Kâfi ve istikrarlı beslenmenin bir atletin muvaffakiyetini garanti etmediği, lakin yetersiz ve istikrarsız beslenmenin kimi sıhhat sorunlarına ve performans düşüklüklerine neden olduğu kabul edilmektedir.
Sportmen beslenmesinde en kıymetli amaçlar; atletin genel sıhhatini korumak ve performansını artırmaktır.
Güç ihtiyacı; cinsiyet, yaş, beden cüssesi ve bileşimi (boy, tartı, bedendeki yağ ölçüsü, yağsız doku miktarı), yapılan idmanın tipi, şiddeti ve sıklığı üzere etkenlere bağlı olarak değişmektedir. Tüm bunlara bağlı olarak bir atletin, öbür bir atletle kıyaslandığında güç ihtiyacı farklılık göstermektedir.
Spor branşları ortasındaki temel farklılıklar, kullanılan güç sistemleri ve ihtiyaç duyulan besin öğelerinin toplam güce olan katkısından kaynaklanmakla birlikte temelde bütün sportmenler için en kıymetli besin öğesi karbonhidratlardır. Kuvvet/güç gerektiren spor kollarında ve kas kütlesi fazla olan atletlerde ise, protein gereksinmesinin arttığı bilinmekle birlikte öteki besin öğelerinin de (vitamin, mineral, yağ) kâfi tüketilmesi gerekmektedir. Kas glikojen depoları 1,5-2 saatlik antrenman ile büsbütün boşalabilmektedir. Bu depoların süratle doldurulması için, idman sonrası birinci yarım saatte yüksek karbonhidratlı yiyecekler ile proteinli besinler bir arada tüketilmelidir. Böylelikle hem sonraki antrenman/maç için güç depoları yenilenecek hem de protein sentezi uyarılarak kas kütlesi korunmuş olacaktır.
Kâfi hidrasyonun sağlanması tüm sportmenler için değerlidir, idman öncesi ve sonrası kaybedilen tartının takibi yapılarak sıvı kaybı yerine konulmalıdır. İnsan besin almadan haftalarca yaşayabilir lakin susuz birkaç gün yaşayabilir. o % 3 kaybında kan hacmi, fizikî performans azalır, o %5 kayıpta konsantrasyon bozulur, o %8 kayıpta baş dönmesi, çok yorgunluk, soluma zahmeti gözlenebilir, o %10 kaybında kas spazmı, çok yorgunluk, dolanım ve böbrek yetmezliği görülür. o Beden suyunun % 20 si oranında eksilmesi mevtle sonuçlanır.
Birebir spor branşında dahi olsa her bir sportmen için beslenmenin şahsa özel olması gerektiği unutulmamalı ve atletlere beslenme konusunda gerekli bilgilendirme diyetisyenler tarafından yapılmalıdır.
Unutmayın !
“YETERLİ VE İSTİKRARLI BİR DİYET ortalama bir sporcuyu seçkin yapamaz, lakin YETERSİZ VE İSTİKRARSIZ BİR DİYET seçkin bir sporcuyu ortalama seviyeye indirebilir”
