Nörolog Dr. Mehmet Yavuz: Zihnimiz, yapısı nedeniyle denetim edemediği her şeyden korkar. Bu nedenle, bir deprem olursa ne yapacağımızı evvelce planlamak; mesken, işyeri, okul ya da seyahat üzere farklı yerlerde nasıl davranmamız gerektiğini bilmek, bizi endişeden biraz olsun uzak tutabilir. Dert, çoklukla hareketsiz kalmak nedeniyle gerçekleştiğinden tedirginliğinizi aksiyona yani önlem almaya dönüştürdüğünüzde tahminen zelzele olmayacağını garanti edemezsiniz lakin zelzele olmadığı halde geçirdiğiniz uykusuz geceleri biraz olsun engelleyebilirsiniz.
23 Şubat’ta Türkiye-İran hududunda yaşanan sarsıntı, Van ve Hakkari‘de de ağır formda hissedildi. Ocak ayında Elazığ‘da yaşanan felaketin yaraları ise hala sarılmaya çalışılıyor. Ülkemizin her yanında ve komşu ülkelerde yaşanan sarsıntılar, can kaybı ve yaralıların hüznü ile birleşince, birçok kişinin zelzele korkusunu tetikledi.
Zelzeleden korkmak doğal ve insani bir yansıdır. Gerek zelzeleler gerekse öbür endişelerimiz, bizi hayatta tutmak için tehlikeleri görüp harekete geçmemize hizmet eder. Bir dehşet sizi önlem almaya itiyorsa faydalı, tam karşıtı fikir yapınızı bozup hayat kalitenizi düşürüyorsa ziyanlıdır.
Zelzeleye şahit olmamış, sarsıntısı kendisi yaşamamış bireyler de etraflarından duydukları yorumlar ve medyada izledikleri acılı sahneler yüzünden ileri derecede endişe yaşayabiliyorlar. Fakat olağan hudutları aşan ya da gerçekte bir tehlike doğurmayan etkenlere duyulan çok telaş hali fobi olarak tanımlanır. Kişi olağan ömrünü sürdüremeyecek durumdaysa ve durum artık bir fobi haline geldiyse, husus geçiştirilmeden kesinlikle bir uzmana başvurmak en doğrusu olacaktır.
MESKEN VE İŞ HAYATI OLUMSUZ ETKİLENİYOR
Zelzele korkusu yaşayan şahıslarda; uyku kalitesinde bozulma, ağır bir telaş, titreme, baş dönmesi ve panik belirtilerini görülür.Bir sarsıntı olup olmadığını anlamak için tekrar tekrar avizelere bakmak, daima basından ve toplumsal medyadan sarsıntı bildirimlerini takip etmek, rastgele bir baş dönmesi hissinde “Deprem mi oldu?” diye panik yaşamak, zelzele korkusu olanların ortak noktalarından bazıları…
Kimi şahıslar, bugüne dek hiç sarsıntı yaşamamış olsalar bile sarsıntı korkusu yüzünden kendi konutlarına bile yalnız başlarına giremiyorlar. Bu sebeple her gece diğer bir akrabada kalmaya gitmek, odada öbür biri yoksa hiç uyuyamamak, çalışması gerektiği halde görüşmeye gittiği şirket binasını inançlı bulmadığı için iş teklifini geri çevirmek üzere örnekler, sarsıntı korkusu yaşayanları ağır biçimde etkiliyor.
DENETİMİ YİTİRMEK SARSINTI KADAR TEHLİKELİ
Sarsıntı fobisi, panik halinde yanlış adımlar atmayı da beraberinde getiren bir etken. Gerekli ferdî önlemler alındığında ve yapı güvenliği sağlandığında hayati tehlike doğurmayan sarsıntı, fobisi olan bireyler için başkalarından çok daha tehlikeli olmakta. Bunun nedeni fobik bireylerin, en ufak sarsıntıda bile bütünüyle kilitlenip hareketsiz kalabilmeleri. Fobiler, birtakım bireylerde donup kalma ve düşünememe hali oluştururken kimi hastalarda da çok panik hissini tetikliyor. Bu paniğin tesiri ile avaz avaz bağırma, korkup camdan atlama ya da zelzele sırasında çok kaygı nedeniyle kaçmaya çalışırken düşerek ya da çarparak yaralanma, bu tabloyu çok daha tehlikeli hale getirmekte…Aynı şey istenmeyen toplumsal olaylarda da geçerli… Örneğin terör olaylarında panikle çıkışlara koşturmak, birçok vakit izdiham nedeniyle sıkışarak yaralanmalar ve kaosa neden oluyor.
SARSINTI HAZIRLIKLARINA SAĞLIĞINIZDAN BAŞLAYIN
Zelzele fobisi yaşayanlar kesinlikle bir uzmana danışarak, tedavi istikametinde adım atmalıdır. Unutmayın, bir zelzelede en çok işinize yarayacak olan şey, kendinizi korumak için kullanacağınız sağlıklı bir zihin olacaktır.
Konutunuzun yapı güvenliğini sağlamak için gerekli önlemleri alın.
Ailenizin tüm fertleri ile birlikte, bir sarsıntı sırasında ne yapacağınızı kararlaştırıp prova edin.
Zelzele çantanızı hazırlayın.
Kaynak: Bültenler