DİNLENİYORUM LAKİN DAİMA YORGUNUM
Vücudun dinlenmesi ve yedi saat uyuması çok kıymetli olsa da zihin şayet dinlenemiyorsa yorgunluk kaçınılmaz olur. Gün içinde maruz kalınan gerilim düzeyi kortizol hormonunu tırmandırıyor ve bu hormon 12 saate kadar yukarda seyredebiliyor, bu da uykunun kalitesini ve vücudun dinlenme halini derinden etkiliyor.
ODAKLANMA ZORLUĞU
En fazla görülen gerilim semptomlarından biri odaklanamama. Okuduğunu tekraren okumak, karşı tarafı dinlememek, toplantılarda zihni sıklıkla farklı yerlere kaçmış bulmak bunun tipik örnekleri olabilir. Bunun temel sebebi fizikî ve zihinsel olarak yorgun ve bitkin düşmek, merak ve ilginin azalmasıdır.
ANSIZIN GELİŞEN İMMÜN SİSTEM HASTALIKLARI
Ani başlayan süratli ilerleyen immün sistemi hastalıklarının gündemimize oturması, doktor hastane gibi tıbbi yardıma muhtaçlık duymamız, daha da ileri giden olaylarda gözümüzü hastane açmamız da vücudun çok yorulduğunu, yükünüzü taşıyamadığını gösterir. Aslen vücut ufak ufak sinyaller vermiştir ancak siz yoğunluktan bu sinyalleri göz gerisi etmiş olabilirsiniz.
HAYATIN MANASINI YİTİRMESİ YAHUT DERİN DEPRESYON
Her sabah yataktan kalktığınızda, ben bu hayatta niçin varım, hedefim ne diye cevaplayamadığınız sorularınızın olması, bu ruh durumunun süreklilik arz etmesi ve sizi depresyona sürüklemesi de tükenmişlik durumunun göstergelerinden.
KOLAY OLAN AYRINTILARIN BİLE GİTGİDE GÜÇ GÖRÜNMESİ
On dakikada hallettiğiniz işlerin uzaması, çok kolay hallettiğiniz bir iş mutabakatının size sıkıntı görünmesi, tüm idari işlerin gereksiz yorucu ayrıntılar olarak algılamaya başlamanız ve bunların daima olması birinci belirtiler olabilir.
ÖFKE İLE REAKSİYON VERMENİN ARTMASI
En küçük olaylara kolay kolay sonlanmak, öfkelenmek, olumsuz ve çok tepkisel olmak da kesinlikle dikkate alınması gereken belirtiler. Örneğin kendinizi yazıcıyı beklerken, kağıtları buruşturuyor yahut bir yerleri yavaşça tekmelerken buluyor musunuz?
FELAKETLEŞTİRME EĞİLİMİNİN ARTMASI VE KURBAN PSİKOLOJİSİNE GİRMEK
Olan biten her şeyi olumsuz, hayırsız görmek, “asla düzelmez” “bundan kurtulamayız” gibisi felaket senaryoları üretmek, kurban hissetmek, karamsarlığa kolay kapılmak, mesleksel özgüveni yitirmek de yeniden tanınan göstergeler ortasında yer alır.
Ne Yapmak Gerekiyor?
Sakinlik anları yaratmak, molalar vermek: Klişe üzere gelebilir lakin zihni vakit zaman durdurmak, beş on dakikalık molalar almak, o molalarda bir şey yapmamak, meditatif bir zihin seviyesine geçmek, vakit bulduğunuzda meditasyon, mindfulness üzere pratikleri uygulamak tükenmişlik için çok geçerli bir reçetedir.
Bedene yeterli bakmak: Yeterli beslenmek, uykulara ehemmiyet vermek, ek vitamin takviyeleri almak, açık havada yürüyüş yapmak, sık sık duş almak, yüzmek yahut dans, yoga üzere vücuda güzel gelecek aktiviteleri hayatınıza sokmak reçetenizde kesinlikle olmalı.
Hayatı kolaylaştırmak: Hayatımızı zorlaştırıyoruz, alternatifleri çoğaltıyor, her şeye evet diyor sonra yetişememe hissiyle sürünüyoruz. Hayatı kolaylaştırmaya nerden başlayabilirsek başlayalım. Mesela kimi şeylere hayır yapamam demeyi deneyelim, satın aldıklarımızı azaltalım, diğerlerinden dayanak isteyelim, olmayan yürümeyen şeyleri oldurmaya çalışmayalım. Durduralım, kaldıralım.
Sosyal ilgilere değer vermek: Bu devirlerin en değerli ilacı sevdiğimiz güvendiğimiz beşerlerle vakit geçirmek, meseleleri kaygıları paylaşmak, gülmek ve mizah hissini hayatımıza taşımak olmalı. Ayrıyeten içinde olduğunuz durumu dostlarla paylaşmak, gerekirse “imdat “boğuluyorum” demek onlardan dayanak istemek, yardımcı olmalarını talep etmek de çok çok pahalı.
Kendinize şefkatle yaklaşmak: Ve problemler ne olursa olsun, hayatınızdaki en kıymetli kişinin kendiniz olduğunuzu, yapabildiklerimiz yahut yapamadıklarımızla bir bütün olarak insan olduğunuzu hatırlamak, her sabah kendinize “bugün nasılsın” “senin için ne yapabilirim”i sormak, olan halinize sevgi ve şefkatle yaklaşmak en hoş reçetelerden biridir.
