Borderline (sınır) kişilik terapilerde sıkça karşılaştığımız bir kişilik örüntüsüdür. Bu kişiliğin temel özelliği his durumlarındaki süratli iniş çıkışlar, çabuk öfkelenme ve çabuk sevinme ve bu ikisi ortasındaki his geçişinin çok süratli olmasıdır.
Bu kişilik özelliğine sahip olan bireyler bilhassa ikili alakalarda, bayan erkek ilgilerinde ve yakın dostluklarda birtakım sorunlar yaşar. Çok yakın bağlantı kurup alakada karşı taraf da yakınlaşmaya başladığı vakit ağır terk edilme riskine karşı alakayı sonlandırırlar. Münasebetin içindeki yakınlık bu şahıslar için dayanılmazdır yutulma dehşetleri yaşarlar. Münasebetin içinde uzaklık dayanılmazdır kaybetme endişeleri yaşarlar, daima belirli bir uzaklıktan sevmek isterler ne boğacak kadar yakın, ne terk edecek kadar uzak. Yakınlaşma ve uzaklaşma ortasındaki uzaklıkları ortasında uçurum vardır.
Karşı cinsle derin ve uzun periyodik bağ kurma konusunda çok zorlanırlar. Sevdikleri kişiyi bazen göklere çıkarıp idealize ederken bazen de yerin tabanına sokarak aşağılarlar ve develüe ederler. Başkalarıyla ilgili hisleri inanılmaz değişkendir kendileriyle ilgili hisleri da o denli. Kendilerini vakit zaman çok pahalı, çok hoş, çok güzel, çok zeki hissederken vakit zaman da bedelsiz, yakışıksız ve aptal hissederler.
Borderline kişilikte kullanılan temel savunma sistemi bölmedir. Bölmenin tesiriyle kendisine ve başkalarına karşı hisleri daima değişir. Sıklıkla ağır bir boşluk ve anlamsızlık hisleri olur. Öfkelendiklerinde ve kendilerini makûs hissettiklerinde bu duyguyu başkasına vererek rahatlama yani yansıtmalı özdeşim savunma sistemini da epeyce sık kullanırlar. Örneğin başkasının ne kadar makûs, acımasız, pislik olduğunu söyleyip onu makus hissettirdikten sonra lakin rahatlayabilirler. Oburu hakikaten makûs hissettiğinde ve sustuğunda ona her şeyi başına taktığını, bir arada bir şeyler yapmak istediğini ya da sinemaya gitmeyi teklif eder. Yarım saat evvel yapılan konuşmayı kendisi yapmamış üzeredir.
Sevgileriyle, eşleriyle ya da partnerleriyle yaşadıkları ilgide yolun sonuna geldiklerini anladıklarında ağır bir panik ve dehşet yaşarlar. Bir alakayı sonlandırmak borderline kişiliğe sahip bir kişi için inanılmaz zordur. Her şeyin boş olduğunu, oburu olmadan yaşayamayacağını düşünürler. Bir organını kaybetmişcesine acı çekerler. Ekseriyetle bağlantının çabucak akabinde yeni bir partner bulmak isterler. Yas yaşama yetileri epey kısıtlıdır. Oburunun boşluğunu bir diğerinin doldurmasını isterler. Yas tutma bir yitim bir değişikliğe iç dünyamızın verdiği bir cevaptır. Yitirilen şey her ne olursa olsun bu bir sevgili, bir iş, bir dost bunun karşısında iç dünyamız kendisini toparlamak ve yitirilen şeyle bir arada yaşamak için bir mühlet üzüntü duygusu yaşar. Gerçek dünyaya ahenk sağlama bu süreçte güçleşir ömrün renkleri azalır. Yas periyodu tamamlandığında kaldığımız yerden devam ederiz yitirdiğimiz tarafımızla. Bu kişiliğe sahip şahıslar tam bir yas sürecini tamamlayamadıkları için her kayıp onlar için çok ağır hisler yaratır ve korkutucudur. Acıdan kaçmak için kaybedilen objenin yerine bir yenisini koyma eğilimleri vardır.
Borderline kişiliğe sahip olan bir kişi kendisiyle ilgili sakin olduğunu söylerken birebir vakitte öfkeli olduğunu da düşünür. Ya da çok sevinçli olduğunu söylerken tıpkı vakitte çok mutsuz olduğunu da düşünür. bu kişiliğe sahip olan bireylerde kimlik dağılması çokça gördüğümüz bir durumdur. Dengeli bir kimlik yapıları olmadığı için kendi içlerinde kendilerini daima uydurma olarak nitelendirirler.
Borderline kişiliğe sahip olan şahısların çocukluklarında tutarsız bir anne vardır. Annenin çocuğu sevdiği ve çocuğa kızdığı olaylar daima değişir. Bugün fotoğraf yaptığı için çocuğu seven, öpen anne yarın fotoğraf yaparak boya kalemleriyle ortalığı dağıttığı için çocuğa öfkelenir. Çocuk fotoğraf yapmanın uygun bir şey mi makus bir şey mi olduğunu anlayamaz. Bu çocuğun hayatının bütününde vardır, annenin neye öfkelenip neden memnun olmayacağını bilmeyen çocuk yetişkinliğinde başkalarının hislerini manaya noktasında zahmet çeker. Empati yeteneğinin zayıf olmasının sebebi annenin istikrarsız davranışlarıdır. Babanın konuttaki rolü ise ekseriyetle silik ve uzaktır çocuğun ne yaşadığını anlayamaz ya da anne ile çocuk ortasındaki alakaya müdahil olmak istemez. Münasebetiyle bu bireyler hayatları boyunca eksiksiz ve şartsız sevecek bir anneyi arama eğilimindedir. Münasebette çok vericidirler bunun karşılığında istedikleri şartsız bir sevgi ve terk edilmemektir.
Borderline kişiliğe sahip bireyler dinamik psikoterapi tekniği ile tedavi edilebilmektedir. İlaçla tedavisi mümkün değildir.Terapistler için sıkıntı danışanlardır. Terapide hislerini terapiste yansıtır. Bu transferin varlığı ve yorumu sonucunda terapi ilerler. Terapi mühleti ortalama iki ile beş yıl ortasında değişir.
