ABD’de meydana gelen ‘esrarengiz’ akciğer hastalıklarına bağlı ölümlerin akabinde dünya gündemine oturan elektronik sigaraların Türkiye‘de de satışı ve ülkeye sokulması yasak. Hala yasa dışı yollardan temin edilebilen elektronik sigaralar konusunda Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da Amerika seyahati öncesi bir açıklama yaparak, nargile ve elektronik sigaranın da yasaklanacağını vurgulamıştı.
SİGARADAN DAHA TEHLİKELİ
Sağlığa Evet Derneği Başkanı ve Çocuk Göğüs Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Elif Dağlı elektronik sigaranın bir sigara bıraktırma usulü olamayacağını söyledi ve çok daha tehlikeli olduğunu belirtti. Prof. Dr. Dağlı, “Elektronik sigara çok ani ve süratli bir harabiyet meydana getiriyor. Tütün sigaralarının bu harabiyeti daha uzun müddette yaptığı söylenebilir. Ancak bunun ehven-i şeri yok, elektronik sigara da çok ziyanlı; tütünün her türlüsü çok ziyanlı. Nargilesi de ziyanlı, ısıtılmış tütün eseri de ziyanlı. Elektronik sigara, sıvıların içine koyduğunuz unsurdan öteki bir maddeyi akciğere almanıza neden oluyor, zira içine konulan sıvılar ısınma ile kimyasal bir tepkiye, yansımaya giriyor ve farklı bir unsura dönüyor. Akciğere giden unsur, başında içine koyduğunuz husustan farklı oluyor. Bu maddeye akciğerin içindeki ince kılcal damarların üst yüzeyini döşeyen hücrelerin tahrip olmasına neden oluyor Akciğerin içinde ne kadar damar varsa tahrip olunca, akciğer kanlanamadığı için esasen fonksiyonunu yitiriyor” diye konuştu.
ZARARSIZ DENEN AROMALAR HÜCRE ÖLDÜRÜYOR
Türk Toraks Derneği Tütün Denetim Çalışma Kümesi’nden Doç. Dr. Aslı Görek Dilektaşlı ise elektronik sigaralar içerisinde onlarca çeşit toksik husus olduğuna işaret ederek, “Yaklaşık 7 bin çeşit aromana da bilhassa şimdi başlamayan gençler için cazibe artıcı özellikte kullanılıyor. Zararsız olduğu ileri sürülen bu aromaların hücre kültürü deneylerinde canlı organizmaların yapıtaşı olan hücreleri öldürücü özellikte olduğu ispatlandı. Bu sigaralar patlama, alev alma sonucu gelişen baş-boyun yaralanmaları, doku nakli gerektirecek seviyede yüz, göz yanıkları, ağız travmaları, diş kırıklarına da yol açabiliyor. Hastalarda, göğüs ağrısı ve nefes darlığının yanı sıra ateş, ishal ve kusma gözlenmiş. Olayların yüzde 94’ü hastaneye yatırılıyor, bunların da yüzde 62’si ağır bakımda tedavi edilebiliyor” diye bilgi verdi.
HASTA BAZEN HAYAT TAKVİYE ÜNİTESİNE BAĞLANIYOR
Prof. Dr. Elif Dağlı, elektronik sigaraya bağlı akciğer hasarında ağır bakım tedavisi gerektiğini vurgulayarak organdaki tahribat büyükse hastanın bazen ECMO ismi verilen kalp-akciğer makinesine bağlanmak zorunda kalındığını belirtti. Bu hastaların da bir kısmının kurtarılamadığını söyleyen Prof. Dr. Dağlı, akciğer zedelenmesinin daha hafif olduğu olaylarda ise teneffüs aygıtına bağlı olarak oksijen tedavisi ile baş edilmeye çalışıldığını, hasarın enfeksiyon yahut bir mikroba bağlı değil zehir solumaya bağlı geliştiği için antibiyotik vb uygulamaların tedavide yerinin olmadığını vurguladı.
KAÇAKÇILIK OLARAK NİTELENDİRİLMELİ
İster kişisel olarak çantanın içerisinde olsun, ister büyük kolilerle olsun, elektronik sigarayı ülkeye sokmanın ‘kaçakçılık’ olarak nitelendirilmesi gerektiğini belirten Prof. Dr. Dağlı, şöyle devam etti:
“Kimse bunu kendi kullanımı yahut diğerine satmak üzere Türkiye’ye sokmamalıdır. Bağımlılık yapan, hastalık yapan ve öldüren bir eserdir. Ayrıyeten bir diğer konu, bu eserlerin içerisinde besin katkıları koyuyorlar. Aromalar ve tatlandırıcılar. Aslında içilmeyecek bir şeyin, kaba nikotinin yahut tütünün daha tatlandırılmış bir formda gençler tarafından kolay alınabilir olmasını sağlamak için konuyor bu katkı hususlarının hepsi. Aslında mide bağırsak sisteminin kullanabileceği, işleyebileceği eserlerdir bunlar. Akciğerin bu biçimde bir fonksiyon yapması mümkün olmadığı için, akciğerde hasar meydana getiriyor.”
