‘KTEPH Aklımda’ aktiflikleri ile hastalığa dikkat çektiler
Ulusal Vasküler ve Endovasküler Cerrahi Derneği, ‘KTEPH Aklımda’ aktiflikleri ile hastalığa dikkat çekti
Ulusal Vasküler ve Endovasküler Cerrahi Derneği Lideri Prof. Dr. Tankut Akay:
“Tanı koyarsak tedavi edebiliriz”
“100-200 kişi ortası olduğu biliniyor fakat bizim iddiamız yılda 700-800 hastanın olduğu tarafında. Maksadımız bu hastaların da belirlenmesi ve hayatlarının kurtarılabilmesi. Farkında olmadığımız için teşhis koyamıyoruz, teşhis koyamadığımız için de tedavi edemiyoruz. Teşhis koyarsak tedavi edebiliriz”
ANKARA – Kronik Tromboembolik Pulmoner Hipertansiyon hastalığına farkındalık yaratmak ve Türkiye‘de halk ortasında bilinirliğini üst düzeylere taşımak ismine Ulusal Vasküler ve Endovasküler Cerrahi Derneği tarafından 23 Kasım KTEPH Farkındalık Günü kapsamında çeşitli etkinlikler düzenlendi.
Ankara Cer Modern’de Ulusal Vasküler ve Endovasküler Cerrahi Derneği, KTEPH hastalığına dair farkındalık oluşturmak için çeşitli etkinliklere imza attı. Ney dinletisi ile başlayan etkinlikler ‘KTEPH Aklımda’ tiyatro oyunu ve ardından fotoğraf standıyla devam etti. Ayrıyeten aktifliğe iştirak sağlayan bireylere KTEPH hakkında bilgiler de verildi.
Etkinlikler ortasında yer alan ‘KTEPH Aklımda’ tiyatro oyunu ile KTEPH hastalığından muzdarip 3 hastanın hayatından dramatik kesitler sahneye taşındı. Antik Tiyatro oyuncuları tarafından sahnelenen oyunun direktörlüğünü Mehmet Yılmazsoy üstlendi.
Ulusal Vasküler ve Endovasküler Cerrahi Derneği Lideri Prof. Dr. Tankut Akay, KTEPH hastalığına dikkat çekmek için farkındalık günü düzenlediklerini söyledi. KTEPH hastalığının tedavisi olduğunu ve bu rahatsızlığı taşıyan bireye teşhis koyulduktan sonra tedavisinin mümkün olduğunu belirten Akay, “Bugün 23 Kasım Kronik Tromboembolik Pulmoner Hipertansiyon farkındalık günü. Dünya’da bugüne özel birçok yerde farkındalık çalışmaları yapılıyor. Maksat burada hastalığın kıymetine dikkat çekmek. Zira bu hastalık öldürebilen ancak teşhisini koyduğumuz vakitte da tedavisi mümkün olan bir hastalık” dedi.
“Nefes Hayattır”
KTEPH hastalığının aslında ne olduğunu anlatan Akay, ‘Nefes Hayattır’ diyerek başlayan etkinlikler hakkında da bilgi verdi. Akay, “Akciğer damarımıza pıhtı attığı vakit, bu pıhtı çözülmediği ve orada kaldığı vakit akciğer damarımızdaki kan basıncımızı yükseltiyor. Akciğer damar duvarımızda da ölümcül değişiklikler yapabiliyor. Bunun tedavisi var. Öncelikle teşhisinin konulması gerekiyor. Bugün ‘Nefes Hayattır’ diyerek bir ney dinletisi, akabinde tiyatro gösterisi ve ardından Türkiye’nin en değerli fotoğrafçıları tarafından hazırlanmış bir fotoğraf standımız var” tabirlerini kullandı.
