TÜRKİYE’de yaklaşık 20 milyon hipertansiyon hastası olduğu düşünülürken, Türk Kardiyoloji Derneği Lideri Prof. Dr. Mustafa Kemal Erol, hipertansiyon hastası olanların yüzde 45’inin bu durumdan haberdar olmadığını belirtti. Prof. Dr. Erol, “Türk mutfağı tuz gereksinimimizin 3 katı fazla tuz tüketmemize neden oluyor. Ayrıyeten dünya genelinde hipertansiyon erkeklerde daha fazlayken, Türk bayanlarında daha fazla görülüyor” dedi.
3 YETİŞKİNDEN 1’İ HİPERTANSİYON HASTASI
Türkiye’de her 3 erişkinden 1’inin hipertansiyon hastası olduğunu ve yaklaşık yüzde 45’inin bunun farkında bile olmadığını açıklayan Türk Kardiyoloji Derneği Lideri Prof. Dr. Mustafa Kemal Erol, 17 Mayıs Dünya Hipertansiyon Günü nedeniyle bazı bilgiler paylaştı. Prof. Dr. Erol, “Ülkemizde yüksek tansiyon hasta sayısı 20 milyona yaklaştı. Dünyada her gün birçok insan hipertansiyon ve hipertansiyona bağlı hastalıklardan kaybediliyor. Toplumun her kısmı ve tüm kurumlarımızla göstereceğimiz hassaslıkla, yalnızca tuzu azaltarak bile bu vefatları önleyebiliriz. Yaşla birlikte bu oran daha da artıyor, orta yaş kümesi dediğimiz 35-65 yaş kümesinde yüzde 40’lara çıkıyor, 70’li yaşların üzerinde her 3 bireyden ikisinde hipertansiyon mevcut” diye konuştu.
100 HASTANIN 45’İ FARKINDA DEĞİL
Türkiye’de hipertansiyon hastalarının yüzde 45’inin bunun farkında olmadığını vurgulayan Prof. Dr. Erol, “Kadınların yüzde 33’ü, erkeklerin ise yüzde 59’u hasta olduğunu bilmiyor. Bunun ana nedeni belirtilerinin silik olması. Hipertansiyon baş ağrısı, kulak çınlaması üzere genel belirtiler veriyor lakin kronik yükseklikte bu belirtiler de olmayabiliyor. Kronik kan basıncı yüksekliği; kalp damar hastalığı, böbrek yetersizliği, kalp yetersizliği, beyin kanamaları ve felç için ana risk faktörü. Bu nedenle hipertansiyon hastalarının saptanıp tedavilerinin yapılarak toplumda hipertansiyona bağlı gelişebilecek birçok hastalığın önlenmesi mümkün. Yapılacak tek şey tansiyonun ölçülmesi” dedi.
TÜRK MUTFAĞI HİPERTANSİYON HASTALIĞINA YER HAZIRLIYOR
Türk yemeklerinde tuz oranının çok yüksek olduğunu belirten Prof. Dr. Erol, “Türk mutfağı tuz gereksinimimizin 3 katı fazla tuz tüketmemize neden oluyor. Damak tadımızda tuzun çok yeri var. Ekmek ana besin öğemiz ve ekmekten olağan gereksinimimizin 2 katı tuz alıyoruz. Tuzsuz, diyet ekmek öneriyoruz. Şişmanlık ve sigara kullanımı da Türkiye’de çok fazla ve spor disiplinimizin olmaması da kıymetli bir etken” dedi.
‘POSTACI YÜRÜYÜŞÜ ŞEKLİNDE YÜRÜYÜŞ YAPIN’
Kent düzenlemelerinin de spora uygun olmadığını belirten Prof. Dr. Erol, “Türkiye’de sıhhat için spor yapma kültürü yok” dedi ve antrenman yaparken kalp sıhhati hakkında da şu ikazlarda bulundu:
“Yarışma tipi sporları önermiyoruz. Göbekli, hiç spor yapmayan bir insan halı alanda futbol oynamaya gidiyor ve kalp krizi geçiriyor zira ani bir yüklenme oluyor. Günde yarım saat ile 45 dakika ortası ‘postacı yürüyüşü’ dediğimiz tempolu yürüyüşü öneriyoruz. Göğüste ani bir ağrı, nefes darlığı hissedenler ise kalp sıhhati açısından çabucak sporu bırakmalı, kendisini zorlamamalı ve doktora gitmeli.”
