Kalın bağırsak kanserinin sinsice ilerlediğine, bu nedenle de 50 yaşından itibaren sistemli tarama yapılmasının çok kıymetli olduğuna vurgu yapan Prof. Dr. Mustafa Öncel “Bu kansere karşı en başta beslenme gözden geçirilmeli. Yüksek kalorili, yüksek proteinli, liften yoksul, kızarmış ve konserve edilmiş yiyeceklerden kaçınılmalı, bol su tüketilmeli. Tuzlanmış, tütsülenmiş, dumanlanmış yiyeceklerden sakınılmalı” dedi.
Medipol Mega Üniversite Hastanesi Onkoloji Cerrahisi Kısmından Prof. Dr. Mustafa Öncel, 1-31 Mart Dünya Kolon Kanseri Farkındalık Ayı kapsamında bu kanser çeşidine ait değerli değerlendirmelerde bulundu. Prof. Dr. Öncel, erken periyotta kalın bağırsak kanserinin pek bir belirtisi olmadığını belirterek “Kalın bağırsak kanseri hastalarında bulgular çoklukla hastalık biraz daha ilerleyince ortaya çıkar. En başta gelen şikayetler makattan kanama ve dışkılama alışkanlığında meydana gelen değişikliklerdir. Bilhassa dışkının üzerinde yahut içine karışmış, koyu renkli ve beraberinde sümüksü yapılarla birlikte olan kanama çok uyarıcıdır ve hastaların kesinlikle tabibe başvurmasını gerektirir” sözlerini kullandı.
HASTALIK SİNSİ İLERLİYOR
Kalın bağırsak kanserinin çok ender ağrıyla kendini gösterdiğine değinen Prof. Dr. Öncel, şöyle devam etti: “Hastalarda kansızlık, süratli kilo kaybı, sarılık, karın içerisinde bir kitlenin ele gelmesi üzere şikayetler görülebilir, lakin bunlar daha da ilerlemiş hastalığın bulgularıdır. Seyrek olarak tümörün oluşturduğu ani ve ağır kanama, delinmenin sebep olduğu şiddetli karın ağrısı yahut tıkanmanın yol açtığı kusma ve karın şişliği nedeniyle hastalar acil kliniklere başvurabilirler. Bu durumda hastalarda ekseriyetle acil ameliyat gerekir. Birinci teşhis alan hastalarda hastalığı açıkladığımda ‘ama, hocam hiç ağrım, sızım yoktu’ diye bir ifadeyi çok sık duyarım. Şunun altı çizilmesi gerekiyor ki; kalın bağırsak kanseri çok seçkin olarak ağrı ile karşımıza çıkar. Ağrının olmaması yaşı gelen hastalarda rutin tarama protokollerine dahil olmayı engellememeli.”
TARAMAYI GECİKTİRMEYİN
Prof. Dr. Öncel, kolon kanserinde taramaların epey hayati ehemmiyet taşıdığına işaret ederek, şu bilgileri paylaştı: “Belirli bir yaşa gelmiş kimse kalın bağırsakla ilgili hiçbir şikayeti olmasa bile birtakım testler yapılarak kanser yahut kanser öncesi lezyonların varlığı açısından denetim edilebiliyor. Burada altı çizilmesi gereken nokta kişinin hiçbir şikayetinin olmaması. Aslında bir şikayet varsa o şahısta önemli bir hastalık olup olmadığının anlaşılması için her türlü tetkik yapılıyor. Kalın bağırsak kanseri için tarama 50 yaşından itibaren başlıyor. Çeşitli protokoller olmasına rağmen temel olarak kolonoskopi, yani makattan girilen bir hortumla kalın bağırsağın içeriden gözlenmesi yahut gaitada kan bulunup bulunmadığının araştırıldığı gaitada bilinmeyen kan testi yapılmasını yahut bunların kombinasyonunu içeriyor. Hastalarımız endişelenmesinler günümüzde kolonoskopi mahir ellerde çok az ağrı ve minimal komplikasyon riskiyle yapılabiliyor. Testler yıllar içerisinde yenileniyor. Bu sayede kanseri keşfedilen hastaları bazen ameliyat bile etmeden tıpkı süreç sırasında endoskopik olarak tedavi etmek de mümkün olabiliyor.”
EVRELERE NAZARAN TEDAVİ UYGULANIR
Kalın bağırsak kanseri tedavisinde son yıllarda gelişmeler yaşandığına dikkat çeken Prof. Dr. Öncel, “Tanı alan hastada çeşitli görüntüleme metotlarıyla evreleme yapılır.” dedi ve ekledi: “Çeşitli evrelerde değişik tedavi argümanları ön plana çıkar, fakat cerrahi hastaların büyük bir kısmında en kıymetli silahımızdır, o denli ki; cerrahın deneyiminin kendi başına hastanın sağ kalımını etkileyen bir faktör olarak altı çizilmesi gerekir. Son yıllardaki en kıymetli gelişme laparoskopik (kapalı) yahut robotik usullerle yapılan ameliyatlardır. Laparoskopik yahut robotik cerrahi açık metoda nazaran çok değişik açılardan avantaj taşıyor. Hastanın ağrısı azalıyor, daha az kanamaya yol açıyor, teneffüs işlevlerini daha az etkiliyor, hastanın bir an evvel olağan yaşantısına devam etmesini sağlıyor, hatta hasta kemoterapiyi daha erken almaya başlayabiliyor.”
BEYAZ EKMEK YERİNE ÇAVDAR TERCİH EDİN
Prof. Dr. Öncel, kalın bağırsak kanserine yakalanmamak için dikkat edilmesi gereken konuları ise şu biçimde sıraladı: “En başta beslenme özelliklerimizi gözden geçirmemiz gerekiyor. Yüksek kalorili, yüksek proteinli, liften yoksul, kızarmış ve konserve edilmiş yiyecekler bağırsak işlevlerimizi olumsuz olarak etkilediklerinden günlük diyetimizde taze zerzevat ve meyveyle lifli besinlere daha fazla yer açmalıyız. Hatta beyaz ekmek yerine çavdar, yulaf üzere esmer olanları tercih edin. Tuzlanmış, tütsülenmiş, dumanlanmış yiyeceklerden sakının. Bol su içmek hayatımızın ayrılmaz bir kesimi olmalı. Hayatımızda kesinlikle spor ve idmanın yeri olmalı. Fazla kalorili yiyecekler ve obezite kalın bağırsak kanseri için de risk oluşturuyor. Sigara başta olmak üzere bilinen kanserojenleri aslında her gün gereğince kanser yapıcıyla yüzleşen bedenimizden uzak tutmalıyız. Bunların hepsini gerçekleştirecek olsak bile tekrar de kanserle yüzleşebileceğimizi unutmamak gerekiyor.”
– İstanbul
Kaynak: DHA
