Çocuk ve Genç Psikiyatristi Doç. Dr. Sevcan Karakoç Demirkaya, gerilim, beslenme ve etraf kirliliğinin otizmi tetiklediğine dikkat çekti. Demirkaya, “Anne ve baba ortasındaki yaş farkı otizm riskini arttırıyor” dedi.
Otizm ile ilişkilendirilen kanıtlanmış çevresel risk etmenlerini sıralayan Doç. Dr. Sevcan Karakoç Demirkaya, “Otizmli kardeşe sahip olmak, şizofreni gibisi bozukluğu olan hikayesi olan ebeveynlerinin olması, anne yaşının 40 üzeri olması, baba yaşının 40 üzeri olması, ileri dede (annenin babası) yaşı, anne –baba ortası yaş farkı otizm riskini arttırıyor” diye konuştu.
BU OLAYLAR OTİZM RİSKİNİ ARTIRIYOR
İstanbul Gelişim Üniversitesi Psikoloji Kısmı Öğretim Üyesi Çocuk ve Genç Psikiyatristi Doç.Dr. Sevcan Karakoç Demirkaya, otizm riskini artıran faktörleri şöyle sıraladı:
“Ayrıca çocukta doğumsal anomalilerinin olması, yenidoğan periyodunda ağır bakımda kalınmış olması, erkek cinsiyet olması ve erken doğması, annenin gebeliğinin birinci aylarının sorunlu düşük tehdidi altında geçirmiş olması, büyükşehirde yaşanması, annenin gebeliğindeki bağışıklıkla ilgili otoimmün olaylar, folik asit, D vitamini eksiklikleri, hamilelikte fazla ve sık ultrason maruziyeti de risk arttıran nedenlerdendir. Yani bilhassa gerilim, beslenme ve etraf kirliliği de anne karnındaki bebeğin beyin gelişimi üzerinde olumsuz tesirlere neden olup otizmi tetikleyebilir.”
“ÖZEL DİYETLER ZARARLI”
Otizmin tedavisinde özel eğitimden diğer aktif bir prosedürün olmadığını tabir eden Demirkaya, “Ağır metal arındırması, çeşitli diyet tedavileri üzere formüller yararlı değil bilakis çocuklarda ziyanlı bulunmuştur. Çocuğun besin hassasiyeti yoksa yeme ve sindirim meseleleri yoksa özel diyetler gereksiz ve ziyanlıdır. Şayet daha evvel yapılan bir aşıya karşı alerjisi yoksa ülkemizin göç aldığı düşünülürse, aşı yaptırmamak çocuklarımıza ziyan vermektir” dedi.
“İLACI YOK”
Otizmin temel belirtileri üzerinde birebir tesirli ilaç tedavisi olmadığına vurgu yapan Demirkaya, “Ancak çocukta dikkatsizlik, hareketlilik, ağır takıntılar ve tekrarlayıcı davranışlar, hırçınlık ve öfke ve uyku sıkıntıları üzere ek durumlar olduğunda ilaç tedavileri kullanılıyor” diye konuştu.
“EKRANLARI KAPATIN”
Otizmde, ilgili ve tesirli ebeveynliğin en kollayıcı tedbir olduğunu belirten Demirkaya, “Anne karnından itibaren çocuğumuza bağlanmak, doğum sonrası kâfi bakımının sağlanması, ona bakarken daima etkileşim ve irtibat halinde olmak birinci yapmamız gereken şeylerdir. Çocuklar günümüzde ayaklarıyla yere basmayı ve canlı tutmayı bilmiyorlar. Lütfen ekranları kapatalım. Ekran dediğimiz şeyler tüm televizyon, tablet, bilgisayar ve akıllı telefonları birinci 3 yıl çocuklarımızdan saklayalım. Tablet tutuculu mama sandalyesi reklamı günümüzde yanlış ebeveynlik modeline özendirmektir. Bu nedenle tedbire ve erken teşhis epeyce değerli. Bir çocuk psikiyatrisi uzmanına başvurduğunuzda size gerekli yönlendirmeleri yapacaktır” dedi.
