çocuk uyuduktan iki üç saat sonra ağlayarak ve bağırarak kaygı içinde gözlerini açar bunu yaparken aslında ağır uykudadır. Fakat yaşanan uyku teröründe gözler açık olduğu için ebeveynler onları uyanık zannederler. Çocuk bu sırada uyandırılmaz ve tekrar yatırılırsa sabah bu durumu hatırlamaz.
Gece terörü sırasında çocuklarda görülen davranışlar;
Huzursuz ve taşkın davranışlar,
Çığlık atar,
Baktığı halde görmez,
Endişe ve şaşkınlık içindedir,
Çok şiddetli bağırır,
Beceriksizce oturur, koşmaya çalışır,
Nerede olduğunu algılayamaz,
Sabah uyandığında ise olanları hatırlayamaz.
Bebek ve çocuklarda gece terörünün görülme nedenleri;
Çocuğun mizacı,
Anne, baba ve çocuk ortasındaki irtibat,
Beslenme,
Hastalık,
Fizikî şartlar,
Yatma saatleri,
Evlilik çatışması.
Gece terörü ile kabuslar ortasındaki farklar nelerdir?
Çocuklarda en sık görülen uyku bozukluklarının başında kabuslar ya da halk ortasında bilinen ismiyle karabasanlar gelir. Kabuslar çoklukla 3 – 5 yaş ortasında daha fazlayken tüm yaş kümelerinde da meydana gelebilir. Gerilimli ve korkulu periyotlarda daha sık kabus görülebilir. Bunun muhakkak bir tedavisi yoktur ama olaylarda uyaranlar değerlidir mesela çocuklar etkilenebilecekleri çizgi sinemalar seyrettiklerinde, şiddet içeren oyunlar oynadıklarında yahut kaygı kıssaları duyduklarında kabuslar artabilir. Gece teröründe ise çocuk uyanır fakat uyandığının farkında olmaz. Ne yaptığının farkında değildir, şaşkındır ve korkmuştur. Gece terörü çoklukla 7 yaşından evvel başlar, 4-5 yıl kadar sürebilir. Gece terörünün mühleti 1,5 dakika ortasındadır. Lakin kimi vakit 20 dakika bile sürebilir.
Gece terörü anında ebeveynler ne yapmalıdır?
Anne ve babaların bu bahiste şuurlu olması çok kıymetlidir. Birinci yapmaları gereken sakin olmaktır. Bu durumun önemli bir soruna yol açmayacağını bilmeleri gerekiyor. Çocuğun yaşadığı bu olayı hatırlamayacağı unutulmamalı, çocukta tasa ve kaygıya yol açacak konuşmalar yapılmamalıdır. Çocuğun yatak odası güvenliği sağlanmalı, yaşadığı atak sırasında kendisine ziyan vermesini engellemek hedefiyle çocuk yavaşça sakinleştirilmelidir. Şayet bu durum çok sık tekrarlanırsa kesinlikle uzman bir doktora başvurulmalıdır.
Çocuklarda uyku terörünü önlemek için neler yapılabilir?
Yatağın korunaklı olması,
Yatağa uyanık halde bırakılması ve kendi kendine uyumayı öğrenmesinin sağlanması,
Sallanma ve emme üzere bir araç kullanılmadan uyumanın öğretilmesi,
Odanın çok karanlık olmaması,
Uyku saatlerinden ödün verilmemesi,
Uyuduktan sonra yerinin değiştirilmemesi,
Sevdiği bir oyuncağı ile uyumasına müsaade verilmesi,
Uykudan evvel masal anlatılması yahut ninni söylenilmesi,
Yatağa aç olarak yatırılmaması,
Gece uyarıcı özelliği olan besinlerden uzak tutulmasıdır.
