Prof.Dr. Celkan: “İmmün sistemi erken periyotta aktifleşirse lösemi olma mümkünlüğü azalır”
THD İkinci Lideri Prof. Dr. Tülin Tiraje Celkan:
“Lösemiyi tek bir nedene bağlamak hiçbir vakit muhtemel değildir, her şeyin birlikte olduğu etkileşim sonucu ortaya çıkar”
THD Lideri Prof. Dr. Güner Hayri Özsan:
” Bir sihirli değnekle bu hastalıkları bir anda yok edemiyoruz fakat sonuçlarımız eskisine nazaran daha iyi”
ANTALYA – THD İkinci Lideri Prof. Dr. Tülin Tiraje Celkan, immün(bağışıklık) sisteminin erken devirde etkinleşmesi halinde lösemi olma mümkünlüğünün azaldığını söyledi.
Türk Hematoloji Derneğitarafından düzenlenen 45’inci Ulusal Hematoloji Kongresi Antalya’nın Belek Turizm Merkezi’ndeki bir otelde gerçekleştirildi. Kongre kapsamında düzenlenen basın toplantısında konuşan THD Lideri Prof. Dr. Güner Hayri Özsan, 45. Ulusal Hematoloji Kongresi’nde hematoloji alanında “Ölçülebilir Kalıntı Hastalık” ve “13. Mezuniyet Sonrası Hematoloji Eğitim Kursu- Sıkıntı Olgular” kurslarının büyük ilgi gördüğünü kaydetti.
Kongrede 25 bilimsel oturum, 12 uydu sempozyum, 4 uzmanına danış oturumu, 12 kelamlı sunu oturumunun yapıldığını kaydeden Özsan, “Kongreye gönderilen 400’ü aşkın bildiriden değerlendirmeler sonucu, 5’ini liderin seçtiği oturumunda; 84’ünü kelamlı sunum oturumlarında; 50’sini tartışmalı poster oturumda dinleme imkanı bulduk” diye konuştu.
Emotolojinin kan hastalıklarının olduğunu aktaran Özsan, “Tüm gelişmeleri kongrede dinledik.Habis hastalıklarda, çok hızlı bir devinim var. Her geçen gün yeni ilaçlar ve imkanlar ve bunların sonuçları karşımıza çıkıyor. Şunu hala söyleyemiyoruz, bir sihirli değnekle bu hastalıkları biranda yok edemiyoruz lakin sonuçlarımız eskisine nazaran daha düzgün. Hala tedavinin büyük omurgasını kemoterapi oluşturuyor. Amaca yönelik ilaçların eklenmesiyle muvaffakiyet oranları artıyor. Sonlu sayıda kimi hastalarımızda ise bu ilaçlar kemoterapi olmaksızın da tesir gösterebilir fakat epey sınırlıdır” diye konuştu.
THD 2’nci Lideri Prof.Dr. Tülin Tiraje Celkan, hemofilinin bedende kanamanın durdurulmasıyla bağlantılı olan bir faktörün eksikliği sonucu ortaya çıkan bir hastalık olduğunu kaydetti.
Hemofilinin bir kraliyet hastalığı olduğunu aktaran Celkan, “Kanamaların durdurulamaması sonrasında kaybedilen erkek çocuklar var. Bu hastalıkta uzun vakitten beri 1900’lü yıllardan bu yana plazma denilen kanımızın sıvı kısmının verilmesi ya da buradan elde edilen faktör 8’lerin izole edilmesi tedavisiydi. Bundan düzgün sonuç almaya başlamıştık. Son yıllarda bilhassa bilimsel olaraktan diğer boyuta geçilmesiyle dışarıdan yapılan kombinat olarak yapılan faktörün, faktör 8’i, 9’u atlayarak daha ileri ki evrede tesirli olabileceği gösterildi.” diye konuştu.
