Kişinin günlük hayatını olumsuz etkileyen öksürüğün, hiç varsayım edilmeyen hastalıkların belirtisi olabileceğine dikkat çeken ve öksürük cinslerini açıklayan Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Murat Sütçü, “Öksürüğün gün içinde ortaya çıkış saatleri hastalıkları ayırmada yardımcı olur. Gece yatınca başlayan öksürük, kalp yetmezliği açısından uyarıcıdır. Gece yahut sabah saatlerinde görülen öksürük ise sinüzit üzere üst teneffüs yolu enfeksiyonlarında sık görülür.” dedi.
Öksürük, uzmanlar tarafından akciğer enfeksiyonlardan koruyan ziyanlı unsurların ve mukusun atılmasını sağlayan bedenin en kıymetli doğal savunma düzeneklerinden biri olarak kabul ediliyor. Öksürüğün hava yollarındaki yabancı hususları temizlemeye yönelik ani ve patlayıcı bir hareket olduğunu ifade eden İstinye Üniversite Hastanesi Liv Hospital Bahçeşehir’den Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Murat Sütçü, “Öksürük sırasında saatte yaklaşık 800 km sürate ulaşabilen kısa periyodik hava akımı oluşur” dedi. Doç. Dr. Sütçü, öksürük şeklinin hastalıkların ipucunu verdiğini belirterek ikazlarda bulundu.
FARKLI NEDENLERE BAĞLI ORTAYA ÇIKIYOR
Toz, alerjen, kirlilik yahut duman üzere tahriş edici casusların, üst ve alt teneffüs yollarına girdiğinde beyne bildiri gönderen hudutları uyardığını söyleyen Doç. Dr. Murat Sütçü şunları söyledi: “Böylece merkezi hudut sistemi onların varlığından haberdar edilir. Uyarıyı alan beyin, göğüs ve karın kaslarına ilgili maddeyi uzaklaştırması için buyruk verir. Kaslar kasılarak akciğerlerdeki havayı öksürük yoluyla ani bir halde dışarı atar. Orta sıra görülen öksürük olağan ve sağlıklı bir durumdur. Öksürük farklı nedenlere bağlı olarak ortaya çıkabilir. Çocuklarda teneffüs yolu enfeksiyonları, reflü, astım, alerjik rinit üzere atopik hastalıklar ve pasif sigara içiciliği, en sık öksürüğe yol açan durumlardır. Bu durumlar farklı öksürük tiplerine yol açar.”
KURU VE BALGAMLI ÖKSÜRÜĞÜN SEBEBİ NEDİR?
“Öksürüğü niteliğine nazaran kuru ve balgamlı öksürük olarak ayırabiliriz” diyen Doç. Dr. Murat Sütçü kuru öksürüğün, irritasyona (tahriş) bağlı olup postnazal akıntı, sigara, ilaçlar, reflü, astım, viral üst teneffüs yolu hastalıkları, plevra hastalıkları, kronik akciğer hastalıkları ve dış kulak yolu enfeksiyonlarına bağlı oluştuğunu belirtti.
GECE SAATLERİNDE BAŞLARSA
Balgamlı öksürüğün ise iltihaba bağlı olduğunun altını çizen Doç. Dr. Murat Sütçü zatürre, akciğer apsesi, verem, bronşiektazi, kronik bronşit ve akciğer kanserlerinin buna neden olduğunu kaydetti. Doç. Dr. Murat Sütçü şu bilgileri verdi: “Mukus, teneffüs yollarını nemli tutmak ve akciğerleri tahriş edici unsurlardan korumak üzere beden için faydalı birçok fonksiyonu yerine getirir. Lakin balgamlı öksürükte teneffüs sisteminde çok bir mukus üretimi kelam hususudur. Öksürüğün gün içinde ortaya çıkış saatleri de hastalıkları ayırmada bize yardımcıdır. Gece olan, soğuk ve antrenman ile tetiklenen öksürük daha çok astım ve alerjik rinit üzere atopik hastalıkları düşündürür. Gece yatarken ya da yemekle artan öksürük ise reflü hastalığı için tipiktir. Gece yatınca başlayan öksürük, kalp yetmezliği açısından uyarıcıdır. Gece yahut sabah saatlerinde görülen öksürük ise sinüzit üzere üst teneffüs yolu enfeksiyonlarında sık görülür. Sabahları sık görülen ve balgamlı olan öksürük ise pasif sigara içiciliği ile ilişkilendirilmiştir.”
3 HAFTADAN UZUN SÜRÜYORSA DİKKAT!
Müddetin öksürüğün tipi açısından değerli olduğunu söz eden Doç. Dr. Murat Sütçü, “Akut öksürük, 3 haftadan az süren öksürük olarak tanımlanır ve daha çok üst teneffüs yolu hastalıklarında görülür. Küçük çocuklarda ani gelişen morarma, nefes alamama üzere yakınmalar olduğu takdirde yabancı cisim aspirasyonu düşünülmelidir. Müddet 3-8 haftaya çıkarsa uzamış (subakut) öksürükten bahsedilir ve altta yatan önemli olabilecek hastalıklar açısından uyarıcı olmalıdır. Bu durumda öksürüğün nedeninin araştırılması ve beraberinde eşlik eden bulgular açısından düzgün bir hasta hikayesi ve fizik muayenesi gerekir. Şayet öksürük 8 hafta boyunca devam ediyorsa inatçı (kronik) bir öksürük mevcuttur. Çocuklarda kronik öksürüğün en sık nedeni soğuk-kirli hava, nem ve virüslerin tetiklediği astımdır. Çocuklardaki öksürükte yüzde 10 üzere değerli bir oranda pasif sigara içiciliği de yer fiyat. Testlerinde anormallik ve klinik bulgular olmadığında tüm öbür öksürük nedenleri ekarte edilerek teşhis konulan ‘psikojenik öksürük’ bir başka nedendir. Tipik biçimi boğazı temizleme istemi ile havlama ya da klakson sesine emsal bir ses çıkarma halindedir. Uyurken görülmemesi kıymetli bir bulgudur” diye konuştu.
NEDENİ ORTADAN KALDIRMAK TEDAVİ İÇİN ÖNEMLİ
Doç. Dr. Murat Sütçü öksürük tedavisindeki maksadın hastanın kendini daha güzel hissetmesini ve hayat konforunu sağlamak olduğunu belirterek şunları söyledi: “Öncelikle öksürüğe neden olan durum ortadan kaldırılmalı yahut tedavi edilmelidir. Çocuklarda kullanılan öksürük ve soğuk algınlığı ilaçlarının aktifliği ve güvenilirliği tartışmalıdır. Bilhassa 6 yaş altında bu ilaçların kullanılması kalp, teneffüs ve merkezi sonu sistemi üzerine olumsuz tesirlere neden olmaktadır. Tedavi esnasında çocuğun rahatlamasını sağlamak için sıvı alımının artırılması, bal (1 yaş üzerinde) ve hekiminiz tarafından tavsiye edilen bitkisel eserler kullanılabilir.”
– İstanbul
Kaynak: DHA
