Kemik, kas ve eklemlerde iltihaba bağlı gelişen romatizmal hastalıkların, sık görülen kemik hastalıkları içinde yer alan ve halk lisanında kemik erimesi olarak bilinen osteoporoz riskini artırdığı belirtildi.
Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Anabilim Kolu Öğretim Üyesi Prof. Dr. Zafer Günendi, AA muhabirine, en sık görülen kemik hastalığı olan osteoporozun gelişiminde romatizmal hastalıkların tesirine ait açıklamalarda bulundu.
Romatizmal hastalıkların, en çok kas iskelet sistemi ve akabinde öbür organları tuttuğunu, tuttuğu bölgelerde de hasara bağlı işlevsel bozukluklara sebep veren iltihabi bir rahatsızlık olduğunu lisana getiren Günendi, 100’den fazla romatizmal hastalık tanımlandığını söyledi. Günendi, bunlardan kimilerinin sık, kimilerinin ise ender görüldüğünü ve romatizmal hastalıkların nedeninin tam olarak bilinmediğini vurguladı.
Romatizmal hastalıklar içinde en sık “romatoid artrit” ve “ankilozan spondilit”in görüldüğünü aktaran Günendi, şunları kaydetti:
“Bu sık görülen romatizmal hastalıklar, yaklaşık 100 erişkinden birinde gelişebilmektedir. Düzgün takip ve tedavi edilmeyen romatizmal hastalıklar, kişinin kas-iskelet üzere organ sistemlerinde hasara neden olarak işlevleri bozmakta, tıpkı vakitte altta yatan iltihabi süreç kalp-damar hastalıklarının da daha erken ve daha sık görülmesine neden olarak ömür beklentisini de kısaltmaktadır. Hasebiyle artan iş gücü kaybı, sıhhat bakım maliyetleri üzere durumlar, toplum sıhhatini da etkilemektedir.”
Romatizmal hastalıkların birebir vakitte osteoporoz gelişimi için de bir risk faktörü olduğunu vurgulayan Günendi, “Yapılan çalışmalarda iltihabi romatizmal hastalığı olanlarda, birebir yaş ve cinsiyetteki sağlıklı şahıslara nazaran osteoporoz görülme sıklığının arttığı gösterilmiştir.” dedi.
Osteoporoz ve osteoporoza bağlı kırıkların, romatizmal hastalığın şahsa ve topluma getirdiği yükün daha da artmasına neden olduğunu lisana getiren Günendi, “Bu nedenlerle romatizmal hastalıklı bireylerde osteoporoz gelişiminin daha sık olabileceği unutulmamalı, diyet ve idman üzere tedbire teşebbüsleri, uygun tarama metotlarıyla erken teşhis ve gerekiyorsa tedavi teşebbüsleri yürütülmeli.” tabirlerini kullandı.
“İltihap, bağışıklık sistemini bozuyor”
“Romatizmal hastalıklarda osteoporoz gelişiminde en kıymetli neden, altta yatan iltihaptır.” bilgisini veren Prof. Dr. Günendi, iltihabın gelişimi basamağında bağışıklık sisteminin de bozulduğunu söyledi.
Bağışıklık sisteminde, hücreler ortası etkileşimi sağlayan sitokin ismi verilen protein yapıların olduğunu anlatan Günendi, “Bunların kimileri iltihabı tetiklerken kimileri da iltihap gelişimini önlemektedir. Sağlıklı şahıslarda sitokinler istikrar içinde bulunurken, romatizmal hastalığı olan bireylerde sitokin istikrarı, iltihabı tetikleyen sitokinlere yanlışsız kaymaktadır. Romatizmal hastalıklarda artmış iltihap tetikleyici sitokinler, birebir vakitte kemik yıkımını da hızlandırmaktadır.” diye konuştu.
“Kalsiyumdan güçlü beslenilmeli”
Romatizmal hastalıklarda osteoporoz sıklık artışının öteki bir nedeninin de hareketsizlik olduğuna işaret eden Günendi, şöyle devam etti:
“Romatizmal hastalığa sahip olan şahıslar hastalığının faal devirlerinde mevcut iltihabı ve hasebiyle ağrılarını arttırmamak için hareketliliklerini azaltmakta yani istirahat etmektedirler. Biliyoruz ki kemik üretimini uyaran değerli nedenlerden biri de kemiğe binen yüklenmedir. Bu da ayakta dik konumda durmakla, hareket etmekle mümkün olmaktadır. Hareketsiz kalmak da kemik üzerine binen yükün azalmasına ve kemik yıkım suratının artmasına neden olacaktır.”
Romatizmal hastalıklarda osteoporoz gelişimini önlemek için, romatizmal hastalığın düzgün bir biçimde tedavi edilmesinin yanında, genel osteoporozdan gözetici tedbirlerin de uygulanması gerektiğini belirten Günendi, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Yani hastanın kalsiyumdan varlıklı beslenmesini önermek, diyetle kalsiyum alımı yetersizse kalsiyum dayanağı sağlamak, kalsiyum metabolizmasında değerli bir hormon olan D vitamin seviyelerini uygun sonlar ortasında tutmak, yürüyüş üzere aerobik idmanlar ve hastalık aktivitesini arttırmayacak ölçüde kas kuvvetlendirici antrenmanları sistemli yapmasını sağlamak gerekmektedir.”