“Hastalığın aşikâr bir yaşı yok”
KTEPH hastalığının tanılarından bahseden Akay, 20 ile 80 yaşları ortasında hastalığın görülebildiğini söyledi. Akay, hastaların nefes darlığı, halsizlik, bayılma üzere rahatsızlıklarla kendilerine başvurduğunu kelamlarına ekleyerek, “Hastalar bize açıklanamayan bir nefes darlığı, halsizlik, bayılma üzere bariz olmayan şikayetlerle geliyor. Bu hastalıkta, hastalar astım, bronşit, panik atak tanısı konularak, yanlış tedavi alabiliyorlar. Bu hastalarda daha evvel geçirilmiş bir pulmoner emboli yani akciğer damarına pıhtı atması hikayesi varsa bu hastaların KTEPH tarafından kıymetlendirilmesi gerekir ki teşhis konulabilsin. Bu hastalara birinci yapılacak olan ventilasyon perfüzyon sintigrafisi dediğimiz bir teknik. Yani akciğer havalanıyor ve yeteri kadar kanlanıyor mu buna bakmak gerekiyor. Bir ekokardiyografi yapılıyor akciğer damar basıncı ne durumda, diye. Akciğer damar basıncı 25 milimetre civadan fazla olan hastalar tomografi ve MR imgelerinde bir pıhtının görünmesi hastadaki; nefes darlığı, halsizlik bayılma üzere bulguların devam etmesi, en az 3 aylık pıhtı engelleyici tedavi alması halinde bu şikayetlerin devam etmesi durumunda teşhis konuyor. Bu durumdan sonra devreye Kardiyoloji kısmında çalışan arkadaşlarımız giriyor. Hastaya özel bir anjiyografi prosedürüyle, sağ kalp kateterizasyonu yapıyorlar ve kalbin boşluklarından basınç ölçüyorlar ve sonraki basamakta oradaki pıhtının açık kalp ameliyatı formülüyle, kalp damar cerrahları tarafından temizlenmesi ve çıkarılması. Uzun soluklu multidisipliner bir usul. Önlenebilen tek pulmoner hipertansiyon tipi aslında kronik tromboembolik pulmoner hipertansiyon. Bunu yapamadığımız durumlarda, hastanın şahsî sebepleri, ameliyatın çok riskli olması, çok yaşlı olması durumunda hastalarımıza ilaç tedavisi başlatıyoruz. Aslında Türkiye’de onaylanmış tek bir ilaç var. Bunu yapamadığımız hasta grubundaysa balon anjiyoplasti dediğimiz yeni tanınan olmaya başlayan bir metot var. Genelde 60’lı yaşlarda çok görünüyor lakin 20’li yaşlardan 80’li yaşlara kadar bu hastalık var. Tercih ettiği muhakkak bir yaş kümesi var demek hakikat olmaz” formunda konuştu.
“Tanı koyarsak tedavi edebiliriz”
KTEPH hastalığının Türkiye’de çok az bilindiğini belirterek, son vakitlerde mevzu hakkında uygun niyetli çalışmaların yapıldığını söyledi. Akay, hastalığın sebeplerini, “İlk sebep; akciğer damarımıza atan pıhtı. Akciğer damarımıza atan bir pıhtı ve nefes darlığımız varsa aksi ispat edilene kadar KTEPH’ten şüpheleniyoruz. Esasen bugünün de emeli bu. Türkiye’de az biliniyor. Yeterli niyetli uğraşlar var. Türkiye’de birkaç merkezde Ankara’da dahil olmak üzere başarılı ameliyatlar yapılmakta. Şu anda mevcut hasta sayısı 100-200 kişi ortası olduğu biliniyor lakin bizim iddiamız yılda 700-800 hastanın olduğu tarafında. Hedefimiz bu hastaların da belirlenmesi ve hayatlarının kurtarılabilmesi. Farkında olmadığımız için teşhis koyamıyoruz, teşhis koyamadığımız için de tedavi edemiyoruz. Teşhis koyarsak tedavi edebiliriz” biçiminde aktardı.
