Dünya Sıhhat Örgütü (DSÖ) Bulaşıcı Olmayan Hastalıklar ve Sağlıklı Ömür Program Yöneticisi Prof. Dr. Toker Ergüder, “Türkiye’de her yıl yaklaşık 420 bin kişi hayatını kaybediyor. Bunun 370 bini bulaşıcı olmayan hastalıklardan meydana gelen vefatlar.” dedi.
Ergüder, Elazığ’da katıldığı sempozyumun akabinde AA muhabirine yaptığı açıklamada, dünya genelinde bulaşıcı olmayan hastalıklardan kaynaklanan erken ölümlerin artmasının sıhhat sistemine ağır yük getirdiğini söyledi.
Kanser, kalp damar hastalıkları, diyabet ve kronik rahatsızlıklar üzere bulaşıcı olmayan hastalıkların ülke iktisadına yılda 69,7 milyar lira maliyet getirdiğine işaret eden Ergüder, “Dünyada her yıl yaklaşık 60 milyon insan hayatını kaybediyor. Bunun yaklaşık yüzde 70’i, yani 40 milyonu bulaşıcı olmayan hastalıklardan meydana gelen vefatlar. Türkiye’de her yıl yaklaşık 420 bin kişi hayatını kaybediyor. Bunun 370 bini bulaşıcı olmayan hastalıklardan meydana gelen vefatlar. Bu ölümlerin büyük kısmı kalp damar hastalıkları, kanser, akciğer rahatsızlıkları ve şeker hastalığı.” diye konuştu.
Ergüder, başka ülkelerde kalp damar hastalıklarından vefatlar daha fazla görülürken, Türkiye’de kanserden ölümlerin daha sık görüldüğüne dikkati çekerek, bunun en önemli nedeninin yüksek orandaki sigara tiryakiliği olduğunu aktardı.
Dünya genelinde 1,1 milyar insanın sigara içtiğini, sigaraya bağlı hastalıklardan yılda 7 milyon kişinin ömrünü yitirdiğini lisana getiren Ergüder, en çok görülen 8 vefat nedeninden 6’sının sigara kaynaklı olduğunu anlattı.
“Türkiye en çok sigara içilen 3. ülke”
Ergüder, en çok sigara içilen ülkeler sıralamasında Türkiye’nin, Endonezya ve Bangladeş’in akabinde 3. sırada yer aldığını vurgulayarak, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Dünyada sigara kullanım oranına bakıldığında yüzde 15-17’lerden bahsediliyor lakin Türkiye’de bu oran yüzde 30 civarında. Türkiye’nin bir an evvel öteki ülkeler üzere tütün kullanım oranını yüzde 20’nin altına, yüzde 10’a düşürmesi gerekir. Türkiye en çok sigara içilen 3. ülke pozisyonunda. Ülkemizde yaklaşık 20 milyon kişi sigara içiyor ve her yıl yaklaşık 118 bin 500 kişi sigaraya bağlı hastalıklardan kaybediliyor.”
Bayanlara yönelik sigaralarda artış
Sigarayla uğraşta son yıllarda değerli adımlar atıldığını, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın “Sigara kullanımı ile gayret bizim için hep gündemimizde olan terörle çaba kadar değerli bir hale gelmiştir.” açıklamasının değerli bir kırılma noktası olduğunu hatırlatan Ergüder, kapalı alanlarda uygulanan sigara içme yasağının belli dış yerlerde da uygulanması gerektiğine değindi.
“Türkiye en başından beri elektronik sigaraları ülkeye sokmadı, bunların kullanımı yasak. Girenlerin büyük kısmı kaçak eserler.” diyen Ergüder, yurt dışından kaçak getirilen eserlere yönelik tedbir alınması gerektiğinin altını çizdi.
Prof. Dr. Ergüder, en büyük problemlerden birinin de nargile kafeler olduğunu söz ederek, “Diğer bir bahis sigara firmaları. Bilhassa son yıllarda bayanlara yönelik sigaraları Türkiye’de çok fazla piyasaya sürmeye başladılar.” değerlendirmesinde bulundu.
Besin ambalajlarında trafik ışığı uygulaması
Bulaşıcı olmayan hastalıklarla uğraşta kritik başlıklardan birinin de sağlıklı beslenme, tuz, şeker ve trans yağların olduğunu belirten Ergüder, şunları kaydetti:
“Bazı ülkeler şekerli ve gazlı içeceklere yüksek vergiler uygulayarak toplumu sağlıklı içeceklere yönlendiriyor. Öteki bir konu ise besin ambalajlarında trafik ışığı uygulaması. Tarım ve Orman Bakanlığının, besin ambalajlarında trafik ışığı uygulaması ile ilgili çalışmaları var. Gelişmiş ülkelerde besin paketlerinin üzerine trafik ışıkları üzere yeşil, sarı, kırmızı etiketler konuldu. Markete gittiğinizde besin paketlerinin gerisindeki küçük yazıları okumanız gerekmiyor. Üzerinde yeşil etiket varsa o eser sağlıklı besin demektir, rahatlıkla tüketebiliyorsunuz. Pek çok ülke kalp krizine neden olan trans yağları sıfıra düşürdü yahut kökten yasakladı. Türkiye’de hala çok yüksek oranda tuz kullanımı var. Bununla ilgili bir kadro yasal düzenlemelerle lokantalarda, insanların toplu yemek yedikleri yerlerde tuz kullanımını kısıtlamamız gerekiyor. Bunlarla ilgili hem Sıhhat Bakanlığımız hem de Tarım ve Orman Bakanlığımız değerli adımlar atıyor.”
