Bilim insanları, akciğer kanseri tedavisinde kemoterapi ile gayeye yönelik tedavi ve bağışıklık sisteminin harekete geçirildiği immüno-onkoloji uygulamalarının hastalarda sağ kalım mühleti ve hayat kalitesini artırdığını bildirdi.
Türk Tıbbi Onkoloji Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Doç. Dr. Özlem Sönmez, AA muhabirine yaptığı açıklamada, akciğer kanserinin hem Türkiye‘de hem dünyada, kansere bağlı ömür kayıplarının birinci nedeni olduğunu söyledi.
Dünyada bir yılda ortaya çıkan yeni akciğer kanseri olay sayısının 2 milyon 900 bin ve buna bağlı ömür kaybının 1 milyon 79 bin olduğu bilgisini veren Sönmez, “Türkiye’de her yıl 30 bin yeni akciğer kanseri hadisesi görülmektedir.” dedi.
Kanser tedavisinde yeni bilimsel çalışmaların sonuçlarının açıklandığını ve kıymetli kazanımlar elde edildiğini anlatan Sönmez, günümüzde kansere neden olan gen değişikliklerini hedefleyen ve bedenin savunma sistemi hücrelerini devreye sokacak onlarca molekül ile ilgili klinik çalışmaların da sürdürüldüğünü lisana getirdi.
Akciğer kanserinin en yeni gelişmelerin olduğu ve en yeni tedavilerin kullanıldığı kanser çeşidi olduğunu vurgulayan Sönmez, tümörün genetik haritasının çıkarılmasıyla bireydeki kansere neden olan genetik değişiklik bulunarak, o geni etkisiz hale getiren en uygun tedavinin belirlenebildiğini aktardı.
Sönmez, halk ortasında “akıllı ilaçlar” yahut “sihirli mermiler” olarak isimlendirilen ilaçların muvaffakiyet oranının yüksek olduğunu söz ederek, “Eskiden bedene yayılmış evre akciğer kanseri hastaları 1 yılın altında yaşarken, bu ilaçları kullanabildiğimiz hastalar uzun yıllar etkin ömürlerini sürdürebiliyor.” diye konuştu.
“Sağ kalım mühleti arttı”
Yeni tedavi seçeneklerinde bedenin bağışıklık sisteminin harekete geçirildiği immüno-onkolojinin değerli yer tuttuğuna işaret eden Sönmez, “Kemoterapi ile tümör amaç alınıyor. İmmüno-onkolojik tedaviler kemoterapiden farklı olarak bağışıklık sistemini güçlendiriyor. Bedenin savunma sistemi hücrelerini, yani komandolarını harekete geçirerek tümörü yok etmeyi amaçlıyor. Bu nedenle yan tesirleri de daha az ve denetim edilebilir seviyede oluyor.” tabirlerini kullandı.
Bedenin savunma sistemi hücreleri olan T hücreleri etkin bile olsa kanserli hücre saldırısını frenleme tarafında bir sinyal alındığında kanserli hücreyi öldürmediğini, geri çektiğini bildiren Sönmez, şunları kaydetti:
“Bu nedenle frenlenmeyi ortadan kaldıran ve ‘immun denetim noktası inhibitörleri’ olarak isimlendirilen ilaçlar geliştirildi, immün denetim noktası molekülü tanımlandı. Bu ilaçlardan üçünün akciğer kanseri tedavisinde kemoterapi ile yahut tek başına akciğer kanseri tedavisinde aktifliği ve güvenilirliği çok sayıda çalışma ile gösterildi ve sonuçları saygın tıp mecmualarında yayımlandı. Dünya Akciğer Kanseri Kongresi’nde, immüno-onkoloji tedavisinde yeni bir casus olan ‘atezolizumab’ etken unsurlu ilacın sonuçları ele alındı. Kemoterapiye atezolizumab etken unsurlu ilaç tedavisinin eklenmesi ile yassı hücreli tip akciğer kanseri teşhisli hastalarda genel sağ kalım müddetine yaklaşık 13 ay daha katkı sağlandığı gösterildi.
