HER yıl 10 Ekim’de kutlanan Dünya Ruh Sıhhati Günü hasebiyle Dünya Sıhhat Örgütü (DSÖ) bu yılın temasını ‘intihar ve intiharın önlenmesi’ olarak belirledi. Bipolar Ömür Derneği ve Bipolar Bozukluklar Derneği kurucusu ve Fransız Lape Hastanesi Tıbbi Yöneticisi Psikiyatrist Prof. Dr. Sibel Çakır, intiharların önlenebilir olduğuna dikkat çekti. Prof. Dr. Çakır, ayrıca ruh sıhhati alanında eğitimi olmayan, bilimsel prosedürler kullanmayan şahıslar konusunda da uyararak geri dönüşü olmayan meselelere neden olabileceğini belirtti.
Prof. Dr. Çakır, erkeklerde intihar oranlarının bayanlara nazaran 3 kat daha fazla olduğunu belirterek, şahısların ne vakit ruhsal bir yardım alması gerektiğini nasıl anlayabileceklerini şöyle açıkladı:
“Günlük ömrümüzde, bedensel aktiviteleri, gücümüzü, iştahı, uykuyu, dikkat ve konsantrasyonu, cinsel hayatı, moralimizi etkileyecek olağan dışı dert, kaygı, huzursuzluk, mutsuzluk hallerinin görülmesi. Daha evvel yapabildiğimiz işler, sorumluluklar ve performansta bozulma, isteksizlik, geri çekilme, yapamama ve öfkelenme, denetim bozukluğu, konsantre olamama halleri yardıma gereksinim olduğunu gösteren belirtilerdendir. Ayrıyeten tekrarlayan fikirler, inançta hissetmeme, olağandışı fikir ve algısal sorunlar ile davranışlarımızda etraftan de fark edilebilecek değişiklikler ruh sıhhatimizin bozulduğunu işaret eder.”‘YARDIM ALMAYA MUHTAÇLIĞI OLAN BİR YAKININIZ VARSA SUÇLAMAYIN’Yakınlarında yardıma muhtaçlığı olduğunu düşündüğümüz biri olduğunda yapılması gerekenleri aktaran Prof. Dr. Çakır, “Önce yargılamamak, suçlamamak, dinlemek, bir şeye muhtaçlığı olup olmadığını, yapabileceğimiz bir şey olup olmadığını sormak âlâ olur. Yardımı kabul etmeyen ya da paylaşmayan birinin yeniden de yakınında olmaya çalışmak, onu rahatsız etmeden takip etmek âlâ olabilir. Psikiyatrik görüşmeye bazen şahıslar isteksiz ve reaksiyonlu olabilir. Bazen klinik psikolog ile görüşmeyi kabul ederler. Psikiyatriste gitmeyi kabul etmeyen kişi yaşlı ise aile doktoru, dahiliye, nöroloji alanı üzere öteki kollardan doktor ile görüşmeyi kabul edebilir. Öteki doktorlara meseleleri aktarmak ve onların yönlendirmesi ile ruhsal dayanak almaları daha kolay olabilir” dedi.Yardım almak isteyen şahısların uyku, iştah durumunu etkileyen problemleri için psikiyatrist doktorlara gitmesi gerektiğini belirten Prof. Dr. Çakır, günlük ömürde krizler yaşatmayan ve daha süreğen olan münasebet problemleri ya da okul, iş, toplumsal hayatta tekrarlayan sıkıntılar ile kişilik özellikleri ile ilgili sorunlarda klinik psikoloğa gitmeleri gerektiğini belirtti. Prof. Dr. Çakır, “Sorun daha çok hangi alanla ilgili ise o alanda eğitim almış, uzmanlaşmış ayrıyeten çalışan bir ruh sıhhati profesyoneli daha çok yardımcı olabilir. Örneğin cinsel sıkıntılarla ilgili çalışan hem klinik psikolog hem de psikiyatrlar vardır” dedi.’GERİ DÖNÜŞÜ OLMAYAN SIKINTILAR ORTAYA ÇIKARABİLİR’Ruh sıhhati konusunda ehil olmayan ve rastgele bir eğitimi olmayan şahısların verdiği hizmetlere de dikkat çeken Prof. Dr. Çakır, şu ikazlarda bulundu: “Psikiyatri ve klinik psikoloji alanında eğitim almış kişilerin bile niteliği tartışılırken, ruh sağlığı gibi eğitimsiz kişilerce kötüye kullanılmaya müsait bir alanda, bilimsel ve kanıta dayalı etkinliği olmayan yöntemleri, kişileri denemek hele ciddi psikiyatrik sorunlarda tıbbi tedaviyi bırakmak geri dönüşü olmayan ağır sorunlar ortaya çıkarabilir. Kişiler günlük yaşamlarında kendilerine iyi gelen her aktivite, yaşam biçimi, diyet vb. uygulamayı benimseyebilir. Psikiyatrik hastalıklarda tıbbi tedavinin yanında da bu tür düzenlemeler hekim onayı ile yapılabilir. Kişiye iyi gelen her şeyi tıbbi tedaviyi bozmamak kaydıyla destekleyebiliriz. Fakat ciddi psikiyatrik hastalıklarda bu tür yaşam biçimi uygulamaları tıbbi tedavinin alternatifi olamaz, yerine geçemez.”