Soğuk kış günleri yaklaştı. Yazın aydınlık ve ılık günleri geride kalırken, fizikî ve toplumsal kaideler insanların depresif hissetmesine yer hazırlıyor.
Odanıza gün doğsun!
Sonbahar depresyonunun belirtilerinden biri sabahları uyanmada yaşanan zorluktur. Kişi yeterinde uyumuş olsa bile yataktan kalkmak istemez. Yatak odasında vakit ayarlı aydınlatma sistemi kurmak ve alarmınız çalmadan yarım saat evvel yapay de olsa yatağınızda gün doğumunu hissetmek uyanmayı kolaylaştırır.
HAYATINIZA IŞIK SOKUN!
Hava serin ve karanlık diye güneş ışığından vazgeçmeyin! Bilhassa gündüzleri bulutlu bile olsa dışarı çıkın ve güneş ışığını görün. Güneş ışığı doğal olarak beynin duygusal merkezini uyarır ve insanın uygun hissetmesini sağlar. Erken kalkın, perdeleri açın, dışarı çıkın.
HAREKET SİZİ KURTARIR!
Soğuk hava terlememek için özür değildir. Spor merkezinde, konutta yahut hatta tercihen dışarıda kalbiniz 140’ın üzerinde çarpsın! Yalnızca kiloyu korumak ve sağlıklı kalmak için değil, günlük hayatın geriliminden uzaklaşmak için de spora vakit ayırın. Güzel bir idmanın tesiri saatlerce sürer. Gün içinde daha fazla gücünüz olur, metabolizmanız hızlanır, âlâ hissettiren hormonlar salgılanır. Nizamlı idman kış uykusuna çekilmeye meyilli vücuda yaşadığını hissettirir.
ŞEKERE DİKKAT!
Memnunluk, zindelik ve canlılık hissi veren seretonin hormonunun düzeyi düştüğünde, karbonhidratlara ve şekerli besinleri tüketme isteği artar. Kışın bilhassa de tatlı yeme eğilimi artar. Şekerli ve beyaz unlu besinlere bağımlılık fizyolojik bir gerçektir. Bunlar vücutta uyuşturucular üzere biyokimyasal sistemleri tesirler. Ne yediğiniz nasıl hissettiğinizi önemli ölçüde tesirler.
TOPLUMSAL HAYATI UNUTMAYIN!
Arkadaşların, ailenin, iş arkadaşlarının, komşuları değerini azımsamayın. Her şeyi boş vermek istediğinizde kim size el uzatır? Sizi destekleyecek insanları aklınızda tutun, gereksinim duyduğunuzda size cesaretlendirmelerine müsaade verin. Bazen bir telefon, kahve sohbeti yahut e-mail size canlandırır.
KIŞA HEYECAN KATIN!
Bir şeyi yaşamayı beklemek insanı motive eder. Sonbahar ve kış, havaların ısınmasını beklemek için çok uzundur. Size heyecan verecek bir hafta sonu gezisi, gece planı yahut spor planları kışınıza renk katacaktır. Kayak, kızak, kar yürüyüşü, buz pateni üzere faaliyetleri heyecanla bekleyebilirsiniz.
GEVŞEYİN!
Meşgulsünüz. İş, ders, aile, arkadaşlar, randevular, buluşmalar meşgul olmaktan hoşlansanız dahi herkesin sakin kalmaya muhtaçlığı vardır. Kimi sorumluluklara yahut davetlere ‘Hayır’ demekten kaçınmayın ve birkaç dakika hiçbir şey yapmadan geçirin. Bu vakitte dikkatinizi içe döndürüp ruhsal olarak sakinleşmeye, bedensel olarak gevşemeye ayırın. Kendinize yardımcı olacak gevşeme idmanlarını gündeme alın.
UYKU: NE FAZLA NE DE AZ OLMALI!
Beşerler soğuk havalarda doğal olarak daha uzun uyur. Bu fizyolojik bir gereksinimdir ve buna hürmet göstermek gerekir. Vakti uygun kullanarak ve disiplinli olarak, geceleri 7-8 saat uyumayı hedefleyin. Yatma ve kalkma saatini muhakkak bir sisteme oturtmak, hayata ritmini verir ve güç düzeyini arttırır. Gereksiniminiz olan nizamı bulun. Bilhassa de hafta sonları çok fazla uyumamaya ihtimam gösterin, bu insanı daha yorgun düşürebilir.
MEVSİMİ KABUL EDİN!
Mevsimlerin değişimi doğal bir akıştır. Bu değişimi yargılamak yerine izlemek ve ayrıntılarını görmek insanın daha olumlu bir ruh hali içinde kalmasını sağlar. Sonbahar, kış, kendine has tecrübeleri beraberinde getirir. Değişen tabiatından, artan tiyatro sayısına, sebzelerinden televizyondaki programlara keyif aldığınız şeyleri fark edin. Kot giymek ve salep içmek ağustosta pek yapmadığımız şeylerdir.
PROFESYONEL DAYANAK ALIN!
Sıralanan belirtilerden üç ya da daha fazla sizin için 2 haftayı aşkın bir müddettir geçerli ise profesyonel dayanak almaktan çekinmeyin: İsteksizlik-mutsuzluk, değersizlik–suçluluk hisleri, uyku bozukluğu–aşırı uyku hali, güç azalması–yorgunluk, iştah değişikliği, sonluluk, endişe-kaygı, konsantrasyon bozuklukları…
