Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Onur Yaprak, dokularda çürümeye hatta vefata kadar götürebilen pankreatitin belirtilerine karşı “Pankreasın akut iltihabında ‘kemer tarzında’ olarak nitelendirdiğimiz ve sırta vuran bir karın ağrısı kelam hususudur. Ağrıya çoklukla şiddetli bulantı ve kusma eşlik eder” ihtarında bulundu.
Medipol Mega Üniversite Hastanesi Organ Nakli Kısmı’ndan Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Onur Yaprak, pankreatit yani pankreas iltihabına ait açıklamalarda bulundu. 2 tip pankreas iltihabı olduğunu belirten Prof. Dr. Yaprak, “Pankreasın temel vazifesi yiyeceklerle bir arada aldığımız karbonhidrat, protein ve yağların sindirimi için enzimleri, insülin, glukagon, somatostatin üzere hormonları salgılamaktır. Pankreasın yetmezliğinde beslenme ve sindirim sistemi sorunları ile bir arada diyabet ortaya çıkar. Pankreatit; pankreasın besinleri sindirmek için ürettiği ve salgıladığı enzimlerin pankreasın kanalından dışarı sızarak bezin kendisini tahrip etmesi durumudur. Pankreas iltihabının birinci tipi ‘akut’ yani daha evvel hiçbir belirti vermeden ani başlayan, ikinci tip ise ‘kronik’ yani devamlı olan bir hastalık durumunu söz eder” dedi.
“ÖLÜME KADAR GÖTÜREBİLİR”
Prof. Dr. Yaprak, “Akut karın olarak nitelendirdiğimiz cerrahi karın ağrılarının yüzde 2 ile 3’ünde neden akut pankreatitdir. Klinik tablo, medikal tedaviye kısa müddette karşılık veren hafif formdan, sistemik bulguların eşlik ettiği, sepsis ve çoklu organ yetmezliğinin geliştiği şiddetli forma kadar değişkenlik gösterir. Hastalığın hafif seyretmesi durumunda ortalama 3-7 gün hastanede tedavi ile güzelleşme talihi varken, ağır seyretmesi durumunda bazen haftalarca hastanede ve ağır bakımda tedavi gerekebilir. Bu türlü ağır seyreden hastalarda vakitle böbrekler, akciğerler başta olmak üzere tüm organlar da etkilenir ve maalesef bu hastaların yüzde 10-20’si hayatını kaybeder. Ağır seyreden pankreas iltihabında pankreas bezinde ‘nekroz’ olarak nitelendirdiğimiz dokuda bir çürüme-kangren durumu, apse, karın içine kanama ya da kist üzere komplikasyonlar olaya eklenir” diye konuştu.
SAFRA KESESİ TAŞI VE ÇAMURUNA DİKKAT
Birçok faktörün pankreas iltihabına yol açabileceğine dikkati çeken Prof. Dr. Onur Yaprak, “Tüm pankreas iltihaplarının yarısından fazlasında neden safra kesesi taşı ve çamurudur. Fakat her safra kesesinde taş olanda pankreatit gelişmez. Bu bireylerin yalnızca ortalama yüzde 3 ila 5’inde pankreas bezinde iltihaplanma olur. Batı ülkelerinde ikinci en sık neden kronik alkol tüketimidir ki bu da nedenlerin 4’te birini oluşturur. Öbür pankreatit nedenleri ise şöyle sıralanabilir; kanda trigliserid ve lipid yüksekliği, kalsiyum yüksekliği, birtakım virüsler ve parazitler, kimi ilaçlar, pankreas kanseri, safra kanallarının endoskopik görüntülenmesi (ERCP) sonrası oluşan ödem, doğuştan gelen pankreasın anatomik bozuklukları, otoimmun ve romatizmal birtakım hastalıklar. Yüzde 15 ila 20 hastada ise üstte sayılan nedenlerin hiçbirisi bulunmaz ve ‘idiopatik’ yani nedeni bilinmeyen pankreatit olarak sınıflanır” sözlerini kullandı.
BULANTI VE KUSMA EŞLİK EDEBİLİR
Pankreatitin en değerli belirtisinin ağrı olduğuna işaret eden Prof. Dr. Yaprak, “Pankreasın akut iltihabında ‘kemer tarzında’ olarak nitelendirdiğimiz ve sırta vuran bir karın ağrısı kelam mevzusudur. Ağrıya ekseriyetle şiddetli bulantı ve kusma eşlik eder. Hastanın yapılan kan analizlerinde çok spesifik olarak Amilaz ve Lipaz enzimlerinde artma saptanır. Kesin teşhis karın tomografisinde konulur. Teşhis konulduktan sonra hastalığın ayaktan tedavisi yoktur ve kesinlikle hastanede yatarak tedavi uygulanılır. Kronik pankreatit dediğimiz öbür tip pankreatit de ise pankreasta tekrarlayan iltihap atakları sonrası çok sertleşme ve kanal düzensizlikleri oluşur. Pankreas misyonunu yapamaz duruma gelir ve birçok hastada diyabet gelişir. Yağların emilmesinin bozulması sonucu yağlı ishal ve kilo kaybı başlar tıpkı vakitte şiddetli karın ağrıları gözlenir. Ömür kalitesi son derece bozulur” dedi.