HİNDİSTAN BÜSBÜTÜN YASAKLADI
Prof. Dr. Elif Dağlı, ABD’de 530 kişinin elektronik sigaraya bağlı hastalıklar nedeniyle tedavi gördüğüne işaret ederek, “Elektronik sigara, sigara bıraktırma eseri olarak piyasaya sunuldu fakat sigara firmaları artık karlılığını kaybedeceğini düşünüp piyasaya yeni yeni eserler sunmaya başlamıştı. Şu an 38 eyalette 530 kişi hastanelerde yatıyor, 8 kişi hayatını kaybetti. Bunun üzerine birinci Michigan eyaletinde, bugün de Massaçhusetts eyaletinde elektronik sigara satışları yasaklandı. Ayrıyeten New York’ta da aromalı-katkı unsurlu elektronik sigaraların satışının durdurulması kararı tartışılıyor. Geçtiğimiz günlerde, üç gün kadar evvel Hindistan elektronik sigarayı büsbütün yasakladı. Elektronik sigaranın ülkeye girmesi, üretilmesi, satışı büsbütün yasak. Bunun için de çok hakikat münasebetler ortaya koydular. Zira nikotin bir zehirdir, aslında böcek öldürücü olarak satılır. Onun için böcek öldürmekten öteki bir şey için satılmamalı dediler” diye konuştu.
BUNU KULLANAN, SİGARAYA DA DEVAM EDİYOR
YASA DIŞI BİR ŞEYİ YASAL YOLLARI KULLANARAK SATIYORLAR
“Elektronik sigara yasadışı olarak birçok dükkanda yahut özel satış noktalarında satılabiliyor” diyen Prof. Dr. Dağlı, sözlerini şöyle noktaladı:
“Yapmış olduğumuz çalışmalar bunun olağan kargolar kullanılarak, hatta internetten satın alınabildiğini ortaya koyuyor. Bunun üzerine çok yeterli gidilmesi gerekiyor. Zira yasal olmayan bir eser, yasal olan yolları kullanarak satılıyor.”
BİR KABAHAT ALETİ ÜZERE GÖRÜLMELİ
Sıhhat Bilimleri Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Cevdet Erdöl ise elektronik sigaranın ‘suç aleti’ üzere muamele görmesi gerektiğini belirterek, “Sayın Cumhurbaşkanımızın bu mevzulardaki hassas davranışı ve toplumu uyandırması epeyce kıymetlidir. Elektronik sigara yolcu beraberinde şahsî eşya olarak maalesef yurda sokuluyor. Aslında bu bir cürüm aleti. Hasebiyle hatanın işlendiği aleti ülkeye sokmanın da hata olduğunu düşünüyorum. Bunun bir cürüm aleti biçiminde süreç görmesini, ülkeye sokulmasının kesin olarak yasaklanması gerektiğini düşünüyorum” dedi.
BÜSBÜTÜN BİR GÜVENLİK SORUNU
Ülkemizde elektronik sigara satışının kanunî olmadığına da işaret eden Prof. Dr. Erdöl, “İllegal yollarla ülkemize sokuyorlar. Bir sefer tütün eserlerinin hangisi olursa olsun elektronik yolla satışı, pazarlaması yapılamaz, yasaktır. Bunlar aşikâr belgisiz bilinmeyen yollarla getirtiliyor, tahminen merdivenaltı denetimsiz üretiliyor, onu da bilmiyoruz. Bu büsbütün bir güvenlik sorunu. Bir kişinin yahut bilim beşerinin yapacağı çalışmadan çok, güvenlik güçlerinin, adaletin, emniyetin el koyması gerekir kaçakçılık ve başka istikametleri prestijiyle. Okulların açıldığı şu periyotta bu elektronik sigara ve nargile illeti ile kesinlikle ve kesinlikle hem öğretmenler hem okul idarecileri, hem aileler, hem de emniyet güçleri önemli olarak uğraş etmelidirler” diyerek kelamlarını noktaladı.