“Bomba üzereyim, geziyorum, tozuyorum”
Muğla Yatağan’dan gelen Mehmet Ali Bektaş, 11 Eylül tarihinde KTEPH hastalığı üzerine ameliyat olduğunu ve çok güzel hissettiğini söyledi. Bektaş, hastalığa yakalandıktan sonra güç vakitler yaşadığını aktararak, kendisini tedavi eden tabiplere da teşekkür etti. Bektaş, “5 sene oldu bu hastalığı bulalı. Hiçbir tabipten sonuç alamadım. Nihayet talihim buradaymış. Sağ olsunlar beni tedavi ettiler. Çok düzgünüm artık. Bu rahatsızlığım sinema üzerinden tespit edildi. Burada tedavi oldum. Tedavi olmadan evvel yemek yiyemiyordum, uyku uyuyamıyordum. Ne yiyorsam daima acı geliyordu. 11 Eylül’de ameliyat oldum. Bomba üzereyim, geziyorum, tozuyorum, rahatım çok iyi” diye konuştu.
“Doktor gözüyle anlatıyorsunuz, sanatçı gözüyle sergiliyorsunuz”
Ulusal Vasküler ve Endovasküler Cerrahi Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Dilek Erer, Fotokolektif Fotoğraf Atölyesi tarafından organize edilen fotoğraf standını gezerken duygulandığını söyledi. Eralp, “Bu program birinci başladığında dernek olarak sanatçılarımızla bir toplantı düzenledik. KTEPH’in nasıl bir tansiyon olduğunu onlara anlattık. Bizim bilimsel programımızın ardından onlar da edindikleri izlenimle, hayal güçlerini kullanarak oradan ayrıldılar. Ben bugün kapıdan girince duygulandım. Zira şunu fark ettim; her mesleğin gözü varmış. Ben mesela kalp damar cerrahı olarak bir beşere baktığımda öbür bir gözle bakıyorum. Sanatkarların da nefese ve hastalığa bu kadar hoş ve ihtişamlı bakmaları beni duygulandı. Eminim herkes bu kadar hoş bir hazırlığı görünce çok şaşırdı. Zira doktor gözüyle anlatıyorsunuz, sanatçı gözüyle sergiliyorsunuz. Çok hoş bir farkındalık” dedi.
“KTEPH diye bir hastalık var halk ortasında bilinmiyor”
5 yıldır fotoğrafçılıkla ilgilendiğini söyleyen His Üçüncübağ, Ulusal Vasküler ve Endovasküler Cerrahi Derneği’nin KTEPH hastalığı için farkındalık oluşturmaya çalıştığını vurgulayarak, kendisi de bu proje içinde yer aldığı için memnun olduğunu söz etti. Üçüncübağ, “Fotoğrafçılığa evvel hobi olarak başladım. Sonrasında bir oluşum içinde yer aldım. Ulusal Vasküler ve Endovasküler Cerrahi Derneği bize geldi, bir farkındalık günü düzenlediğini söyledi. ‘KTEPH diye bir hastalık var. Halk ortasında da yaygın olarak bilinmiyor. Öbür hastalıklarla karıştırılıyor’ diyerek farkındalık gününden bahsettiler. Mevzumuzu da ‘Nefes’ olarak belirledik. Biz de çalışmalarımızı nefes konusu üzerine yaptık. Yaklaşık 1 yıldır bu mevzu üzerinde çalışıyoruz ve sonunda bu stant ortaya çıktı. Ben ‘Nefes’ konusunun daralma, sıkışmasına odaklanmak istedim. Buradaki çalışmalarımda da bu mevzu üzerinde fotoğraf çektim. Bu süreçte bin tane fotoğraf çektim. En uygun iki adedini standa dahil ettik” tabirlerini kullandı.
Haber Görüntüsü: ‘KTEPH Aklımda’ aktiflikleri ile hastalığa dikkat çektiler