‘2003-2011’DE TUZ TÜKETİMİ YÜZDE 15, VEFAT ORANI YÜZDE 40 AZALDI’
Dünyada 2025 yılında 1.5 milyar insanın yüksek tansiyon hastası olacağının öngörüldüğünü vurgulayan Prof. Dr. Erol şöyle devam etti:
“Her gün 25 binden fazla insan hipertansiyon nedeniyle hayatını kaybediyor. Bu yaklaşık 4 saniyede 1 mevt demek. Yüksek tansiyona bağlı vefatları önlemek mümkün. İngiltere bunu başardı. İngiltere’de 2003-2011 yıllarında kamu, vatandaş ve sanayinin istekli uğraşıyla toplumda tuz tüketiminin yüzde 15 azaltılması sağlandı. Bu oran bile kalp damar hastalıklarına bağlı ölümlerde yüzde 40 düşüş sağladı. Bunu biz de başarabiliriz.”
‘HİPERTANSİYONUNUZ DENETİM ALTINDAYSA ORUÇ TUTABİLİRSİNİZ’
Prof. Dr. Mustafa Kemal Erol, yüksek tansiyonu uzun müddettir denetim altında olan ve öteki bir ek hastalığı da bulunmayan bireylerin, ekseriyetle doktorlarıyla de konuşarak, oruç tutabileceğini kaydetti ve “Yüksek tansiyonu şimdi denetim altına alınamamış hastaların oruç tutmalarını önermiyoruz. Bu hastalarımız, gün içerisinde kan basıncı seyrine nazaran ek ilaca gereksinim duyabilir ve oruçlarını bozmaları gerekebilir” dedi.
İDRAR SÖKTÜRÜCÜ KULLANAN HASTALAR DİKKATLİ OLMALI
Bunun yanında, idrar söktürücü olarak gruplandırılan kimi ilaçları kullanan hastalarla ilgili kıymetli bir ihtarda bulunan Prof. Dr. Mustafa Kemal Erol, “İdrar söktürücü ilaç kullanan yüksek tansiyon hastaları sık idrara çıkmasına neden olarak sıvı kaybını artırmakta ve bu da hastanın daha çabuk susamasına neden olmaktadır. Sıvı kaybının seviyesi, kullanılan idrar söktürücü ilacın dozu ile orantılıdır. Bu nedenle idrar söktürücü ilaç kullananlar Ramazan ayında kesinlikle tabiplerine danışmalıdır” diye konuştu.
Ramazan ayında yüksek tansiyon hastalarının dikkat etmesi gerekenleri de sıralayan Prof. Dr. Erol, bu noktaları şöyle sıraladı:
Kan basıncınız bir yahut iki ilaçla denetim altına alınabiliyorsa ve ilaçlarınızı aksatmayacaksanız, doktorunuzla görüşüp kan basıncı denetiminizi sağladıktan sonra oruç tutabilirsiniz.
Tansiyonunuzun denetim altında olup olmadığını anlayabilmek için sabah-akşam sistemli olarak ölçüm yapın.
İftarda mümkün olduğunca az ve yavaş yemek yiyin. Besinleri çok düzgün çiğneyin. Hafif bir çorba ya da bir salata ile başlayıp bir müddet orta verdikten sonra yemeğe devam edin.
İftariyeliklerin ve sahur yemeklerinin tuzsuz olanını tercih edin. Turşu üzere salamura besinlerden uzak durun.
Tuz kullanımınızı sınırlayın.
Tansiyonu düşürmede yararlı salata ve yeşillik tüketin.
Potasyum içeriği yüksek besinler tüketin ve protein yüklü beslenmeye itina gösterin. Şerbetli tatlılar üzere karbonhidratlardan, börek ve kızartmalardan uzak durun.
‘HASTA OLMASANIZ DA KESİNLİKLE TANSİYONUNUZU ÖLÇÜN YA DA ÖLÇTÜRÜN’
Kan basıncı bedellerinin tertipli olarak ölçülmesinin değerli olduğunu söz eden Prof. Dr. Erol, “Eğer kan basıncı kıymeti 12/8’in altında ise en az 5 yılda bir, 12-13/8-8.5 ortasında ise en az 3 yılda bir, ‘yüksek normal’ olarak nitelendirilen 13-14/8.5-9 ortasında ise en az yılda bir kan basıncı pahasının ölçülmesi önerilmektedir” dedi.
SAYILARLA YÜKSEK TANSİYON
TÜRKİYE
3 bireyden 1’i yüksek tansiyon hastası
Tüm erişkinler: %31,2
Bayanlar: %36
Erkekler: %30
70’li yaşlarda her 3 bireyden 2’si
– Yaklaşık kabaca 2 bireyden 1’i hipertansiyon hastası olduğunu bilmiyor (Erkekler %59, Bayanlar %33)
DÜNYA
– 1.5 MİLYAR: 2025 yılında 1,5 milyar yüksek tansiyon hastası olacak
– 25 BİN: Her gün yüksek tansiyon nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı
– 4 saniyede 1 kişi yüksek tansiyondan ölüyor
– İstanbul
