BİR televizyon kanalında yayınlanan dizide otizmli genç bir tabibin yaşadıkları ile gündeme gelen ve merak edilen Otizm Spektrum Bozuklukları (OSB) hakkında bilgi veren İzmir Dr. Behçet Uz Çocuk Hastalıkları ve Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi Çocuk ve Ergen Psikiyatri Kliniği sorumlusu Doç. Dr. Sibel Durak, otizmli hastaların değerli bir kısmında belirtilerin 13-14 aylık iken görülmeye başladığını, erken teşhis sonrası yapılan tedavi daha tesirli olduğu için belirtilerin birinci devirlerinde tanınmasının büyük kıymet taşıdığını tabir etti.
İzmir Dr. Behçet Uz Çocuk Hastalıkları ve Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi Çocuk ve Ergen Psikiyatri Kliniği sorumlusu Doç. Dr. Sibel Durak, bazı otizmli çocuklarda bütün belirtilerin bariz halde görüldüğünü, kimi otizmli çocuklarda ise çok daha hafif seviyede gözlendiğini belirterek, şöyle dedi: “OSB olan her çocukta farklı belirtiler olabilmekte. Fakat temel belirtiler sosyal–iletişimsel alanda yetersizlikler, sonlu, tekrarlayıcı davranışlar ve ilgi alanları olarak karşımıza çıkmakta. Genel olarak otizm belirtileri göz teması kurmada yetersizlik, konuşanın yüzüne bakmaması, konuşmama, komutları anlamama, alaka kurma muhtaçlığı hissetmeme, kucağa alınma ya da dokunmaya karşı çok reaksiyon yahut tepkisizlik, birtakım nesnelere- oyuncaklara karşı çok ilgi, toplumsal gülümsemenin olmayışı, oyuncakla uygun oynamama, tekrarlayıcı hareketler ve ilgi alanları, işaret ettiğiniz nesneye bakmama, yalnızlığı tercih etme, ismine reaksiyon vermeme ve besin tatlarına duyarlılıktır.”
NE VAKİT DOKTORA BAŞVURMAK GEREKİR?Ailelerin en sık çocuğun etrafa ilgisiz, reaksiyonsuz olması, konuşmasının gecikmesi, akranları konuştuğu halde hiç söz çıkarmaması ya da daha evvel ‘anne’, ‘baba’ üzere tekli sözleri söyleyebilirken son aylarda bu sözleri söylememesi nedeniyle doktora başvurduğunu anlatan Doç. Dr. Sibel Durak, “OSB, sosyal-iletişimsel alanda yetersizlikler ve sonlu, tekrarlayıcı davranışlar ve ilgi alanları ile seyretmektedir. Otizme ilişkin belirtiler birtakım çocuklarda gelişim basamaklarının erken periyotlarında başlarken, kimi çocuklarda ise olağan seyreden bir gelişim devrinden sonra gerileme yahut aksaklıklar halinde ortaya çıkabilir. Bahsettiğimiz belirtileri çocuklarında görmeye başlayan anne babaların vakit kaybetmeden bir sıhhat kuruluşuna başvurmaları gerekir” dedi.OSB teşhisinin çocuk ergen psikiyatristleri tarafından, klinik belirtilerin değerlendirilmesiyle konulduğuna dikkat çeken Doç. Dr. Sibel Durak, Milli Eğitim Bakanlığı bilgilerine nazaran 2014 yılında mecburî eğitim çağındaki OSB olan çocukların sayısının 16 bin 837 olduğunu bildirdi.Otizmin erkeklerde kızlardan 3-4 kat daha fazla görüldüğünü vurgulayan Durak, sendromun kızlarda erkeklere oranla daha ağır seyrettiğini ve zeka geriliğinin daha fazla eşlik ettiğini söyledi.’ERKEN TEŞHİS SONRASI YAPILAN TEDAVİ DAHA ETKİLİ’Otizm tedavisinde erken teşhisin değerli olduğuna değinen Dr. Behçet Uz Çocuk Hastanesi Çocuk ve Ergen Psikiyatri Kliniği sorumlusu Doç. Dr. Sibel Durak, hastalık teşhisinin klinik kıymetlendirme ile davranışsal özelliklere dayanarak konduğunu, OSB teşhisinin gelişmiş ülkelerde dahi gecikebildiğini söyledi. Bozukluğun şiddeti, düşük sosyo-ekonomik seviye, bakım veren şahısların OSB erken belirtilerini bilmemesi, kaynakları yetersiz bölgelerde yaşamak ve teşhisten evvel fazla sayıda klinisyene başvurmanın OSB teşhisinin gecikmesine neden olduğuna dikkat çeken Durak, otizmli hastaların kıymetli bir kısmında belirtilerin 13-14 aylık iken görülmeye başladığını, erken teşhis sonrası yapılan tedavi daha tesirli olduğu için belirtilerin birinci periyotlarında tanınmasının büyük değer taşıdığını tabir etti.
