Türk Toraks Derneği Teneffüs Sistemi İnfeksiyonları Çalışma Kümesi, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınındaki son durumu kıymetlendirdi.
Gruptan yapılan açıklamada, dün prestijiyle Türkiye‘de 1 doğrulanmış (kesin) Kovid-19 hadisesi saptandığı hatırlatılarak, ileriki günlerde Türkiye’de doğrulanmış (kesin) olgu sayısında artışın beklenen olduğu tabir edildi.
Salgının tüm uğraşlara rağmen yayılmaya devam ettiğine ve vefata yol açma riskinin yüzde 3,5 dolayında olduğuna işaret edilen açıklamada, şu bilgiler paylaşıldı:
“Üst teneffüs yolu infeksiyonları ve akut bronşitin yüzde 90-95 oranında nedeni virüslerdir. En sık teneffüs yolu infeksiyonlarına yol açan virüsler, Influenza virus (grip), Rhinovirus, Adenovirus, Parainfluenza virus ve Coronavirüs’tür.
Genel olarak, influenza (grip) virüsü dışında, teneffüs yolu infeksiyonlarına yol açan virüslere yönelik faal bir ilaç ya da aşı yoktur. Münasebetiyle İnfluenza dışında bu virüs infeksiyonlarından genel tedbirler dışında korunma imkanı, genel sıhhat takviyesi dışında tedavi seçenekleri bulunmamaktadır. Antibiyotikler sadece bakteri olarak isimlendirilen infeksiyon etkenlerine karşı tesirlidir, virüs infeksiyonlarında bir faydaları yoktur. Misal biçimde İnfluenza virüsüne tesirli oseltamivir üzere sonlu sayıdaki ilaç başka virüs infeksiyonlarında rastgele bir fayda sağlamamaktadır.”
Virüs infeksiyonlarının şiddetinin “maruz kalınan virüsün saldırganlık gücü”, “ne kadar virüsün teneffüs sistemine girdiği” ve “virüsle karşılaşan kişinin bağışıklık sisteminin gücü”ne nazaran farklılık gösterdiği belirtilen açıklamada, bağışıklık sisteminin yaşlılarda, altta yatan kronik hastalığı olanlarda, âlâ beslenmeyenlerde, bedensel yahut ruhsal olarak çok yorgun bireylerde daha zayıf olduğu ve bu bireylerde virüs infeksiyonlarının daha ağır seyrettiği anlatıldı.
Açıklamada, tütün ve tütün eserleri kullanımının da teneffüs yollarının savunma düzeneklerini bozduğu ve Kovid-19 dahil pek çok teneffüs yolu infeksiyonunun gelişimini kolaylaştırdığı vurgulandı.
“Kronik hastalıklara teneffüs yolu infeksiyonunun eklenmesi hastalık şiddetini artırıyor”
Hastalığın belirtilerine ve etkilediği şahıslara ait şunlar kaydedildi:
“Kuluçka periyodu (virüsle karşılaştıktan birinci belirtilerin ortaya çıkmasına dek geçen süre) 2-14 gün ortasındadır. Kuluçka periyodu sırasında hastalık belirtisi olmaz.
Bu virüs infeksiyonu öteki teneffüs yolu infeksiyonlarına benzeri belirtilere neden olmaktadır. Temel olarak ateş, öksürük ve nefes darlığına yol açmaktadır. Birtakım hastalarda boğaz ağrısı ve burun akıntısının da olduğu görülmüştür. Hastalık çoklukla orta-ağır bir klinik seyir göstermektedir. Ağır hastalanan ve ölen şahısların büyük kısmı, ileri yaştaki (65 yaş üstü) ve altta yatan hastalıkları (akciğer hastalıkları, organ yetmezlikleri, kanser, diyabet, bağışıklık baskılayan hastalıklar) olan bireylerden oluşmaktadır. Genç sağlıklı erişkinlerde hastalık nispeten hafif seyretmektedir.
Bu belirtileri olan ve infeksiyonun saptandığı ülkelerden gelen (özellikle son 14 gün içinde o ülkelerde bulunmuş) ya da bu cins bireylerle teması bulunan şahıslar, kesinlikle bu infeksiyon açısından durumlarını bildirerek sıhhat kuruluşlarına başvurmalı ve değerlendirilmelidir.
Kronik obstrüktif akciğer hastalığı ve astım üzere kronik teneffüs sistemi hastalıklarının belirtileri, koronavirus infeksiyonunun yol açtığı öksürük ve nefes darlığı üzere belirtilere benzemektedir. Kronik teneffüs sistemi hastalığı olan şahıslar, şikayetlerinde günlük değişkenliklerden daha fazla şiddetlenme olduğunda, bilhassa ateş ortaya çıktığında, balgam ölçüsünde artış, balgam renginde yoğunlaşma olduğunda en yakın sıhhat kuruluşuna başvurmalıdır. Bu kronik hastalıklara rastgele bir teneffüs yolu infeksiyonunun eklenmesi kişinin genel durumunu bozmakta, hastalık şiddetini epeyce artırmaktadır.”
Açıklamada, tüm teneffüs virüsleri üzere koronavirüsün de temel olarak hasta kişinin öksürmesi, hapşırması, burnunu temizlemesi, gülmesi ve konuşması sırasında saçılan damlacıkların solunmasıyla bulaştığı aktarıldı. Bu yolla bulaşın, ekseriyetle hasta şahısla 1 metreden daha yakın aralı temas sonucu geliştiği belirtilen açıklamada, virüsün hasta bir kişinin temas ettiği yüzeylere dokunma ve daha sonra dokunan elle ağız, burun yahut göze teması yoluyla bulaşma riski bulunduğu bildirildi.
Açıklamada, hastalıktan korunma formülleri şöyle sıralandı:
“Tüm teneffüs yolu infeksiyonlarından korunmada emsal tedbirler geçerlidir:
Eller sabunla en az 20 saniye boyunca sistemli olarak yıkanmalıdır. Şayet su ve sabun yoksa alkol temelli dezenfektan solüsyonlar kullanılabilir.
Her durumda, olabildiğince yıkanmamış ellerle gözlere, burna yahut ağza dokunmaktan kaçınılmalıdır.
İnfeksiyonu olan şahıslarla yakın temastan kaçınılmalıdır.
Hastaların mümkün olduğunca meskenden çıkmamaları, öksürürken ya da hapşırırken ağız ve burunlarını mümkünse kağıt mendille kapatıp, mendili çöp kutusuna atmaları gereklidir. Kağıt mendil yoksa ağız ve burunlarını kollarının iç yüzüyle örtmeleri önerilir. Hasta bireylerin maske takması da virüsün saçılmasını ve bulaşmayı azaltmaktadır.
Hasta kişinin elle temas ettiği yüzeylerin tertipli olarak temizlenmesi önerilir. Bu yüzeylerin paklığında kullanılan klorheksidin, biguanidler üzere dezenfektan unsurlar birtakım astım hastalarında bronşlarda daralmayı tetikleyebilir. Bu nedenle astımlı hastalar yüzey temizleyici olarak bu cins unsurlardan kaçınmalıdır.”
Açıklamada, ateşi 48 saat içinde düşme belirtisi göstermeyen yahut teneffüs kasveti (nefes darlığı) olan şahısların süratle bir sıhhat merkezine başvurması gerektiğinin altı çizildi.
Kaynak: AA
