Toplumların şiddet eğilimini kıymetlendiren Psikoloji Kısmı Lideri Dr. Öğr. Üyesi Engin Eker, teknoloji ihtilalinin insanı kişiselleştirip yalnızlaştırdığını, bunun da şiddet eğilimini körüklediğini söyledi.
Toplum psikolojisi uzmanlarının çeşitli teoriler geliştirdiği ve tahlil teklifleri sunduğu ‘toplumsal şiddet histerisi’ni pahalandıran İstanbul Aydın Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Psikoloji Kısım Lideri Dr. Öğr. Üyesi Engin Eker, artan şiddet eğiliminin arkasında teknolojik ihtilalin insanı yalnızlaştırmasının olduğunu söyledi. Eker, kişiselleşen, ‘tekbenci’leşen ve yalnızlaşan insanların da şiddete meylinin arttığını tabir etti.
“TEKNOLOJİ İNSANI ‘AN’A MAHKUM EDİYOR”
Teknolojik ihtilalin insanın hazza ulaşmasını kolaylaştırdığını tabir eden Eker, “Ancak hazza ulaşmak kolaylaşsa da keyifli ve doygun hissetmiyoruz. Bunun sebebi hazzın bizleri ‘an’a mahkum etmesidir. İnsanoğlu âlâ vakit geçirmek ister fakat bu vakitlerin toplamının ya da istikametinin de onun için bir kıymet taşıması gerekmektedir. Kendimizi gerçekleştirmek, toplumsal takdir almak, başarılı olmak üzere çok değerli hayat hedeflerimiz da var. Lakin anlar, eksiksiz doyum arayışı, hazzı erteleyememe üzere tablolar giderek artıyor” dedi.
“YALNIZLAŞTIKÇA KORKUYOR, KORKTUKÇA SALDIRIYORUZ”
Bu imkanları insanoğluna sunan olgunun teknoloji ihtilali olduğunun altını çizen Eker, “Yapay zeka teknolojisi de insanoğluna artık her şeyi sunabilir durumda: Cümbüş, aşk, seks, saldırganlık. Bu yeni üretim ve yaşayış biçimleri de kendi kültür ve ideolojisiyle geliyor. Yalnızca anların ve rekabetin vurgulandığı, birlikteliğin, derin düşünmenin, paylaşmanın kararının olmadığı bir kültür bu. Buna bencillik denmez. Bencillikte karşıda birey vardır, lakin onun da hakkı olanı ona vermemek demektir. Tekbencilikte ise karşıdaki kişi alakada insan olarak kendine yer bulamaz. Teknoloji, beşerler ortasındaki bağa sirayet edip onu yıprattıkça yalnızlaşmış, inançlı bağlarla sarmalanamamış ve korkan, korktuğu için de en inançlı korunma biçiminin saldırmak olduğunu düşünen kitlelerle birlikteyiz. Yalnızlaştıkça korkuyor, korktukça saldırıyor, saldırdıkça bizi daha da yalnız kılacak bir ruhsal cihanın tuğlalarını yerleştiriyoruz” diye konuştu.
“İLK BEŞERDEN BERİ VAR”
Şiddet eğiliminin birinci beşerden beri var olduğunu tabir eden Eker, “Her embriyon annesinin rahim duvarına tutunur ve annesinden can kapmaya çalışır. Bu çok önemli bir hayatta kalma savaşıdır. Hayat şiddetle başlar. Lakin medeniyet insan yavrusunun bu eğilimlerini toplumsallaştırma uğraşındadır.”
Günümüzde bireyselleşmenin, toplum taleplerinin koltuğunu sarstığını, bu nedenle de insanoğlunun kendi isteğinin sonlarını keşfetmeye başladığını söz eden Eker, “Teknolojik gelişim de insanoğluna dileğinin ötesini vermeyi vadediyor. Bu da artık insanın bir başkasına ilişkisel bir yatırım yapmaktansa denetimi kendisinde olan aygıtlara yatırım yapmayı tercih etmesine sebep oluyor. Bağlantı, değerini kaybedince ilgi içindeki insan da kıymetini kaybediyor. Gereğince kıymetli ve pahalı olmayan bir varlıkla empati kurmak, ona nazaran biçim almak, ona ahenk sağlamak üzere hassasiyetler de devre dışı kalıyor. Bu da şiddetin ortaya çıkmasını engelleyen vicdani süreçlerin zayıflamasına sebep oluyor” diye konuştu.
