ELAZIĞ’ın Sivrice ilçesinde meydana gelen 6.8 büyüklüğündeki depreminin çabucak akabinde etraf vilayetlerden bölgeye sevk edilen Sağlık Bakanlığı‘na bağlı 635 kişilik Ulusal Medikal Kurtarma Ekibi (UMKE) işçisi, kurtarma çalışmaları sırasında gösterdiği performansla tüm Türkiye’nin takdirini kazandı. Taşınabilir bağlantı merkeziyle takımlar ortası uyumu da profesyonelce yöneten UMKE’ciler, enkaz altında kurtarılmayı bekleyen yaralılarla seslenerek ya da telefonla bağlantı kurup hayatta tutmaya çalışmaktan, göçük altında teneffüs tüpü takmaya, damar yolu açmaya, hatta cerrahi süreç yapmaya kadar pek çok radikal tıbbi müdahalede bulunabiliyor.
Elazığ‘da Cuma günü meydana gelen Sivrice merkezli 6.8 büyüklüğündeki zelzelede, 41 kişi ömrünü yitirdi, 1607 kişi de hastanelere başvurdu. Enkaz altında kalan 45 kişi de kurtarıldı. Zelzelenin çabucak akabinde etraf vilayetlerden bölgeye sevk edilen Sıhhat Bakanlığı’na bağlı 635 kişilik Ulusal Medikal Kurtarma Takımı (UMKE) çalışanı, kurtarma çalışmaları sırasında gösterdiği performansla, takdir topladı.
‘UMKE VAZİFELİLERİ, HASTAYA ULAŞILDIĞI ANDA DEVREYE GİRER’Burdur UMKE sorumlusu sıhhat memuru Şaban Çetin, daha evvel 2011 yılında meydana gelen Van sarsıntısı, Suriye’de terör örgütlerine yönelik düzenlenen Barış Pınarı ve Zeytin Kolu harekatlarında da faal misyon yaptığını belirterek, “15 yıldır grubun içindeyim. Enkaz altında damar yolu açıp, gerekirse cerrahi operasyon bile yapabilecek kapasiteye sahibiz. Burdur’dan buraya 1300 kilometreyi 10 saat içinde geldik ve çabucak alanda çalışmaya başladık. UMKE vazifelileri arama kurtarma gruplarının gerekli açma çalışmalarını yapıp, hastaya ulaştığı anda devreye girer. Olay yerinde çabucak hastaya boyunluk takıp damar yolu açmamız gerekebilir” dedi.’MARMARA DEPREMİ’NDE ENKAZDAN SAĞ ÇIKANLARIN BİRDEN FAZLA ÖLDÜ’Marmara sarsıntısının milat olduğunu belirten Çetin, “Mesela 1999 Marmara zelzelesinden sonra kayıplarımızın birçok hastalara damar yolu açılmadığı için oldu. Enkazdan çıkarttık, hastaneye sevk edilirken birkaç saat sonra kaybettik insanları. Marmara zelzelesinde gerekli müdahaleler yapılamadığı için bu kayıplar oldu. Boyunluk bile takılmadı birçok yaralıya. 1999 zelzelesi bu manada önemli bir ders oldu, milat oldu hepimiz için ve ondan sonra bu çalışmalara daha da tartı verdik” diye konuştu.’BOYUNLUK EN DEĞERLİ MALZEMEMİZ’Elazığ zelzelesinde de birinci kullandıkları gereçlerden birinin boyunluk olduğunu anlatan Çetin, hangi gerecin ne için kullanıldığını ise şu biçimde özetledi: “Yaralıyı birinci çıkardığımız an servikal immobilizasyon sağlamamız gerekiyor, yani boynu sabit hale getirmemiz gerekiyor. Zira depremzedelerde bir boyun travması kesinlikle oluyor. O kolonlar yaralının üzerine devrilmiş vaziyette oluyor ve kişiyi birçok vakit kıvrılmış vaziyette buluyoruz. Daha sonra ezilmeye bağlı yaralanma, uzun vadeli sıkışma ve hareketsizlik sonucu