“Tek faktör yok”
Celkan, hemofili hastalarının birçoklarının artık erişkin yaşa gelebildiğinin altını çizerek, “Hemofili de artık oran değişmeye başladı. Yüzde 60’ı artık erişkin hasta hemofililerin. Hemofili hastasına hematolog bakar” dedi. Yıllardan bu yana lösemi oranının değişmediğini kaydeden Celkan, “Hijyen kaidelerinin artmasıyla azalması, toplumdan topluma ırksal bir özelliği yoktur. Görülme oranı 100 binde 4’tür genelde. Gördüğümüz sıklıktaki değişim itibariyle çok fazla çalışma var. Anne babanın mesleğinden tutunda, annenin ataklık sırasında yedikleri de bakılmış. Fakat bunların hiçbiri delile dayalı bir şey değil. Bunlar olabilir formunda gösterilen çalışmalar. Hijyen kurallarının immünolojik olaraktan çocuğun erken gelişmesini sağlaması açısından, bunun haricinde tıpkı ortamda bulunan iki kardeş ve birebir formda besleniyorken birinde lösemi gelişirken başkasında gelişmeyebiliyor. Lösemi gelişmesi tek faktör değildir. Genetik getirdiklerimiz, üstüne binen çevresel faktörler o anki bedeninin immünolojik karşılığı. Tek bir nedene bağlamak hiçbir vakit muhtemel değildir. Her şeyin birlikte olduğu etkileşim sonucu ortaya çıkar.”ifadelerine yer verdi.
“İmmü sistemi erken aktifleşmeli”
Celkan kelamlarını şöyle tamamladı: “Ne kadar erken immün sisteminiz aktifleşirse, immün sistemini erken uyanıyor. Çok steril ortamda, immün sisteminiz âlâ değil. Onun için gün içinde bedeninizde çok sayıda kanser hücresi oluyor ancak bedenimizde süzgeç var. Süzgeçler tutuyor, süzgeç dediğimiz olay immün sitemimiz. İmmün sistem erken devirde aktifleşirse o vakit lösemi olma olasılığınız daha azalır. O açıdan çevresel faktörlerin değerlilerinden bir tanesi.”
“Kesin ispatlanmış nedeni yok”
THD Araştırma Sekreteri Prof. Dr. Meltem Kurt Yüksel lösemilerin kesin ispatlanmış bir sebebinin olmadığına dikkat çekti. 2. Dünya Savaşı’ndan sonra atılan atom bombasından sonra lösemilerin insidansının arttığını görüldüğünü kaydeden Yüksel, “Demek ki radyasyon kıymetli bir etken. Genetik bir kadro risk faktörleri lösemiyi kolaylaştırıyor. Ortaya çıkan hastalık tek bir hücrenin olağandışı bir halde çoğalarak kemik iliğinin dolmasına sebep olmakta. Bu da kan hücrelerinin vazife yapamamasına neden oluyor. Lösemili hastalar bize ekseriyetle kanama, ateş, halsizlik ve yorgunluklarla başvuruyor. Akut lösemiler hiç beklenmedik bir anda ortaya çıkıyor. Kronik lösemilerde ise kişi boynunda bir beze ve yada kan bedellerinde anormallikler bize gelmiştir.”diye konuştu.
“Doping”
THD Genel Sekreteri Prof. Dr. Muhlis Cem Ar, dopingte gayenin bir formda performansı arttırmak olduğunu kaydetti. Performansını artırmanın yolunun kas gücünü arttırmaktan geçtiğini kaydeden Acar, “Kas gücünü arttırmanın farklı hususlarla yapabilirsiniz. Kontrolde bu maddeyi kanda ve idrarda tespit edilebilir. Kas gücünü arttıran şeylerden biri kasa giden oksijen ölçüsünü arttırmaktır. Kasa giden oksijen ölçüsünde kan ölçünüzü hemoglobininizi arttırırsanız kasa giden oksijen artar. Evvel diğerinden kan nakli lakin tehlikeli olabilecek şey. Onun için kendi kanlarını alıp saklayıp performans vaktine yakın devirlerde kendi kanlarına kendilerine nakletmelerini bir yol olarak bulmuşlar. 1980’lerde kan üretimini kolaylaştıran hormonun ilaç olarak devreye girmesiyle kendine bunu enjekte etmeye başlamışlar. Böylelikle kas performanslarını artmayı hedeflemişler bunu da başarmışlar. Bu bir ekip tekniklerle dışarıdan aldığınız hormonu tespit etmek mümkün.”dedi.
VİDEO: Prof.Dr. Celkan: “İmmün sistemi erken devirde aktifleşirse lösemi olma mümkünlüğü azalır”
