Çanakkale‘de üniversite bünyesinde 4 yıl evvel kurulan organ nakil merkezi, tamamına yakını kadavradan yapılan başarılı operasyonlarla 82 böbrek hastasını hayata bağladı.
Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi (ÇOMÜ) Organ Nakil Merkezi Müdürü Doç. Dr. Cabir Alan, AA muhabirine, organ kayıplarının en önemli nedeninin hipertansiyon ve şeker hastalığı olduğunu söyledi.
ÇOMÜ Organ Nakil Merkezinin, alanında Türkiye’nin sayılı sıhhat kuruluşları ortasında yer aldığına dikkati çeken Alan, “2015’ten bu yana 82 hastanın böbrek nakli sürecini muvaffakiyetle gerçekleştirdik. Çanakkale halkı, bilhassa Güney Marmara’da yaşayan insanlarımız organ bağışına çok hassas. Çanakkale bölgesi, kadavradan bağış konusunda yüzde 95 ile birinci sırada.” diye konuştu.
Alan, nakil öncesi en büyük zorluğun, beyin vefatı gerçekleşen kişinin ailesinin organ bağışına karar vermesi olduğunu söz etti.
“Organ havuzu çok kısıtlı, bekleyen hasta çok”
İnsanların bir taraftan yakınlarını kaybettiğini, öte yandan organ bağışı için birilerinin yardım talebinde bulunduğunu lisana getiren Alan, şöyle devam etti:
“Bu kararı vermek çok güç. Bu beşerler, yakınlarının organlarını bağışlıyor ama nakil bekleyen hasta kabul etmiyor. Diyor ki ‘Ben 64 yaşındaki hastanın böbreğini istemiyorum. Bana genç böbrek gelsin. 20 yaşında böbrek gelsin.’ Maalesef bu türlü bir seçenek yok. Aslında organ havuzu çok kısıtlı, bekleyen hasta çok. Biz aslında takacağımız organ sağlıklı mı, sıhhatsiz mı, hastaya yararı var mı, bunları çok ince eleyip sık dokuyup karar veriyoruz.”
Alan, organ nakillerinin bir kurul tarafından alınan önemli kararlarla gerçekleştiğini anımsattı.
Türkiye’de hayatını diyaliz ünitesine bağlı sürdüren böbrek hastası sayısının 80 bin civarında olduğu bilgisini veren Alan, Sağlık Bakanlığı verilerine göre, bu hastaların 25 binden fazlasının nakil merkezlerine kayıtlı organ bekleyenlerden oluştuğunu aktardı.
“25 bin bekleyen hasta var”
Alan, yılda yapılan nakil sayısının bin 500 civarında olduğuna işaret ederek, şunları kaydetti:
“Bunun 500’ü kadavradan, bine yakını da canlıdan canlıya oluyor. 25 bin bekleyen hasta var, yılda bin 500 nakil yapılıyor. Demek ki her yıl 23 bin 500 hasta beklemede. Bu sayıya her yıl 5 bin hastanın eklendiğini düşünün; havuz aşikâr, talep belirli, arz muhakkak, maalesef organ kıtlığı var. Bu hem ülkemizde hem dünyada bu türlü. Bunu aşmak için birtakım tahlil teklifleri geliştirildi. Bunların başında da marjinal donör nakli geliyor. 65 yaş üstü nakiller yalnızca ülkemizde değil tüm dünyada riskli kabul ediliyor. Dünya Organ Nakli Komitesi marjinal böbrek naklini teşvik etmek için çeşitli merkezlerin datalarını paylaştı. Aslında bu nakillerin korkulduğu kadar makus olmadığı, müracaatın yüksek olduğu belirtildi. Biz bu görüş üzerine marjinal donör nakline başladık. Organ nakli hayat kurtaran bir süreçtir. Organlarımızı çürümeye terk etmek yerine insanlara umut olması için tüm toplum olarak bağışları desteklememiz ve önayak olmamız gerekiyor.”