ortaya çıkan ve doku zedelenmesi ve hatta böbrek yetmezliğine varan tehlikeli tablolara yol açabilen Crush sendromunu önlemek için izotonik ismini verdiğimiz sıvılar takmamız gerekiyor yaralıya. Bunun için o anda damar yolu açıyoruz. Tekrar travmaya bağlı olarak sırt tahtasına sabitlememiz gerekiyor hastayı. Teneffüs yolu açmamız gerekiyor, oksijen bağlamamız gerekiyor. Diyelim bacağı yahut kolu sıkışmış, çıkartamıyoruz ya da yaralının durumu kötüleşiyor, orada göçük altında ampütasyon sürecini dahi yapabiliyoruz takımdaki ortopedi uzmanı ile. Yani olay yerinde muhtaçlık olduğu anda cerrahi müdahale bile yapabiliyoruz. Hastayı ambulansa teslim edene kadar, hastaneye ulaşana kadar stabil hale getirmemiz gerekiyor yani. Cerrahi ve medikal setlerimizde muhtaçlığımız olan tüm gereçler yer alıyor o nedenle. Kurtarma faaliyetleri uzun sürdü, yaralının kanaması var, o anda göçük altında dikiş atıyoruz.”‘SAĞLIK GÖNÜLLÜSÜ OLMAK İÇİN SIHHAT ÇALIŞANI OLMAK GEREKLİ’UMKE gönüllülerinin sıhhat çalışanından oluşan bir grup olduğunu vurgulayan Durmuş, “Uzman tabiplerin, Acil Tıp Teknisyeni- paramediklerin, sıhhat memuru, hemşire arkadaşlarımızın bulunduğu bir grup UMKE. Talepler geliyor, şu an gruba katılabilmek için ancak bu arkadaşların bizimle birlikte olabilmesi için Sıhhat Bakanlığı’na bağlı bir sıhhat kuruluşunda çalışıyor olması gerekiyor” tabirlerini kullandı.AFET BÖLGESİNDEKİ İRTİBATIN KALBİ BU TIR’DA ATIYORÖte yandan afet-deprem anında sahanın tüm irtibatı UMKE-112 taşınabilir bağlantı TIR’ı ile sağlanıyor. Olağan periyotlarda Konya’da bekletilen ve rastgele bir afet durumunda çabucak bölgeye gönderilen taşınabilir irtibat TIR’ında görev yapan Konya UMKE’den Paramedik Ünal Durmaz, şu bilgileri verdi: “Mobil komut aracımız, afet durumlarında olay yerinin yönetildiği bir araç. Davet merkezi binasının dahi çöktüğünü düşünün, biz bu araçla olay yerine hareket ediyoruz. Bağlantı ağının büsbütün çöktüğü durumlarda arama kurtarma takımları açısından o ağı tekrar kurabiliyoruz. Örneğin tüm sınırların koptuğunu düşünün GSM sınırları da dahil, o vakit biz uydudan dahi haberleşme yapabiliyoruz. ya da yüksek frekanslı telsizimiz var. Bunlar üzerinden dünyayla da haberleşebiliyoruz. Buraya gelen UMKE olsun, 112 grupları olsun, öbür kurum ve kuruluşlarla farklı başka ağlar kurabiliyoruz ve haberleşme sağlayabiliyoruz. Alanda çalışan bütün takımlarımızın bağlantı açısından uyumunun tamamını buradan sağlıyoruz. Yani bağlantı ağı çöktüğü anda, irtibatın kalbi burada atıyor diyebiliriz. Vatandaşın da burayı arayabileceği bir GSM çizgisi kurabiliyoruz. Uydu telefonundan haberleşme sağlayabiliyoruz. Burada birebir vakitte telsizlerimizi bu aracın içinde çoğaltılabiliyoruz. Elazığ- Malatya sarsıntısında GSM operatörleri ya da haberleşme açısından bir sorun yaşanmadı, lakin biz yeniden de takımlarımız için farklı bir sistem kurduk, buradan onları yönetiyoruz.”
– Elazığ