– Çocuğa kâfi ki sussun diye bilgisayar, tablet vermeyin
Psikolog Derya İnekci:
“En büyük problemlerden biri elinden telefonu düşürmeyen ebeveynin çocuğa kısıtlama getirmesi”
“Çocuk gelişiminin uygun olmadığı bir içerikle karşılaşırsa travmatik bir süreç ortaya çıkabilir”
KONYA – Psikolog Derya İnekci, çocuklarda ağır olarak tablet kullanımının irtibat dikkat ve algı sorunlarına sebebiyet verebileceğini vurgulayarak, “Yeter ki sussun, kâfi ki ağlamasın diye verilen bilgisayar çocuğun gelişimini etkiliyor. Böylece kendilerini yetmeyen ve özgüveni olmayan çocuklar olarak karşımıza çıkabiliyorlar” dedi.
Gelişen teknoloji ile birlikte artan tablet, bilgisayar ve telefon kullanımı çocukların gelişimini olumsuz istikamette etkilerken, en büyük ziyanı ebeveynler veriyor. Son yıllarda gelişen ve herkesin meskenine giren teknoloji, büyük kolaylık sağlamasının yanı sıra ziyanını da beraberinde getiriyor. Medova Hastanesinden Psikolog Derya İnekci, çocukların internette karşılaştıkları ziyanlı içeriklerin travmatik sonuçlara yol açabileceğini ve çocuklara en büyük ziyanı anne ve babanın verdiğini söyledi. Beynin hareketli ve renkli içeriklere ilgi gösterdiğini tabir eden Psikolog Derya İnekci, “Depamin ismi verilen ve tatmin olmayı sağlayan hormon daha fazla sağlanıyor. Bu yüzden tablette çok fazla vakit geçiren çocuk bu hormon salgılandığı sürece çok keyifli oluyor. Tablet kullanımı bu süreçten sonra bağımlılığa dönüşebiliyor” dedi.
“Uygun olmayan içerek travmatik sonuçlara neden olabilir”
Oyun ve görüntü içeriklerine ebeveynlerin çok dikkat etmesi gerektiğini anlatan Psikolog Derya İnekci, çocuğun gelişiminin uygun olmadığı bir içerikle karşılaşırsa travmatik bir süreç ortaya çıkabileceğini kaydetti. Ortaokulda en fazla 2 saat kaliteli içerik tüketilmesi gerektiğini söyleyen İnekci, “Ergenliğin başlamasına yakın devirlerde, ortaokul çağında çocukların karışık problemlere baş yorduğu, kendini hem fizikî hem de duygusal manada keşfettikleri bir devir. Arkadaşlarından ve etraflarından kendilerini keşfetmeye başlayabilirler. Bu devirde çocukları ziyanlı içeriklerden korumak için teknolojide geçirdikleri süreyi 2 saate sonlandırmak mümkündür” sözlerini kullandı.
“İletişim dikkat ve algı sorunlarına sebebiyet verebilir”
Çocuklarda ağır olarak tablet kullanımının bağlantı dikkat ve algı sorunlarına sebebiyet verebileceğini vurgulayan İnekci, “Yeter ki sussun, kâfi ki ağlamasın diye verilen bilgisayar çocuğun gelişimini etkiliyor. Böylece kendilerini yetmeyen ve özgüveni olmayan çocuklar olarak karşımıza çıkabiliyorlar. Duygusal ve toplumsal gelişimlerini olumsuz etkiliyor. Çocuk gerçek hayattan sıyrılıp kendine tablet üzerinden yeni bir dünya kuruyor ve kendini o dünyaya ilişkin hissetmeye başladıkça çocuk o dünya içerisinde kendini daha çok keyifli hissediyor” formunda konuştu.
“Ebeveyne düşen birinci misyon evvel kendi kullanımını sonlandırmak olacaktır”
En büyük sıkıntılardan birinin elinden telefonu düşürmeyen ebeveynin çocuğa kısıtlama getirmesi olduğunun altını çizen İnekci şöyle konuştu: “Ebeveynin daima olarak bilgisayar, tablet, telefon üzere aygıtlarla uğraşması durumunda çocuktan bunun aksini beklemesi, çocuktan aygıtı sakınmaya çalışması en büyük düşüncelerden birisi. Şayet ebeveyn daima olarak bilgisayar, tablet, telefon üzere aygıtlar kullanıyorsa çocuktan bunun aksini beklememek gerekir. Orada ebeveyne düşen birinci misyon evvel kendi kullanımını sonlandırmak olacaktır. Akabinde çocuğun bilgisayar kullanımını denetim etmek olmalıdır. Bununla birlikte ebeveyn kendi isteğine nazaran çocuğun hudutlarını esnetip daraltmaması da değerli. Vakit zaman çok sıkıntı durumda kalabiliyorlar fakat oyalanmaları için sınırsız aygıt kullanımına müsaade verebiliyorlar. Sonun kimi noktalarda esnediğini gören çocuk diğer vakitlerde da bu sonu esnetmeye çalışacaktır. Bizim teklifimiz çocuklara hayatın her alanında ‘hayır’ kavramının içeriğini belirtmeli, yoksa çok farklı süreçte de karşılaşabiliriz.”
“Önemli olan, çocuğa tablet oynaması için hududu vermek gerekiyor”
Çocukların bir mühlet sonra tableti arkadaş üzere göreceğini tabir eden İnekci, birinci kullanımdan itibaren çocuklara hudut koyulması gerektiğini lisana getirdi. Tableti ortadan kaldıran anne baba işe gittiğinde yahut işleriyle uğraşırken gizlice oyun oynayan pek çok çocuk görüldüğünü aktaran İnekci, “Önemli olan çocuğa tablet oynaması için sonu vermek gerekiyor. Örneğin ilkokul çağındaki bir çocuğa günlük bir buçuk saati aşmayacak formda tablet müsaadesi çocuklara verilebilir” diye konuştu.
Birtakım anne babalar çocuğa hudut koyarken davranışları ön plana çıkarttığını ve fazlaca konuşmayı tahlil gördüklerini aktaran İnekci, “Bu pek güzel bir formül değil aslında. Çocukların birçoğu yapılan uzun açıklamaların bir kısmını dinlemezler. Zira dikkat mühletleri sonludur. Tablete sonu koyarken anne baba her keresinde çocuğa uzun uzun tabletin ziyanlarını neden kullanması gerektiğini açıklıyorsa bir mühlet sonra dinlememeye başlayacak. Burada bunun yapılmaması gerekiyor. Çocuk tablet kullanmaya başlamadan evvel uzun periyodik kullanımının ne üzere bir meselelere yol açabileceğini anne babaların çocuklara açıklaması gerekiyor. Akabinde tabletle oynamak için ne kadar mühleti olduğu, tableti kullanırken neler yapması gerektiği üzere sonu koymalılar. Örneğin 20 dakikalık oyun müddetini 10 dakika aşan çocuk sonraki günkü 20 dakikalık oyun hakkından 10 dakika kaybeder üzere. Bu süreç zarfından sonra çocuğa muhakkak bağırmak çağırmak, kızmak, hakaret etmek düzgün bir prosedür değildir” formunda konuştu.
