– Türkiye Multipl Skleroz (MS) Derneği Lideri Uzman Dr. Melih Tütüncü, internette MS ile ilgili birçok yanlış bilginin dolaştığını söyleyerek, “MS bulaşıcı ve ruhsal bir hastalık değildir. MS hastası çocuk sahibi olabilir. Hastaların hayatlarını değiştirmelerini istemiyoruz, korkmasınlar” dedi.
Dünya Multipl Skleroz (MS) Günü nedeniyle Türkiye MS Derneği ve Merck Türkiye iş birliğinde hastalığa dikkat çekmek ve farkındalık oluşturmak için söyleşi düzenlendi. MS tanısı ile tedavi gören hastaların deneyimlerini paylaştığı toplantıda, MS’li bireylerin günlük hayatta yaşadıkları problemlerin ve fizikî zahmetlerin anlaşılması için özel olarak hazırlanan deneyimleme alanı da gezildi. Toplantıya katılan hastalar da deneyimlerini paylaştı.
Memleketler arası MS Federasyonu ve Dünya Sıhhat Örgütü tarafından 2009 yılından itibaren MS hastalığına karşı farkındalığı artırmak maksadıyla her yıl mayıs ayının son çarşamba günü ‘Dünya MS Günü’ olarak kutlanıyor. Bu yıl 30 Mayıs’ta gerçekleşecek Dünya MS Günü öncesinde Türkiye MS Derneği Lideri Uzm. Dr. Melih Tütüncü ve Nöroloji Uzmanı Dr. Serkan Demir, MS hakkında bilgi vererek, tedavi metotlarını anlattı. Dünya MS Günü’nün bu yılki teması ‘MyInvisibleMS/Fark Edilmeyen MS’ olarak belirlendi. MS’in görünmez belirtileri ve MS’in ömür kalitesi üzerindeki görünmeyen tesiri konusunda farkındalık yaratılması hedefleniyor.
MS İLE İLGİLİ GERÇEK BİLİNEN YANLIŞLAR
MS hastalığının nedeninin tam bilinmediğini söyleyen Türkiye MS Derneği Lideri Uzman Dr. Melih Tütüncü, bağışıklık sistemi yanlış çalışınca bu hastalığın ortaya çıktığını söyledi. Dr. Melih Tütüncü, “Hastalar, MS’ten korkmasınlar ve hayatı kaçırmasınlar. Bu hastalıkla ilgili internette bilgi kirliliği var. Bulaşıcı ve ruh hastalığı olduğu yazılıyor bunlar yanlıştır. MS hastasının çocuk sahibi olamayacağı bilgisi yer alıyor bu da yanlış. MS bulaşıcı yahut ruhsal hastalık değildir. MS hastası çok rahatlıkla çocuk sahibi olabilir. Yalnızca bunun doktor kontrolünde uygun tedavi altında olması gerekiyor. MS tanısı için belden sıvı alıyoruz, bunun kısır yahut felç yaptığı söyleniyor. Bel sıvısının hiçbir yan tesiri yoktur, kan almak üzeredir. MS hastasının güneşe çıkıp D vitamini alması gerekiyor. Biz hastanın hamam, sauna ve kaplıcada uzun müddet kalmasını istemeyiz” dedi.
FAZLA TUZ, YAĞ VE ŞEKERDEN UZAK DURUN
Beslenmeyle MS’in yenilmeyeceğini ama hastaların dikkat etmesi gereken noktalar olduğunu belirten Dr. Tütüncü, “MS az bilindiği için birçok hasta ailesinden ve arkadaşlarından MS olduğunu saklamak zorunda kalıyor. Hastaya bizim birinci söylediğimiz şey ‘hayatında hiçbir şeyi değiştirmeyeceksin’. Hayatlarına yalnızca biz tabipler ve MS hastalığı dahil oluyor. Fazla tuz, şeker ve yağdan uzak durmasını istiyoruz. Akdeniz mutfağı dediğimiz zerzevat, meyve ve beyaz et yüklü beslenmelerini süt ve süt eserlerinde de yağı az olanları kullanmalarını istiyoruz. Sigaranın katiyetle bırakılması lazım” tabirlerini kullandı.
HASTALIĞIN BELİRTİLERİ
Dr. Tütüncü, hastalığın belirtilerinin birkaç gün içinde ortaya çıktığını söyledi. Bu belirtileri sıralayan Dr. Tütüncü, “Belirtiler etkilenen hudut sistemi bölgesine nazaran değişir. Bunlar ortasında karıncalanma, uyuşma, halsizlik, istikrar bozukluğu, çift görme, görme azlığı, konuşma bozukluğu, titreme, kol ve bacaklarda sertlik, güçsüzlük, idrar kaçırma yahut yapamama, cinsel problemler sayılabilir. Tanımlanan belirtilerin bir ya da birkaçına birlikte rastlanabilir” diye konuştu.