Tekrar kongrede, metastatik evre küçük hücreli akciğer kanserinde, kemoterapi ile birlikte bir başka immüno-onkoloji tedavi ilacı ‘durvalumab’ etken unsurlu ilacın kemoterapiye eklenmesi ile genel sağ kalıma 3 ay eklendiği ve tedavi karşılık oranının bu hastalarda daha âlâ olduğu ortaya konuldu.”
“Hedefe yönelik tedavi ve immünoterapi ihtilal niteliğinde ilerlemedir”
Türk Akciğer Kanser Derneği Lideri Prof. Dr. Erdem Göker de akciğer kanserinin farklı tipleri olduğunu hatırlatarak, “Bugün geldiğimiz noktada, her çeşit akciğer kanserinin tedavisi için farklı yaklaşım ve ilaçlar bulunmaktadır. En hakikat tedavi, akciğer kanseri ile uğraşan değişik kısımlardaki uzmanların ortak çalışması ile bulunmakta ve birebir anda birden çok tekniğin eş-güdümle kullanılması ile imkansız görünen muvaffakiyete ulaşılmaktadır.” değerlendirmesinde bulundu.
Akciğer kanseri teşhis ve tedavisinde uygulanan tekniklerin bilhassa son 5 yıl içinde büsbütün değiştiğine dikkati çeken Göker, şu bilgileri verdi:
“Daha gerçek ve kesin teşhis için, yepisyeni araç ve gereçler geliştirildi, hastaya eziyet çektirmeyen, konforunu bozmayan teknikler kullanılmaya başlandı. Bu teşhis sistemleriyle, tümörün moleküler genetiği deşifre edildi. Cerrahi ve radyasyon onkolojisinde tarih, akciğer kanseri için tekrar yazılmaya başlandı. En az doku kaybı ve hasarı, hasebiyle önemsenmeyecek yan tesirlerle birlikte muvaffakiyet talihi en üste çıkmaya başladı. Her iki uzmanlık alanında da yeniden uzay teknolojisi kullanılmaya başlandı. Kapalı ameliyatlar ve nokta atışlı ışın tedavileri ülkemizde de süratle yerini almaya başladı.
Gayeye yönelik tedavi ve immünoterapi ihtilal niteliğinde ilerlemedir. Bunlardan birincisi, yalnızca kanser hücresini etkileyen ve öldüren ilaçlar olan amaca yönelik tedavi. İkinci tedavi formülü ise kansere bakış açımızı sil baştan değiştiren immünoterapi oldu. Kanser hücrelerini akıllı yapanın, bağışıklık sistemini aptallaştırabilme yeteneği olduğunu ortaya koyan iki bilim insanı, Nobel mükafatı aldı. Kanser hücrelerinin bu yeteneği anlaşıldıktan sonra, savaşımız bunlara yöneldi ve immünoterapi tedavisi geliştirildi. Ülkemizde birçok onkoloji merkezinde hem amaca yönelik tedaviler hem immünoterapiler muvaffakiyetle uygulanıyor. Sıhhat Bakanlığınca bu tedavilerin kullanımı onaylandı, Toplumsal Güvenlik Kurumunca bu ilaçların geri ödeme kapsamına alınmasını umuyoruz.”
“Kadınlarda en sık görülen beşinci kanser türü”
Sıhhat Bakanlığından edinilen bilgiye nazaran, dünyada her yıl kansere yakalanan 18 milyon şahıstan 9,5 milyonu ömrünü yitiriyor. 2040 yılında 29,5 milyon yeni kanser olayının ortaya çıkması bekleniyor.
Kanser olgularının değerli bir kısmının de az gelişmiş ülkelerde ortaya çıkacağı öngörülüyor.
Dünya genelinde erkekler ortasında en sık görülen kanser çeşidi olan akciğer kanseri, bayanlarda da üçüncü sırada yer alıyor.
Akciğer kanseri Türkiye’de de kanserden kaynaklanan ölümlerin en yaygın nedeni olarak belirtiliyor. Türkiye’de erkeklerde nefes borusu, bronş ve akciğer kanseri birinci sırada, bayanlarda ise bu kanser çeşidi en sık görülen beşinci kanser tipi olarak yerini alıyor.
Türkiye’de ortalama teşhis alma yaşı 64 olurken, 40 yaşın altındakilerde akciğer kanseri daha ender görülüyor ve ekseriyetle ileri evrelerde teşhis ediliyor.
