Tıbbi Genetik Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Serhat Seyhan, yaşlılığın önüne geçmek emelli yapılan telomeraz tedavilerine dikkat çekti. Seyhan, “Kanser hücreleri yüksek ölçüde telomeraz içerir ve yaşlanmanın önüne geçebilmek gayesiyle uygulanan telomeraz tedavileri çeşitli kanserlere taban hazırlayabilir” dedi.
Yaşlanmanın nedenlerinden biri olarak görülen DNA’daki telomere dikkat çeken Medipol Mega Üniversite Hastanesi Tıbbi Genetik kısmından Dr. Öğr. Üyesi Serhat Seyhan, yaşlanmanın önüne geçebilmek için telomeraz aktivitesini artırmanın çeşitli kanserlere taban hazırlayabileceğini belirtti. DNA’nın en uç kısımlarını korumakla misyonlu telomerlerin beden için çok kritik bir role sahip olduğunun altını çizen Dr. Öğr. Üyesi Serhat Seyhan, şu bilgileri verdi:
“Anne karnında tek bir hücreden çoğalmaya başlayan insanın serüveni erişkin hale geldiğinde yaklaşık 100 trilyon hücreye ulaşır. Devasa boyutlara ulaşırken çoğalan hücreler de farklı vazifeler üstlenir ve birbirlerinden farklı organları oluşturur. İşte bu bölünme ve farklılaşma serisi hücrelerimizin çekirdeğinde yer alan DNA diye isimlendirdiğimiz genetik malzeme tarafından denetim edilir. Bu derece ehemmiyete sahip bir gereç de olabilecek tehlikelere karşı çok düzgün bir halde koruma edilmeli. Karşılıklı birbirine tutunan iki iplik halindeki DNA’mızın en uç kısımlarını korumak misyonu de telomerlere ilişkin. Çalışmalar gösteriyor ki telomerler bu iki iplikli DNA’nın uç kısmındaki kırılma ve bozulmaları önlemenin yanında DNA’mızın çoğalmasında da çok kritik role sahip.”
“YAŞLANMANIN NEDENİ HÜCRE ÇOĞALMASI”
Hücreler çoğaldıkça telomerlerde kısalma meydana geldiğini belirten Dr. Öğr. Üyesi Seyhan, “Hücrelerimiz hayat mühletince pek çok kere bölünürken DNA’nın da hücreyle bir arada çoğalıp bölünmesi gerekir. İşte bu çoğalma basamaklarında DNA’nın uç kısımları olan telomerlerde kısalma meydana gelir. Anne karnında devam eden bölünme etaplarında telomeraz enzimi tarafından bu kısalmalar tamamlanırken, daha sonraki periyotlarda telomeraz sentezi azalır ve hücrenin her bölünmesinde muhakkak bir telomer dizisi kaybedilir. Hücre çoğalmasının fizyolojisi gereği olan telomerdeki bu kısalma, yaşlanmanın da nedenlerinden biri olarak görülür. Telomer dizilerinin süratli bir halde kaybının da birtakım erken yaşlanma ile seyreden hastalıklara neden olabileceği daha evvelki çalışmalarda bildirildi” diye konuştu.
“TELOMERAZ TEDAVİSİNDEN KAÇININ”
Seyhan kök hücreler, eşey hücreleri ve birtakım canlılarda etkin olan telomeraz enziminin hücrelere sonsuz sayıda çoğalma yeteneği kazandırabileceğine işaret ederek şu değerlendirmede bulundu:
“Bunların yanında telomeraz aktivitesi ile sınırsız sayıda bölünebilme yeteneğine sahip olabilen bir hücre daha vardır ki; o da kanser hücresidir. Bedenimizin rastgele bir yerinde gelişebilen kanser hücreleri yüksek ölçüde telomeraz içerir ve bu sayede süratlice çok büyük boyutlara ulaşabilir. Doğal ve fizyolojik bir süreç olan yaşlanmanın önüne geçebilmek emeliyle telomeraz aktivitesini artırmak bu hücrelere sınırsız bölünme yeteneği sağlamakla birlikte görüldüğü üzere çeşitli kanserlere de yer hazırlayabilir. Yaşlılığın önüne geçmek maksatlı yapılan telomeraz tedavilerinde bu önemli risk kesinlikle göz önünde bulundurulmalı hatta bu tehlikeli tedavilerden kaçınılmalı. Montaigne’nin dediği üzere yaşlanmanın yüzümüzden çok aklımızda buruşukluklar oluşturacağından korkup tahminen ona tedbirler almaya çalışmalıyız”