“TÜRKİYE’DE 70 BİN MS HASTASI VAR”
Nöroloji Uzmanı Dr. Serkan Demir ise, “MS hastalığı bilhassa 20-40 yaş aralığında genç erişkinlerde cinsiyet olarak bayanlarda 2 kat daha fazla görülen, ataklarla seyreden beynin ve omuriliğin bağışıklık sistemi hastalığı. Ülkemizde 65-70 bin kişinin MS hastası olduğunu kestirim ediyoruz. Çağdaş tıpla birlikte hastalığı denetim altına alma oranımız çok arttı. Maksadımız MS hastalığını tüm Türkiye’ye anlatmak ve farkındalık oluşturmak. Teşhis koymak bazen güç oluyor zira MS’i taklit eden birçok hastalık var” dedi.
HASTALARIN EN ÇOK ŞİKAYETİ; UYUŞMA
Her uyuşmanın MS atağı olmadığının altını çizen Dr. Demir, “Dernek olarak yakın periyotta farkındalık araştırması yaptık. Bin 500’e yakın MS hastamızın katıldığı bir anket çalışması gerçekleştirdik. Buna nazaran hastalar en çok ‘uyuşma’ şikayetiyle doktora başvuruyor. Bizim buna atak diyebilmemiz için 24 saati geçen bir uyuşma olması gerekiyor. Her uyuşma MS atağı değildir. Ekseriyetle bu hastalık nedeniyle olan uyuşma hastayı doktora götürtüyor. Yapılan tetkikler sonucunda MS teşhisi konuluyor. İkinci sıklıkla karşılaşılan belirti ‘puslu görme’ dediğimiz göz sonunun iltihabı” diye konuştu.
MS’İ ANNEMDEN BİLİYORUM O YÜZDEN ŞANSLIYDIM
Aktiflikle tecrübelerini paylaşan MS hastası 47 yaşındaki Cem İper de, “2008 yılında sol ayak topuğumda uyuşma oldu. Annem 35 yıldır MS hastası o yüzden deneyimliyim. Çabucak Melih hocaya muayeneye gittim. Bana MS’in başladığını söyledi. Her yıl denetime gitmemi lisana getirdi fakat ben 7 yıl sonra atak geçirdiğimde gittim. 2015 yılında Beşiktaş-Liverpool maçından evvel atak geçirdim. Sağ ayağımı sürükleyerek yürümeye başladım. Arkadaşlarımın dayanağıyla maçı seyredebildim. Sonra muayene oldum, iğne tedavisine başladım. Artık çok rahatım, yanmalarım, uykusuzluklarım var. Lakin hastalığı tanıdığım için şanslıydım, anında müdahale ettik” tabirlerini kullandı.
“İĞNE OLACAĞIM VAKİT MS OLDUĞUMU HATIRLIYORUM”
Birinci öğrendiğinde çok üzüldüğünü söyleyen İper, “Annem 2006 yılından beri yatalak, kardeşlerimin dayanağıyla hayatını devam ettiriyor. Ben de o denli olacağımı düşündüm. Vakit içerisinde bu hastalığı yenebileceğimi ve âlâ olduğumu gördüm. MS teşhisi konmadan evvelki tüm aktivitelerimi yerine getiriyorum, hayatımı hiç değiştirmedim. İğne olacağım vakit MS olduğumu hatırlıyorum” dedi.
“MS DENETİM ALTINA ALINDI, HAYATIMA DEVAM EDİYORUM”
5 yıldır MS hastalığıyla gayret eden 30 yaşındaki Mehmethan Kurtuluş ise, “5 yıl evvel bende konuşma tutukluğu başladı. Başımda kurduğum cümleleri karşımdakine aktaramıyordum. Zorlayarak yenmeye çalıştım, karşı tarafta bu sarhoş üzere konuştuğum algısı oluşturuyordu. 3 hafta devam etti sonra doktora gittim. Bir sürü tetkik yapıldı ve MS tanısı konuldu. Hiç beklemiyordum, aslında gerilim nedeniyle doktora gittim. Birinci hafta çok berbattı, ben de MS’i bilmiyordum. Şu anda denetim altına alındı, hayatım kaldığı yerden devam ediyor. Daha sağlıklı besleniyorum, sigara kullanmıyorum. Müziğe kaldığımız yerden devam ediyoruz. Olumlu olmak gerekiyor, hayatı gülerek geçirmeliyiz” diye konuştu.
Merck, MS’li hastalara takviye olmak emeliyle Memleketler arası MS Federasyonu’na toplam 50 bin Euro bağışta bulundu.
– İstanbul
