Erciyes Üniversitesi (ERÜ) İlaç Uygulama ve Araştırma Merkezi (ERFARMA), alınacak sertifikaların akabinde insanın yanı sıra hayvan ve bitkiye yönelik de ilaç üretimine başlayacak.
Prof. Dr. Müberra Koşar öncülüğünde 2014 yılında kurulan ve yaklaşık 4 yıl süren inşaat sürecinin akabinde tamamlanan ERFARMA, akıllı bir binaya sahip.
3 bin metrekare alana kurulu merkez, ilaç uygulamaları kapsamında şahsileştirilmiş tıp alanında çalışmalar yürütürken ilaç Ar-Ge’sinde de beşeri, zirai, veteriner ilaçların üretilmesi için çalışmalarını sürdürüyor.
ERÜ Rektörü Prof. Dr. Mustafa Çalış, AA muhabirine yaptığı açıklamada, yerli ilaç üretiminin ve sıhhatte dışarıya bağımlılıktan kurtulmanın değerinin Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Sağlık Bakanlığı tarafından sık sık lisana getirildiğini anımsattı.
Bu hedefle kurulan İlaç Uygulama ve Araştırma Merkezinin kendileri için göz ışığı pozisyonunda olduğunu vurgulayan Çalış, “İlaç Uygulama ve Araştırma Merkezinin olduğu bu alana ‘Sağlıklı Ömür Vadisi’ diyorum zira burada aşı, nanoteknoloji, âlâ klinik uygulama merkezleri var. Bunlar birbirini tamamlayan merkezler. Buralardan birçok yeni eser çıkacağına inanıyoruz. Takımımıza güveniyoruz. Merkezin fiziki altyapısı çok güçlü, insan kaynağımız, araştırmacılarımız kaliteli. Sülük enziminden yurt dışı kaynaklı araştırmacıların da içinde olduğu bir projeyle yeni ilaçlar üretmeye çalışacağız. Bizler ilaç ve aşı konusunda öncü olmak istiyoruz.” diye konuştu.
Bireye mahsus tedavi uygulamaları
ERFARMA Müdürü Prof. Dr. Mükerrem Betül Aycan da Erciyes Üniversitesinin gerek fakülteleri gerekse araştırma merkezleriyle Türkiye’nin ulusal ilaç geliştirme amacına yönelik uygun bir altyapıya sahip olduğunu söyledi.
Prof. Dr. Aycan, ilaç üretiminde Yeterli Laboratuvar Uygulamaları (GLP) ve Yeterli Üretim Uygulamaları (GMP) sertifikalarının alınmasıyla merkezin doğal, sentetik ve biyoteknolojik kaynaklı ilaç adaylarının keşfinden pilot üretimine kadar tüm Ar-Ge’sini yapacak bir potansiyele sahip olacağını belirtti.
İlaç Ar-Ge merkezi olarak Türkiye’de sınırlı sayıda kamu kurumu bulunduğunu aktaran Prof. Dr. Aycan, ERFARMA’nın son kurulan merkez olduğunu lisana getirdi.
“Kurulan en avantajlı merkezlerden biriyiz.” diyen Aycan, “Çünkü burası eksikler bilinerek kurulan bir merkez. Binamız akıllı bina olarak tasarlandı. GLP ve GMP kaidelerine uygun tasarlanmış durumda. Tüm sistemlerimiz otomasyonla yönetiliyor. Münasebetiyle sertifika alma açısından bir zahmet yaşayacağımızı düşünmüyoruz, şu an müracaat basamağındayız.” tabirlerini kullandı.
Merkezin iki temel faaliyet alanı bulunduğunu belirten Prof. Dr. Aycan, şunları kaydetti:
“Faaliyet alanlarımızdan birincisi bireye mahsus tedavi uygulamaları. Burada bireye mahsus tedavi yani şahsileştirilmiş tıp uygulamalarına başladık. Bireye has tedavilerde hastaların tedavilerini akılcı ilaç kullanım kapsamında en optimum formda gerçekleştirebilmek için ilaç seviyesi izlemesi yapabiliyoruz. Bireyin genetik özelliklerine nazaran ve ilacı kullanırkenki ilaç seviyelerine nazaran şahsileştirilmiş tedavi protokolleri ve raporları hazırlayabiliyoruz. İki ayrıntısı birleştirip birçok hastalık kümesi için bunu raporlayabilen Türkiye’deki şu an tek kurumuz diyebiliriz. 122 ilacın şu an terapötik ilaç seviyesini izleyebiliyoruz. Klinisyenlerimiz ve klinik eczacılık uzmanlık öğrencilerimizin de takviyesi ile bilhassa yan tesir görülen ya da etkisizlik görülen hastalarda ilaç seviyesini ölçerek ve genetik özelliklerine bakarak hastanın ilacı hangi aralıkta ve dozda kullanması gerektiğini önerebiliyoruz. İkincisi, ilaç Ar-Ge’si. Doğal, sentetik ve biyoteknolojik kaynaklı beşeri ilaç, veteriner ve zirai ilaç dizaynlarımız olacak. Yalnızca beşeri ilaç üzerine değil veteriner ve zirai ilaç kümeleri üzerine de çalışmalarımız başladı.”
Prof. Dr. Aycan, ayrıca kozmetik eserler, besin dayanağı, klâsik bitkisel tıbbi eserler alanında da esere dönüşebilecek muhakkak bir araştırma seviyesine gelmiş eserlerin hali hazırda oluştuğunu, bunların patentlenmesi ve ticarileşmesi konusundaki çalışmaların sürdüğünü kelamlarına ekledi.
