İtalya‘da ‘fast food’a karşı bir hareket olarak doğan ‘slow food’ akımı Türkiye‘de de takip ediliyor. 1986 yılında Amerikan ‘fast food’ kültürünün İtalyan mutfağına girmesine eleştirel bakan gazeteci, yazar Carlo Petrini tarafından başlatılan hareket bugün yerli üreticiyi müdafaa, hep taze eser kullanma ve pişirme teknikleri üzere pek çok alanı kapsıyor. Slow food akımını kıymetlendiren Prof. Dr. Kamil Bostan, “Bu harekete en çok sahip çıkması gereken ülkelerin başında Türkiye geliyor” sözlerini kullandı.
Amerikan fast food kültürünün bütün dünyayı sardığı yıllarda tenkit olarak doğan ‘slow food’ (yavaş yemek) akımı bugün dünyanın tüm ülkelerine lokal yemekleri, yerli üreticiyi ve bölgede yetişen yiyecekleri koruyarak yayılıyor. İstanbul Aydın Üniversitesi Gastronomi ve Mutfak Sanatları Kısım Lideri Prof. Dr. Kamil Bostan ülkemizde de takip edilen ‘slow food’ akımının Türk mutfağına ahengini ve akımın geleceğini yorumladı.
“HER ŞEY HAMBURGER İLE BAŞLADI”
1982 yılında İtalya’nın başşehri Roma’ya açılan ABD’li bir hamburger markasını eleştiren İtalyan gazeteci Carlo Petrini, lokal tatların korunması, süratli yemek yerine üretimi yavaş lakin sağlıklı gerçekleşen yiyeceklerin tercih edilmesi için ‘slow food’ akımını başlattı. Süratle öteki ülkelere yayılan ‘slow food’ akımı, şeflerin, lokal üreticilerin ve tüketicilerin iştirakiyle farklı boyutlar kazanmaya başladı. Günümüzde lokal tatların korunması ve gelecek nesillere aktarılması için yapılan çalışmalara ön ayak olan slow food akımı sağlıklı beslenmenin de temelini oluşturuyor.
“SLOW FOOD AKIMI MAKUL ZÜMRE İLE HUDUTLU KALDI”
Slow food akımının birinci çıktığı günden bugüne popülerlik kazandığını fakat makul bir zümreden ileri gidemediğini savunan Prof. Dr. Kamil Bostan, “Slow food hareketi, ortaya çıkışından itibaren dünya genelinde epey ilgi gördü ve süratli bir halde yaygınlaştı. Lakin bu ilgi toplumun makul bir kesiti ile hudutlu kaldı. Günümüzde bu ilgi durağan bir periyoda girdi. Bu hareketin ideolojisi topluma yeteri kadar anlatılırsa, kâfi şuur oluşturulursa Slow Food hareketi popülaritesini artıracaktır. Hakikaten birden fazla kişi bu hareketin “yemeği yavaş yemek, oturarak yemek” manasına geldiğini sanmaktadır. Toplumun değerli kısmının bu hareketin hedefinden, ideolojisinden haberi yoktur. Basında, özellikle TV kanallarında bu bahse gereğince yer verilirse daha tesirli olacaktır. Başka taraftan iktisadın ön planda olduğu günümüzde, tarım alanlarının yetersizliği de düşünülürse Endüstriyel eserler de her vakit dominant olmayı sürdürecektir. Bu da kaçınılmaz bir gerçektir” diye konuştu.
“İNSANLAR YEDİKLERİNE DİKKAT EDİYOR”
Toplumda besin farkındalığının slow food hareketiyle başladığını belirten Prof. Dr. Bostan, “Slow food hareketiyle toplumun muhakkak bir bölümü yediklerine ve içtikleri de daha seçici olmaya başladı. Semt pazarlarında mahallî eserler arayan bireylerin sayısı her geçen gün artıyor. Katkısız ve ilaç uygulaması yapılmamış eser arayışı devam ediyor. Ailelerin birçoğu çocuklarını doğal eserlerle beslemeye çaba ediyor. Bu manada slow food hareketinin toplumun bir kısmında farkındalık yarattığını söyleyebiliriz. Endüstriyel eser üreten firmalar da bu toplumun bu hassaslığın kayıtsız kalmamış, eser etiketlerinde ‘katkısız, doğal’ üzere sözler kullanmaya başlamıştır” halinde konuştu.
“BU HAREKETE EN ÇOK TÜRKİYE SAHİP ÇIKMALI”
Türkiye’nin lokal eser çeşitliliğinde epey güçlü olduğunun altını çizen Prof. Dr. Bostan, “Bu harekete sahip çıkması gereken ülkelerin başında Türkiye geliyor. Lokal eser çeşitliliğin bu kadar güçlü olduğu bir ülke sanırım yoktur. Tıpkı biçimde binlerce yemek çeşidimiz var. Süratli yemenin cazibesi karşısında, yalnızca büyük kentlerde değil Anadolu’nun genelinde mahallî eserlerimiz unutulmaya yüz tuttu. Bu türlü bir zenginliği, bu türlü bir kültürü ‘Fast Food’ karşısında korumak, gelecek jenerasyonlara aktarmak için üniversiteler, STK’lar, kamu kuruluşları, daima birlikte toplum genelinde farkındalığı artıracak faaliyetlerde bulunmalı. Türkiye de bu hareketin temsilciliğini yapan bildiğim kadarıyla tek bir tertip var. Slow Food Bodrum. ‘Yaveş Gari’ sloganıyla çalışmalarını yürütüyorlar. Biz de İstanbul Aydın Üniversitesi olarak slow food alanında kıymetli bir aktiflik planlıyoruz. Mutfağımızın ve lokal eserlerimizin korunması, toplumumuzun bilhassa gençlerimizin güzel, sağlıklı, doğal besinlerle beslenmesi için hepimizin bu harekete sahip çıkması gerekmektedir” sözlerini kullandı.
– İstanbul
